با گسترش ارتباطات علمی، فرهنگی و اقتصادی میان کشورهای گوناگون و نیاز روزافزون به ارتباط با مردمان نقاط مختلف دنیا، آموزش زبانهای خارجی به کودکان و نوجوانان مسئلهای ضروری و غیرقابل اجتناب بهنظر میرسد.
اما این سؤال که چه سنی برای شروع یادگیری زبان دوم مناسبترین است، همواره موضوع بحث کارشناسان حوزهی تعلیم و تربیت بوده است.
کارشناسان معتقدند، بهترین سن برای آموزش زبان دوم به فرزندان هنگامی است که کودک زبان مادری خود را به خوبی آموخته باشد و آموختن آن نباید از سنین زیر ۴ سال شروع شود.
یک روانشناس میگوید: «زبانآموزی در سن پایین ممکن است باعث تنفر کودک از زبان شود، یا اینکه کودک زبان مادری خود را به خوبی یاد نگیرد و در صحبت کردن دچار لکنت شود.»
بهعقیدهی «علی راکی» روانشناس کودک، فرزندان باید بتوانند قبل از یادگیری زبان دوم، کلمات زبان مادری را بدون نقص بیان کنند و جملهسازی صحیح داشته باشند؛ درحقیقت منظور از زبانآموزی به کودکان، صحبت کردن و یا دایرهی لغات بالا نیست، بلکه برقراری ارتباطی آسان با دیگران است، به شکلی که کودک مانند والدینش در مراودات روزمره جمله سازی کند و خواستههایش را بیان کند.
آقای راکی شیوهی آموزش هدفمند و اصولی را به کودکان بسیار ضروری میداند و میگوید اگر والدین زبان دوم را به شکلی غیرحرفهای به فرزند خود بیاموزند، سبب ایجاد پایهی ضعیف در کودکان میشود و کودک در مدرسه نیز برای یادگیری زبان مشکلاتی خواهد داشت.
«شهین واعظی»، مدرس و پژوهشگر هم دراینباره میگوید: «از خانوادهها میخواهیم کودکان را به فراگیری زبانهای خارجی تشویق کنند، چرا که امروزه دانستن یک زبان خارجی نیازی است که نمیتوان آن را انکار کرد و یادگیری آن میتواند افقهای جدیدی در برابر آیندهی کودکان بگشاید.»
این پژوهشگر دربارهی اینکه کدام زبان خارجی برای آموختن به کودک مناسبتر است اظهار داشته، شرایط اقتصادی و سیاسی اجتماعی حاکم بر جامعه، مردم را بهسوی زبان مورد نظر هدایت میکند و با درک از شرایط حاکم بر جامعه، زبان انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و اسپانیولی به سایر زبانها ارجحیت دارد.
بهگفتهی خانم واعظی، در خارج از ایران آموزش زبان دوم از مقطع پیشدبستانی آغاز میشود و در ایران هم، اکنون سن یادگیری نسبت به گذشته کاسته شده است.
بنا بر اظهار این مدرس، آموزش زبان دوم در ایران به طور رسمی از ۱۲ سالگی و به طور غیررسمی از ۵ سالگی شروع می شود.