برخی اوقات بنظر می‌رسد سیستم عامل محبوب کمپانی گوگل یعنی اندروید، از ابتدای ساخت و انتشار تلفن‌های همراه و حتی پیش از معرفی تلفن‌های هوشمند وجود داشته است و ما همواره بخشی از کاربران آن بوده‌ایم. ممکن است باور این مسئله سخت باشد اما کمتر از ده سال است که اندروید تولید شده و به دست مصرف کنندگان رسیده است.
اما چه شد که این سیستم عامل توانست تمامی رقبای خود را کنار زده و امروزه به این قدرت بزرگ تبدیل شود؟ قطعا تصمیم گوگل مبنی بر Open Source بودن یا باز بودن دست کد نویسان در تغییر و استفاده از آن یکی از مهم‌ترین علل محبوبیت و رواج آن است. مدت زمانی کوتاهی لازم بود تا اندروید ۱٫۰ گسترش پیدا کند و برروی بسیاری از تلفن‌های هوشمند سراسر جهان فعال شود. در حال حاضر اندروید با کنار زدن رقبایی همچون سیمبین، بلک‌بری، پالم، وب و ویندوزفون به عنوان محبوب‌ترین سیستم عامل تلفن‌های هوشمند جهان شناخته می‌شود. تنها سیستم عامل رقابت کننده با اندروید، ios از کمپانی اپل است که بنظر نمی‌رسد بتواند طی ماه‌ها و حتی سال‌های آتی برنده این رقابت شده و درنهایت رتبه اول را از آن خود کند.
ابداع اندروید چگونه صورت گرفت؟
در اکتبر سال ۲۰۰۳، پیش از آنکه نام “تلفن هوشمند” مطرح شده و در جوامع جا بیفتد و حتی سال‌ها قبل از آنکه اپل اولین تلفن هوشمند و سیستم عامل خود را معرفی کند کمپانی Android Inc در کالیفرنیا تاسیس شد. چهار موسس آن به ترتیب Rich Miner، Nick Sears، Chris White و Andy Rubin نام داشتند که در سال ۲۰۱۳ و طی مصاحبه‌ای در ژاپن – توکیو اندی رابین اعلام کرد هدف اولیه از ایجاد چنین کمپانیی ساخت تلفن‌های هوشمندی بود که بتوانند با کسب اطلاعات از تاریخچه استفاده و محل کاربران سرویس‌های بهتری در اختیارشان قرار دهند.
درواقع این توضیح اندی رابین شباهت زیادی به معنا و مفهوم تلفن‌های هوشمندی دارد که امروزه ساخته شده و در اختیار کاربران قرار می‌گیرند. درواقع اولین هدف اندروید بهبود بخشیدن به رابط کاربری دوربین‌های عکسبرداری بود که در سال ۲۰۰۴ برای اولین بار مورد آزمایش قرار گرفت و نشان داده شد که چگونه بصورت وایرلس دوربین عکسبرداری به کامپیوترهای شخص متصل خواهد شد و سپس این کامپیوتر با متصل شدن به دیتاسنتر اندروید به کاربران این اجازه را می‌دهد که تصاویرشان به برروی فضاهای اینترنتی آپلود و ذخیره کنند. همانطور که مشخص است سازندگان اندروید از ابتدا به فکر ساختن سیستم عاملی که بتواند تمام فعالیت‌های یک تلفن هوشمند را کنترل کند نبودند، اما در همان سال‌ها بازار استفاده از دوربین‌های عکسبرداری و تکنولوژی‌های مرتبط کمی متزلزل شد و تیم سازنده اندروید تصمیم گرفتن تا برنامه خود را به عنوان یک سیستم عامل درون تلفن‌های همراه استفاده کنند. اندی رابین در این خصوص اعلام کرد: دقیقا همان برنامه‌ای که برای دوربین‌های عکسبرداری نوشته بودیم، تبدیل به سیستم عامل اندروید برای استفاده در تلفن‌های هوشمند شد.
