علی افتخاری: بیش از ۱۰۰ فیلم سینمایی خارجی برای پخش از شبکههای تلویزیونی در نوروز ۱۳۹۳ در نظر گرفته شدهاند که تعدادی از آنها از فیلمهای شاخص یک سال اخیر هستند.
در ادامه نگاهی به فیلمهای خارجی مطرح شبکههای چهار و تهران در ایام نوروز داریم. (گزارش فیلمهای خارجی مطرح شبکههای یک و سه در ایام نوروز را اینجا بخوانید.)
شبکه چهار
«مرد یخی» (The Iceman)
کارگردان: آریل ورومن / ۲۰۱۲ آمریکا
«مرد یخی» بر مبنای اتفاقات واقعی ساخته شده و درباره ریچارد کاکلینسکی قاتل قراردادی بدنام (با بازی مایکل شانون) معروف به «مرد یخی» است که بین سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۶ بیش از ۱۰۰ نفر را در آمریکا کشت. او در ظاهر مردی اهل خانه و خانواده بود که در حومه نیوجرزی با رویای آمریکای زندگی میکرد، اما در حقیقت قاتلی بیرحم بود، بیآنکه همسر و خانوادهاش کوچکترین چیزی درباره حرفه واقعیاش بدانند. کاکلینسکی بالاخره سال ۱۹۸۶ بازداشت و در نهایت به حبس ابد محکوم شد. وینونا رایدر، کریس ایوانز، ری لیوتا، دیوید شوئیمر، رابرت دیوی، استفن دورف و جیمز فرانکو دیگر بازیگران این فیلم هستند که اولین بار در جشنواره ونیز به نمایش درآمد.
«قطار شب به لیسبون» (Night Train to Lisbon)
کارگردان: بیله اوگوست / ۲۰۱۳ آلمان، سوئیس و پرتغال
جرمی آیرونز، ملانی لورن و کریستوفر لی در «قطار شب به لیسبون» بازی میکنند که اولین بار در بخش خارج مسابقه جشنواره برلین روی پرده رفت. داستان درباره یک مرد سالخورده سوییسی است که معلم لاتین است. او یک روز صبح به طور تصادفی با یک دختر جوان پرتغالی برخورد میکند. آشنایی با این زن چنان باعث تحول مرد میشود که او کار خود را رها میکند و به امید پی بردن به سرنوشت یک نویسنده، شاعر و پزشک که علیه آنتونیو دی اولیویرا سالازار، دیکتاتور پرتغال مبارزه کرده به لیسبون سفر میکند. بیله اوگوست فیلمساز دانمارکی سال ۱۹۸۸ با فیلم «پله فاتح» با بازی ماکس فون سیدو جایزه نخل طلای جشنواره کن را دریافت کرد و سال ۱۹۹۲ با فیلم «بهترین نیتها» بار دیگر برنده این جایزه شد.
«فراموشی» (Oblivion)
کارگردان: جوزف کاسینسکی / ۲۰۱۳ آمریکا
تام کروز نقش اصلی فیلم علمی تخیلی «فراموشی» را بازی میکند. جوزف کاسینسکی («ترون: میراث») این فیلم را بر مبنای یک رمان مصور نوشته خودش کارگردانی کرد. داستان فیلم سال ۲۰۷۷ حدود ۶۰ سال پس از یک جنگ فاجعهآمیز با نژادی بیگانه روی میدهد که انسانها را وادار به ترک زمین کرد. در شرایطی که سیاره به شکلی غیر قابل تشخیص عوض شده، مواجهه یک مرد با گذشته خودش، او را در بحبوحه تلاش برای نجات انسانها، پیشتاز سفری برای رهایی و کشف میکند. جک هارپر (کروز) یکی از آخرین کسانی است که در زمین نابودشده در جنگ در حال جمع آوری منبع حیات است. نیروی شری که هارپر و دیگران را تهدید می کند اسکاوز نام دارد. هارپر تقریبا ماموریتش را به انتها رسانده که با نجات دادن زنی غریبه همه چیز تغییر میکند و سرنوشت زمین و انسانها به دست او میافتد. مورگان فریمن، اولگا کوریلنکو، آندرا رایزبورو، نیکلای کاستر-وادائو، ملیسا لئو و دیلان کلارک دیگر بازیگران «فراموشی» هستند که با بودجهای حدود ۱۲۰ میلیون دلار ساخته شد. فروش فیلم در آمریکای شمالی ۸۹٫۱ میلیون دلار بود که کمتر از انتظار بود، اما در سطح بینالمللی ۱۹۷٫۱ میلیون دلار به دست آورد که رقم خوبی بود. بدون حساب نرخ تورم، فروش هفته اول «فراموشی» در آمریکای شمالی بهترین فروش هفته اول فیلمی با بازی تام کروز پس از مجموعه «ماموریت: غیرممکن» و «جنگ دنیاها» بود.
