خمیردندان
امروزه، خمیردندان‌های گوناگونی در بازار وجود دارد که بهترین راه برای انتخاب بین آنها این است که از دندانپزشک خود بپرسید که بیشترین نگرانی‌ها برای دهان شما چیست و کدام محصول را توصیه می‌کند. پس از مشورت با دندانپزشک یا بهداشت‌یار دندان در مورد مهم‌ترین نیازهای سلامت دهان و دندان، به دنبال محصولات در خانواده‌ای باشید (مثلاً برندهایی که جرم را کنترل می‌کنند یا خمیردندان‌هایی که حساسیت‌زدایی می‌کنند) که مهر تأیید انجمن دندانپزشکی امریکا روی آنها درج شده باشد. این مهر به این معنی است که محصول مورد نظر از لحاظ بی‌خطر و مؤثر بودن مورد تأیید انجمن دندانپزشکی امریکا است و ادعاهایی که روی بسته‌بندی و در تبلیغات وجود دارد را از لحاظ علمی حمایت می‌کند. برخی تولیدکنندگان به دنبال این مهر بر روی محصول خود نیستند. با اینکه ممکن است این محصولات نیز مؤثر و بی‌خطر باشند، عملکرد محصولات توسط انجمن دندانپزشکی امریکا ارزیابی و پشتیبانی نمی‌شود.
همیشه خمیردندانی را انتخاب کنید که حاوی فلوراید باشد. خمیردندان فلوراید نشان داده است که از کرم‌خوردگی پیشگیری می‌کند. هشدار: انجمن دندانپزشکی امریکا توصیه می‌کند که کودکانی که بیشتر از دو سال سن دارند می‌توانند از خمیردندان فلوراید استفاده کنند و بزرگسالان نیز باید از خمیردندان فلورایدی استفاده کنند که ممهور به مهر انجمن دندانپزشکی امریکا باشد. همچنین، باید در مورد مصرف دهان‌شویه‌های فلوراید نیز احتیاط کنید زیرا به علت احتمال بلعیده شدن، برای کودکان زیر ۶ سال مناسب نیست.
و در آخر اینکه در این انتخاب کمی ترجیح و سلیقۀ شخصی هم نقش دارد. خمیردندانی را انتخاب کنید که به نظر خودتان مزه و حس خوبی داشته باشد. ژل یا خمیر، نعناع یا گالتریا، همه مثل هم عمل می‌کنند. اگر متوجه شدید که ترکیب خاصی باعث تحریک دندان، گونه و لب‌های شما می‌شود، دندان‌ها حساس‌تر شدند یا دهان بعد از مسواک زدن تحریک می‌شود، خمیردندان خود را عوض کنید. اگر با انجام این کار باز هم مشکل ادامه پیدا کرد، دندانپزشک خود را ببینید.
مسواک
یکی از اصلی‌ترین چیزهایی که هنگام انتخاب مسواک باید به آن توجه کنید فرچۀ مسواک است. بیشتر دندانپزشکان مسواک‌هایی که فرچۀ نرم دارند را توصیه می‌کنند؛ مخصوصاً برای کسانی که لثه‌ها یا دندان‌های حساس دارند. کودکان و بزرگسالان باید مسواکی را انتخاب کنند که فرچۀ نرم داشته باشد. مسواک‌هایی که فرچۀ سخت دارند در پاک کردن پلاک یا لکه مؤثرتر نیستند.
مسواکی را انتخاب کنید که سر آن به‌راحتی در دهان شما جا شود و بتوانید هم‌زمان یک تا دو دندان را مسواک بزنید. بدین ترتیب، برای کودکان یا نوزادان حتماً مسواکی را انتخاب کنید که سر خیلی کوچکی داشته باشد.
اگر مطمئن نیستید که کدام طراحی فرچۀ سر مسواک برای تمیز کردن نمای ظاهری و ردیف‌های دندان بهتر است، از دندانپزشک یا بهداشت‌یار دندان کمک بخواهید.
مسواک، هر ۳ ماه یک بار یا زودتر، باید در صورت مشاهدۀ فرسایش فرچه تعویض شود (مسواک‌هایی که فرچۀ آن پخش می‌شود یا از هم باز می‌شود علامت این است که باید با یک مسواک نو جایگزین شود).
آیا استفاده از مسواک‌های برقی (الکتریکی یا سونیک) در مقایسه با مسواک‌های دستی مزیت خاصی دارد؟ نه الزاماً. نکتۀ اصلی در رعایت بهداشت خوب دهان و دندان استفادۀ صحیح و مؤثر از مسواک است. اما بسیاری از مردم به ندرت وقت برای درست مسواک زدن دارند. برای آنها، مسواک‌های برقی بیشتر مفید است زیرا راحت‌تر می‌توانند به طور صحیح مسواک بزنند. مزایای دیگر مسواک‌های برقی عبارت‌اند از:
- مسواک زدن با مسواک برقی برای افرادی مناسب است که به دلایل پزشکی از نظر مهارت و فرز بودن دست محدودیت دارند (مانند آرتروز) و همچنین افراد سالمند یا معلول و یا کسانی که بیماری‌های دهان دارند (دندان‌های نامرتب یا سطوح ناهموار) و تمیز کردن تمام سطوح دندان برایشان سخت است.
