بازگرداندن ٢/ ۴ میلیارد دلار از داراییهای بلوکهشده ایران در خارج از کشور٬ بخشی مهمی از توافق هستهای است که میان ایران و قدرتهای جهانی صورت گرفته و قرار است از ٢٠ ژانویه (سیام دیماه) گام نخست برای اجرای آن از هر دو سو برداشته شود.
خبرگزاری رویترز در ساعات پایانی روز یکشنبه (١٢ ژانویه/ ٢٢ دی) در گزارشی اختصاصی و به نقل از یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا خبر داده که نخستین قسط ۵۵٠ میلیون دلاری ایران در نخستین روز ماه فوریه (١٢ بهمن) پرداخت خواهد شد.
بر اساس توافق ایران و غرب قرار شده ٢/ ۴ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی بلوکهشده ایران طی شش ماه و در هشت نوبت آزاد شود. پرداخت دو مورد از این اقساط هشتگانه مشروط به میزان پیشرفت ایران در رقیقسازی ذخایر اورانیوم ٢٠ درصدی است. ذخایر اورانیوم ایران باید در شش ماه آینده به اورانیوم پنج درصد و کمتر از آن کاهش یابد.
به گفته این مقام ارشد دولت آمریکا که به شرط افشا نشدن هویتاش با رویترز گفتوگو کرده٬ اقساط بعدی به ترتیب در ١ مارس (۴۵٠ میلیون دلار٬ مشروط به انجام نیمی از فرآیند رقیقسازی)٬ ٧ مارس و ١٠ آوریل (۵۵٠ میلیون دلار)٬ ١۵ آوریل (۴۵٠ میلیون دلار٬ مشروط به پایان فرآیند رقیقسازی) و سه قسط ۵۵٠ میلیون دلاری دیگر در ١۴ مه٬ ١٧ ژوئن و ٢٠ ژوئیه پرداخت خواهد شد.
گام نخست در مسیر دستیابی به «توافق بزرگ»
پیشتر عباس عراقچی٬ معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی٬ عصر روز یکشنبه با تشریح جزئیات اجرای گام نخست توافقنامه ژنو گفت که نخستین گام برای اجرای مفاد آن روز سیام دیماه برداشته خواهد شد. کاخ سفید و اتحادیه اروپا هم این خبر را تایید و از آن استقبال کردهاند.
به گفته او آن دسته از تحریمهای بینالمللی که بر اساس توافقنامه ژنو باید در گام نخست تعلیق شوند، از همان روز تعلیق خواهند شد و ایران نیز در مقابل به تعهدات خود در خصوص توقف برخی فعالیتهای هستهای، از جمله تعلیق غنیسازی ٢٠ درصدی اورانیوم و رقیقسازی ذخایر اورانیوم خود عمل خواهد کرد.
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا بار دیگر تاکید کرد که تصویب هر گونه تحریمی علیه ایران از سوی کنگره را وتو خواهد کرد
باراک اوباما٬ رئیسجمهور آمریکا و جان کری٬ وزیر امور خارجه این کشور بار دیگر از اجرای مفاد توافق صورتگرفته میان ایران و غرب ابراز رضایت کردند. جان کری گفت مذاکرات با ایران "بهترین شانس" جامعه جهانی برای رفع هراسها و نگرانیها پیرامون برنامه هستهای این کشور و "مقدمهای برای دستیابی به صلحی پایدار است."
توافق اولیه میان ایران و قدرتهای جهانی ٢۴ نوامبر در ژنو صورت گرفته بود. آقای کری تاکید کرد که مذاکرات برای دستیابی به توافق نهایی ادامه خواهد یافت٬ اگرچه به گفته او "مسیری دشوار و پرچالش" در پیشرو خواهد بود. به گفته او این نخستین بار در یک دهه گذشته است که پیشرفت برنامه هستهای ایران متوقف شده است.
پیشتر باراک اوباما هم با استقبال از اجرای مفاد توافق با ایران٬ اعلام کرد که فرصتی تاریخی برای پیروزی دیپلماسی پدید آمده و به تاکید گفت که برای پیشبرد دیپلماسی هرگونه تحریم جدید علیه جمهوری اسلامی را که در کنگره آمریکا به تصویب برسد٬ وتو خواهد کرد.