«سرزمین موعود» (Promised Land)
کارگردان: گاس ون سنت / ۲۰۱۲ آمریکا
مت دیمن و جان کراسینسکی در «سرزمین موعود» بازی میکنند و فیلمنامه را هم بر اساس داستانی از دیو ایگرز نوشتهاند. «سرزمین موعود» اولین همکاری ون سنت و دیمن پس از درام برنده اسکار «ویل هانتینگ خوب» در سال ۱۹۹۷ بود که دیمن در آن بازی کرد و فیلمنامهاش را به همراه بن افلک نوشت. دیمن و کراسینسکی همچنین جزو تهیهکنندگان «سرزمین موعود» هستند. دیمن در این فیلم نقش نماینده فروش یک شرکت گاز طبیعی را بازی میکند که همراه همکارش با بازی فرانسس مکدارمند به شهری کوچک میروند. این دو امیدوارند اهالی شهر را – که گرفتار رکود اقتصادی شدهاند – راضی کنند حقوق حفاری زمینهای خود را به آنها واگذار کنند، اما یک کمپین عمومی به رهبری معلم یک مدرسه که احترام زیادی میان اهالی شهر دارد (با بازی هال هالبروک) و مردی با بازی کراسینسکی، اوضاع را پیچیده میکند. رزماری دوییت، اسکات مکنیری و تایتس ولیور دیگر بازیگران «سرزمین موعود» هستند که سال ۲۰۱۳ یکی از رقبای اصلی خرس طلایی جشنواره فیلم برلین بود. ون سنت برای فیلمهای «ویل هانتینگ خوب» و «میلک» نامزد اسکار بهترین کارگردان شد. «آیداهو خصوصی من»، «روانی»، «در جستجوی فورستر» و «فیل» از دیگر فیلمهای اوست.
جاذبه (Gravity)
کارگردان: آلفونسو کوارون / ۲۰۱۳ بریتانیا و آمریکا
تازهترین ساخته آلفونسو کوارون یکی از موفقترین فیلمهای سال ۲۰۱۳ بود. «جاذبه» نه تنها با استقبال پرشور منتقدان روبرو شد بلکه تماشاگران هم بسیار از آن استقبال کردند. این فیلم با بودجه حدود ۱۰۰ میلیون دلار تولید شد و در نهایت در دنیا ۷۰۸ به دست آورد و هشتمین فیلم پرفروش دنیا در سال ۲۰۱۳ لقب گرفت. «جاذبه» در فصل جوایز سینمایی هم بسیار موفق بود و دست آخر با دریافت هفت جایزه اسکار در بخشهای بهترین کارگردانی، فیلمبرداری، تدوین، موسیقی، جلوههای تصویری، صداگذاری و تدوین صدا پیروز بزرگ جوایز اسکار امسال شد. داستان «جاذبه» درباره پیامدهای یک ماموریت فضایی نافرجام است. ساندرا بولاک در این فیلم نقش یک فضانورد آمریکایی را بازی میکند که وقتی فضاپیمای او پس ازبرخورد تکهپارهها از بین میرود، در فضا سرگردان میشود. جرج کلونی در نقش مت کوالسکی فضانورد کهنهکار حضور کوتاهی در «جاذبه» دارد. کوارون فیلمنامه «جاذبه» را با همکاری پسر ۲۲ سالهاش جوناس نوشته است. او ابتدا سعی کرد این پروژه را با همکاری شرکت یونیورسال پیکچرز به سرانجام برساند. پروژه او چند سال معطل ماند، اما در نهایت حقوق آن فروخته شد و سپس شرکت برادران وارنر وارد عمل شد. پیش از انتخاب بولاک برای نقش استون بازیگرانی چون آنجلینا جولی، ماریون کوتیار، اسکارلت جوهانسن، بلیک لیولی و ناتالی پورتمن برای این نقش مورد نظر بودند. فیلمبرداری «جاذبه» اواخر ماه مه ۲۰۱۱ شروع و در استودیوهای پاینوود و شپرتن در بریتانیا انجام شد. «جاذبه» اولین فیلم کوارون پس از فیلم تحسینشده «فرزندان بشر» (2006) است.