- مسواک برقی مسواک زدن را برای کسانی که آتل یا تجهیزات ارتودنسی دارند راحت‌تر می‌کند.
- کسانی که از تمیز کردن دندان‌هایشان با مسواک برقی لذت می‌برند. از آنجا که برخی افراد مسواک زدن با مسواک برقی را کاری متفاوت و سرگرم‌کننده می‌دانند بنابراین دفعات بیشتری احتمال دارد که مسواک بزنند. برخی هم ممکن است به دلیل پولی که صرف خریدن مسواک برقی کرده‌اند، مدت زمان طولانی‌تر و به شیوۀ صحیح‌تری مسواک بزنند.
- مسواک برقی پلاک‌های بیشتری را برمی‌دارد و بهتر از مسواک دستی خطر ابتلا به ورم لثه را کاهش می‌دهد. دست کم یکی از تحقیقات نشان داده است که استفادۀ طولانی‌مدت (۴ تا ۶ ماه) از مسواک‌های برقی به میزان قابل ملاحظه‌ای در کاهش حجم پلاک‌های دندانی روی دندان‌ها نقش داشته است و بدین ترتیب، سلامت دهان و دندان در افراد مبتلا به بیماری‌های پیرادندانی یا لثوی را بهبود می‌بخشد.
- این مسواک‌ها تغییر رنگ دندان را کم می‌کنند یا از بین می‌برند. ممکن است عملکرد سایشی مسواک‌های برقی بهتر از مسواک‌های دستی باشد و احتمالاً در کاهش یا پاک کردن لک‌های سطحی روی دندان بهتر عمل کند.
چگونه می‌توانم یک مسواک برقی (شارژی) انتخاب کنم؟
مانند تمام محصولات دهان و دندان، گزینه‌های زیادی برای انتخاب مسواک‌های شارژی وجود دارد. در اینجا چند نکتۀ اصلی در مورد هر سبک از مسواک‌های شارژی یا برقی عنوان می‌کنیم:
- مسواک‌های سونیک (صوتی): این مسواک‌ها ۳۰ تا ۴۰ هزار حرکت در دقیقه انجام می‌دهد اما مسواک‌های دستی تنها ۳۰۰ حرکت. فرچۀ این مسواک‌ها به توصیۀ دندانپزشک می‌چرخد و به عقب و جلو هم حرکت می‌کند. علاوه بر این، نحوۀ تمیز کردن مسواک که حق امتیازش به ثبت رسیده است، مایع را بین دندان و زیر خط لثه هدایت می‌کند تا پلاک برداشته شود. (فقط مسواک‌های سونیک می‌توانند چنین ادعایی داشته باشند).
- مسواک‌های الکتریکی (برقی): این مسواک‌ها بین ۳ هزار تا ۷ هزار و ۵۰۰ حرکت در دقیقه انجام می‌دهند. با اینکه طراحی‌های شخصی متفاوت است، فرچه‌های سر مسواک معمولاً با حالت چرخشی حرکت می‌کنند (تمام سر به تنهایی می‌چرخد) یا دسته‌ای از تارهای فرچه، به دلخواه شخص، به صورت مستقل می‌چرخد. برخی مسواک‌های الکتریکی یا برقی هم سر چرخان دارند و هم حرکت لرزشی تا بتوانند پلاک را پاک کنند و ابتلا به ورم لثه را کاهش دهند.
جت آب، که به عنوان آدستگاه شست‌وشوی دهان و دندان هم مشهور است، معمولاً برای بیشتر افراد مورد نیاز است. اشخاصی بیشتر از این دستگاه بهره‌مند می‌شوند که آتل یا تجهیزات ارتودنسی دارند و برای پاک کردن غذایی که بین دندان‌ها و آتل مانده نیاز به کمک دارند. مهم است که به یاد داشته باشید این دستگاه‌ها پلاک را از بین نمی‌برند؛ فقط مسواک زدن با خمیردندان و استفاده از نخ دندان این کار را انجام می‌دهد.
دهان‌شویه و محلول‌های شست‌وشو
کار دهان‌شویه‌ها فقط تازه کردن تنفس و بوی دهان نیست. به گفتۀ انجمن دندانپزشکی امریکا، ترکیبی از مسواک و نخ دندان و دهان‌شویه‌های ضدباکتری می‌تواند به کاهش باکتری در پلاک‌های دندان کمک کند و از بیماری لثه پیشگیری کند. دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید به کاهش و پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کنند. این محصولات ممکن است حاوی الکل باشند و به دلیل احتمال قورت دادن، برای کودکان زیر ۶ سال مناسب نباشد. از دندانپزشک در مورد نوع دهان‌شویه‌ای که برای شما بهتر است بپرسید.