در سال ۲۰۰۵ دومین اتفاق بزرگ در شکل‌گیری سیستم عامل اندروید اتفاق افتاد و کمپانی Android Inc توسط گوگل خریداری شد. رابین و دیگر موسسان این کمپانی با حفظ جایگاه خود به کار خود برای ساخت سیستم عامل اندروید زیر نظر صاحبان جدید کمپانی ادامه دادند. تصمیم مهمی که در آن مقطع زمانی گرفته شد این بود که اندروید بر پایه سیستم عامل لینوکس نوشته شود تا بدین طریق سازندگان و تولید کنندگان تلفن‌های هوشمند بتوانند رایگان از آن استفاده کنند. با این سیاست سازندگان اندروید تصمیم گرفتند از راه سرویس‌ها و برنامه‌های منتشر شده برروی اندروید دست به درآمدزایی بزنند. رابین تا سال ۲۰۱۳ به عنوان سرپرست تیم طراح و سازنده اندروید باقی ماند و سپس گوگل اعلام کرد که به زودی رابین این کمپانی را ترک خواهد کرد. اواخر سال ۲۰۱۴ اندی رابین گوگل را ترک کرد و بیزینس شخصی خود را کلید زد، تا سال ۲۰۱۷ که رابین بصورت رسمی اعلام کرد به صنعت تلفن‌های هوشمند با برند اختصاصی خود یعنی Essential بازگشته است.
مراحل آماده سازی برای عرضه اندروید ۱٫۰
در سال ۲۰۰۷ اپل اولین آیفون را معرفی کرد و تحولی بزرگ در عرصه تکنولوژی جهان پدید آمد. همزمان با معرفی آیفون، گوگل مشغول کار برروی پروژه سیستم عامل خود با نام اندروید بصورت مخفیانه بود اما در نوامبر همان سال گوگل آرام آرام شروع به معرفی اهداف و پروژه خود کرد تا بطور رسمی وارد بازار رقابت با دیگر تلفن‌های هوشمند و بخصوص محصولات اپل شود. گوگل برای شروعی پرقدرت به همراه سیستم عامل جدید خود شروع به جمع آوری متحدانی با خود کرد که کمپانی‌هایی نظیر HTC و موتورولا و همچنین کمپانی بزرگ سازنده پردازنده‌های کامپیوتری یعنی Qualcomm و Texas Instruments را شامل می‌شد.
درهمین راستا رئیس گوگل یعنی Eric Schmidt بیان کرد: مراسم معارفه امروز نسبت به تمام دیگر مراسم‌های گوگل و محصولات معرفی شده در آن‌ها متفاوت‌تر است، هدف ما ایجاد یک پلتفورم قدرتمند است که توسط هزاران تلفن هوشمند در سطح جهان بکار گرفته خواهد شد.
طبق گزارشات منتشر شده توسط گوگل این کمپانی حداقل دو نسخه آلفا را برای توسعه دهندگان و سازندگان تلفن‌های هوشمند منتشر کرده بود تا مورد بررسی قرار گیرد و سپس در نوامبر سال ۲۰۰۷ اولین نسخه آزمایشی یا بتای اندروید ۱٫۰ بصورت عمومی عرضه شد.
در سپتامبر ۲۰۰۸ اولین تلفن هوشمند مجهز به سیستم عامل اندروید معرفی شد. T-Mobile G1 که به رویای HTC نیز مشهور است پس از مراسم معارفه در اکتبر همان سال به فروش رسید. این تلفن هوشمند با صفحه نمایش ۳٫۲ اینچی لمسی خود که با کیبورد فیزیکی نیز همراه بود طراحی خارق العاده و ماندگاری نداشت و به همین خاطر نظرات و نقدهای منفی بسیار زیادی از طرف اصحاب رسانه دریافت کرد. این تلفن حتی یک جک ساده ۳٫۵ میلیمتری برای هندزفری یا هندفون نیز نداشت تا کاربران زیادی را از این نظر با مشکل روبه‌رو کند. با وجود تمام مشکلات مربوط به طراحی، G1 اندروید را برای اولین بار به دست کاربران رساند و گوگل برای اولین بار توانست برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های درآمدزای خود مانند Google Maps، یوتیوب و بروزر HTML (نسخه اولیه کروم) را عرضه کرده و موتور جستجوی این کمپانی را بصورت پیش فرض به عنوان موتور جستجوی اصلی تلفن قرار دهد. اولین نسخه از فروشگاه اینترنتی گوگل که با نام Play Store می‌شناسیم نیز برروی این تلفن معرفی شد و گوگل با افتخار اعلام کرد هزاران برنامه مربوط به اندروید را به سادگی می‌توانید از این فروشگاه دریافت کنید. تمامی امکانات و اپلیکیشن‌های ذکر شده امروزه کاملا شناخته شده و به دست میلیون‌ها کاربر مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما شروع کار بسیاری از آن‌ها با عرضه اندروید ۱٫۰ همراه بوده است.