«بالاترین پیشنهاد» (The Best Offer)
کارگردان: جوزپه تورناتوره / ۲۰۱۳ ایتالیا
«بالاترین پیشنهاد» داستان یک دلال آثار هنری (با بازی جفری راش) است که یک کلکسیون ارزشمند را دور از چشم دیگران برای خود فراهم کرده است. او سالهاست با کارشناسیهای دروغین آثار هنری با ارزش دیگران را با کمترین قیمت خریداری می کند تا اینکه پس از مدتی به زنی جوان علاقهمند میشود و… جیم استرجس، سیلویا هوکس و دانلد ساترلند دیگر بازیگران این فیلم هستند که در ایتالیا ۱۲ میلیون دلار فروخت و برنده شش جایزه دیوید دی دوناتلو شامل بهترین فیلم، کارگردان و موسیقی شد. تورناتوره ۵۷ ساله بیشتر با «سینما پارادیزو» (1988) شناخته میشود که برنده اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد. از دیگر فیلمهای او میتوان به «ستارهساز»، «افسانه ۱۹۰۰»، «مالنا»، «زن ناشناس» و «باریا» اشاره کرد.
«اطلس ابری» (Cloud Atlas)
کارگردان: توم تیکور، اندی واچوسکی و لانا واچوسکی / ۲۰۱۲ آلمان
این فیلم با اقتباس از رمان «اطلس ابری» نوشته دیوید میچل که سال ۲۰۰۴ منتشر شد، ساخته شد. هرچند بخشی از بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری «اطلس ابری» را استودیو برادران وارنر تامین کرد، اما بیشتر آن از منابع مستقل در آلمان، هنگ کنگ، سنگاپور و ایالات متحده بوده است. گروهی بازیگر سرشناس شامل تام هنکس، هالی بری، جیم برودبنت، هوگو ویوینگ، جیم استرجس، بن ویشاو، سوزان ساراندون و هیو گرانت در «اطلس ابری» بازی میکنند که اولین بار در دنیا در جشنواره تورنتو نمایش داده شد. در خلاصه داستان رسمی فیلم آمده: «داستانی حماسی درباره انسان که در آن اقدامات و پیامدهای زندگی ما از گذشته تا حال و تا آینده، یکی پس از دیگری روی هم تاثیر میگذارند و این در حالی است که یک روح از یک قاتل به یک ناجی تغییر شکل میدهد و تاثیر یک حرکت خوب قرنها ادامه مییابد و در نهایت منبع الهام یک انقلاب میشود.» بازیگران فیلم ۱۷۲ دقیقهای «اطلس ابر» هر یک در چند نقش ظاهر شدهاند، از جمله هنکس که در شش نقش بازی کرده است. واکنش منتقدان نسبت به فیلم متفاوت بود. «اطلس ابری»در گیشههای فروش نیز چندان موفق نبود و در دنیا حدود ۱۳۰٫۴ میلیون دلار فروخت. اندی و لانا (لری) واچوسکی سازنده سهگانه «ماتریکس» هستند و توم تیکور کارگردان فیلمهایی چون «بدو لولا بدو» و «عطر» است.
