روش‌های زیادی برای افزایش سطح هموگلوبین بدن وجود دارد. در ادامه به روش‌های رایج افزایش هموگلوبین اشاره خواهیم کرد.
هموگلوبین چیست؟
هموگلوبین یک مولکول پروتئینی در سلول‌های قرمز خون است که اکسیژن را از ریه به بافت‌های بدن می‌برد و دی‌اکسید کربن را از بافت‌ها به ریه برمی‌گرداند.
همچنین هموگلوبین نقش مهمی در حفظ شکل سلول‌های قرمز خون ایفا می‌کند. سلول‌های قرمز خون در حالت طبیعی، به شکل گرد هستند و وسط آن‌ها نازک‌تر است، تقریباً شبیه دوناتی بدون سوراخ وسط.
سطح طبیعی هموگلوبین چقدر است؟
سطح هموگلوبین به تعداد هموگلوبین به گرم به ازای هر دسی‌لیتر از خون گفته می‌شود. هر دسی‌لیتر ۱۰۰ میلی‌لیتر است.
محدوده طبیعی هموگلوبین بر اساس سن، دوران بلوغ و جنسیت تغییر می‌کند. سطح طبیعی گروه‌های مختلف عبارت است از:
- نوزاد تازه متولدشده: ۱۷ الی ۲۲ گرم بر دسی‌لیتر
- یک هفتگی: ۱۵ الی ۲۰ گرم بر دسی‌لیتر
- یک ماهگی: ۱۱ الی ۱۵ گرم بر دسی‌لیتر
- کودکان: ۱۱ الی ۱۳ گرم بر دسی‌لیتر
- مردان بالغ: ۱۴ الی ۱۸ گرم بر دسی‌لیتر
- زنان بالغ: ۱۲ الی ۱۶ گرم بر دسی‌لیتر
- مردان پس از میان‌سالی: ۱۲٫۴ الی ۱۴٫۹ گرم بر دسی‌لیتر
- زنان پس از میان‌سالی: ۱۱٫۷ الی ۱۳٫۸ گرم بر دسی‌لیتر
چگونه می‌توان سطح هموگلوبین را افزایش داد؟
به طور کلی کاهش سطح هموگلوبین بدن به سه دلیل رخ می‌دهد: کاهش تولید سلول‌های قرمز خون (برای مثال، در اثر کمبود آهن)، افزایش تخریب سلول‌های قرمز خون (برای مثال، در اثر بیماری کبد) و از دست دادن خون (به عنوان مثال، در اثر زخم گلوله یا چاقو). هر کدام از این دلایل درمان خاص خود را برای افزایش هموگلوبین دارد؛ بنابراین متد و روش‌های افزایش سطح هموگلوبین متفاوت هستند و استفاده از آن‌ها بستگی به مشکلاتی دارد که کمبود هموگلوبین را ایجاد کرده‌اند. برخی از روش‌های افزایش هموگلوبین عبارتند از:
- تزریق سلول قرمز خون
- دریافت اریتروپویتین (هورمونی برای تحریک تولید سلول‌های قرمز خون در بدن)
- مصرف مکمل‌های آهن
- افزایش مصرف غذاهای غنی از آهن (تخم‌مرغ، اسفناج، کنگر فرنگی، لوبیا، گوشت بدون چربی، غذاهای دریایی) و غذاهای غنی از مواد ضروری (مانند ویتامین ب ۶، اسیدفولیک، ویتامین ب ۱۲ و ویتامین سی) برای حفظ سطح هموگلوبین نرمال ضروری است. چنین غذاهایی عبارتند از ماهی، انواع سبزی، آجیل، غلات، حبوبات، نخودفرنگی و میوه‌های خانواده مرکبات.
توجه داشته باشید که برای افزایش سطح هموگلوبین بدن خود نباید به طور خودسرانه مکمل آهن یا مکمل‌های دیگر مصرف کنید و قبل از مصرف حتماً با یک پزشک مشورت کنید؛ زیرا مصرف اضافی آهن می‌تواند منجر به مشکلات دیگری شود. همچنین مکمل‌های آهن باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد، زیرا مسمومیت آهن در کودکان می‌تواند مرگبار باشد.