دلیل انتخاب اسامی شیرینی‌جات برای نسخه‌های اندروید چیست؟
درحالیکه تمام نسخه‌های اخیر اندروید دارای نام مخصوص خود هستند، اولین نسخه منتشر شده از این سیستم عامل یعنی اندروید ۱٫۰ بدون هیچ نامی بصورت عمومی منتشر شد. در فوریه سال ۲۰۰۹ و هنگامی که دومین نسخه از اندروید یعنی اندروید ۱٫۱ عرضه شد با نام Petit Four که نام یک دسر فرانسوی است معرفی و شناخته شد و درواقع آغاز نام گذاری‌های متفاوت اندروید را می‌توان از نسخه ۱٫۱ حساب کرد. چند ماه بعد یعنی در اپریل سال ۲۰۰۹ و هنگامی که اندروید ۱٫۵ عرضه شد، بصورت رسمی گوگل نام کاپ کیک را برروی آن گذاشت و از آن پس این رسم بصورت متداوم ادامه پیدا کرد و هر نسخه از اندروید با نام یک شیرینی یا دسر معروف معرفی شد. ایده این نام گذاری نیز توسط Ryan Gibsom مطرح شد که یکی از مدیران وقت کمپانی گوگل محسوب می‌شد اما هیچوقت دلیل اصلی این کار توسط او گفته نشد. هنگامی که اندروید ۴٫۴ با نام کیت‌کت معرفی شد، گوگل برای اولین بار نسبت به این اسامی واکنش نشان داد و در برابر سوالات فراوان کاربران و خبرنگاران گفت: بخاطر اینکه این دستگاه‌ها زندگی ما را ساده‌تر و شیرین‌تر کرده‌اند، هر نسخه از اندروید نام یک شیرینی یا دسر را به خود اختصاص می‌دهد!.
لوگوی اندروید چگونه طراحی شد؟
لوگوی اندروید برای همه ما آشناست، موجودی که بنظر می‌رسد ترکیبی از ربات و نوعی حشره سبز است. طراح این لوگو یعنی خانم Irina Block این طرح را زمانی کشید که در تازه توسط گوگل استخدام شده بود. در سال ۲۰۱۳ و در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز Irina Block در خصوص طراحی و ایده اولیه طرح خود گفت که تنها درخواست مدیران گوگل از من این بود تا لوگویی به شکل یک ربات طراحی کنم و ایده نهایی آن برگرفته از طراحی معروف نشان دهنده توالت مردانه و زنانه است! که جرقه این لوگو را در ذهن من زد. اما تصمیم بزرگ و مهم گوگل و Irina Block این بود که سیستم عامل گوگل و لوگوی آن بدون هیچ قانون کپی رایت و به صورت کاملا Open Source عرضه شوند. بدیهی است هر کمپانیی تلاش می‌کند تا از لوگوی خود یا محصولات خود در برابر استفاده کاربران یا دیگر توسعه دهندگان محافظت کند، اما گوگل این کار را انجام نداده و هم‌اکنون شاهد هستیم که این ربات دوست داشتنی به صورت‌ها و طرح‌های مختلف درآمده است، بدون اینکه خطری طراحان و استفاده کنندگان از آن را تهدید کند.
در قسمت اول این مقاله به بررسی و بیان تاریخچه ابداع و خلق سیستم عامل اندروید پرداختیم، در قسمت دوم به بررسی نام هر یک از نسخه‌های این سیستم عامل و علل انتخاب آن‌ها می‌پردازیم، پس با ما همراه باشید!