شبکه تهران
«نقشه فرار» (Escape Plan)
کارگردان: میکائل هافستروم / ۲۰۱۳ آمریکا
سیلوستر استالونه و آرنولد شوارتزنگر نقشهای اصلی تریلر اکشن «نقشه فرار» را بازی میکنند. خیلیها انتظار داشتند این فیلم در گیشههای فروش موفق ظاهر شود، اما در نهایت در دنیا تنها حدود ۱۳۷٫۱ میلیون دلار فروخت. «نقشه فرار» با عنوان قبلی «مقبره»، درباره ری برسلین (استالونه) سرشناسترین طراح ساختارهای امنیتی در دنیاست که تقریبا تمام زندانها و سیستم امنیتی آنها را تجزیه و تحلیل کرده است. او میپذیرد آخرین ماموریت را انجام دهد: نفوذ به تاسیساتی بسیار مخفی و کاملا پیشرفته به نام «مقبره» که خودش طراحی کرده است، اما وقتی به اشتباه زندانی میشود باید از همبند خود امیل راتمایر (شوارتزنگر) که یک زندانی با شخصیتی پیچیده است کمک بخواهد تا با هم یک نقشه جسورانه و تقریبا غیرممکن برای فرار از ایمنترین و مستحکمترین زندان تاریخ طراحی کنند. جیم کاویزل، سام نیل، وینسنت دونافریو، ایمی رایان و کرتیس"50 سنت" جکسن دیگر بازیگران «نقشه فرار» هستند. این فیلم با بودجه ۷۰ میلیون دلاری ساخته شد. میکائل هافستروم فیلمنامهنویس و کارگردان سوئدی فیلمهای «اهریمن»، «از خط خارج شده»، «1408» و «شانگهای» را در کارنامه دارد. فیلم «اهریمن» به کارگردانی او نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان بود.
«سریع و خشن ۶» (Fast & Furious 6)
کارگردان: جاستین لین / ۲۰۱۳ آمریکا
ششمین فیلم مجموعه سینمایی موفق «سریع و خشمگین» با ۷۸۸٫۷ میلیون دلار ششمین فیلم پرفروش سال ۲۰۱۳ در دنیا بود. «سریع و خشمگین ۶» از ۲۴ مه روی پرده سینماهای آمریکای شمالی رفت و در تعطیلات چهار روزه هفته یادبود قربانیان جنگ، تقریبا ۱۲۰ میلیون دلار به دست آورد و پرفروشترین فیلم هفته شد. این فیلم در هفته اول اکران در سطح بینالمللی هم ۱۹۷ میلیون دلار فروخت. به این ترتیب «سریع و خشمگین ۶» در یک هفته مجموع فروش جهانی خود را به ۳۱۷ میلیون دلار رساند که بیشترین فروش افتتاحیه فیلمی از شرکت یونیورسال بود. وین دیزل، پل واکر، دواین جانسن و میشل رودریگز نقشهای خود در فیلمهای قبلی «سریع و خشمگین» را تکرار کردند. «سریع و خشمگین ۶» را هم جاستین لین کارگردانی کرده که تاکنون چهار قسمت از این فیلمها را ساخته است. این بار هابز (جانسن) از دامینیک (دیزل) و برایان (واکر) میخواهد گروه را جمع کنند تا مغز متفکر یک سازمان متشکل از رانندگان مزدور در سراسر ۱۲ کشور را از پا درآورند. مجموع فروش پنج فیلم قبلی «سریع و خشمگین» در سطح جهان بالغ بر یک میلیارد و پانصد میلیون دلار بود.