چه عاشق شوید و چه معتاد، حتماً باید منتظر عواقبش باشید. البته یک سری از اعتیادها نه تنها کشنده نیستند بلکه خیلی هم سالم و مفیدند. منتها در کشور ایران خیلی باب نیست و اگر کسی را پیدا کردید که چنین اعتیاد پیدا کرده، حتماً سلام ما را به او برسانید.
و این اعتیاد چیزی نیست جز اعتیاد به کتاب و مطالعه! تعجب کردید نه؟ این روزها خیلی کم پیش میآید دور و اطرافمان کسی را پیدا کنیم که کتاب در دست داشته و در حال خواندن باشد. بیشترِ دستگاههای الکترونیکی مانند تلفن همراه هوشمند و تبلت هستند که نه جایی برای کتابها باقی نمیگذارند نه زمانی برای مطالعه. البته بعضیها هم هستند که اصولاً با مطالعه کردن و کتاب خواندن مشکل دارند. برای این دسته از افراد میخواهیم راهکارهایی ارائه دهیم که از مطالعه کردن لذت ببرند و این کار برایشان به منزله یک سرگرمی سالم باشد. مهم نیست که این مطالعه برای امتحانات مدرسه در دوران تحصیل است، آزمون رانندگی است یا مطالعه برای آزمون استخدامی. در هر حال، امیدواریم با خواندن این مقاله بتوانید به هر دلیلی که مطالعه میکنید عاشق مطالعه کردن شوید و حتی توصیه میکنیم تا سر حد اعتیاد هم پیش بروید. نترسید! کسی به شما خورده نمیگیرد و ناراحت نمیشود! اعتیاد شما ممنوعه نیست و کاملاً سالم است.
قسمت اول
خودتان را برای کِیف کردن آماده کنید
۱- به فروشگاه لوازم التحریر سر بزنید. برای خودتان دفترهای بزرگ و جذابی بخرید که جملات یا نقل قولهای زیبا و ساده در مورد زندگی روی آنها نوشته شده است، خودکار رنگی بخرید، ماژیک شبرنگ بخرید، کاغذهای یادداشت برچسبدار بخرید.، استیکر بخرید، و از خرید هر چیز دیگری که برای مطالعه نیاز دارید دریغ نکنید. این یک عامل محرک برای بالا رفتن انگیزه شماست.
۲- اتاقتان را مرتب کنید! از آن دسته افرادی هستید که اگر اتاقتان نامرتب باشد احتمالاً میل به مطالعه ندارید. درست است؟ خب، همین امر موجب حواسپرتی شما میشود. اتاقتان را تمیز کنید و میز کار و قفسههایی که وسایل مطالعه شما روی آن است را مرتب کنید.
۳- میزتان را در جای درست و مناسب قرار دهید. اگر سادگی را دوست دارید، چیزهای غیر ضروری را از روی میزتان بردارید. اگر دنبال جاهای دنج و ساده هستید، میزتان را با محتوایتان سامان دهید. مثلا، یک تخته نصب کنید و روی آن یادداشتهای خود را بچسبانید.
۴- کامپیوتر را خاموش کنید. یا تبلت، موبایل. اینترنت را هم به کل فراموش کنید. اگر بیش از اندازه آنلاین هستید، حسابهای کاربری خود را حذف کنید. روی زندگی آینده خود و برنامهها و رویاهایتان متمرکز شوید.
۵- موسیقی را چاشنی مطالعه کنید. یک فهرست از آهنگهایی که متن ندارند درست کنید؛ چیزهایی مثل الکترونیک/تکنو، کلاسیک/جاز و دیگر آلات موسیقی. بدون درست کردن فهرست پخش، سراغ مطالعه نروید چون گاهی لازم است آهنگها را عوض کنید یا بخواهید بعد از تمام شدن یک آهنگ، یک آهنگ مناسب دیگر پیدا کنید. موسیقی برای همه نیست. اگر این هم حواستان را پرت میکند، کلاً بیخیال موسیقی شوید.
قسمت دوم
عاشق زمان مطالعه شوید
۱- برای خودتان یاد بگیرید نه برای امتحان. بیشتر دانش آموزان یا دانشجویان فکر میکنند مجبورند یاد بگیرند و الا از کار خبری نیست. یادتان باشد که این اولین اشتباه است. عاشق چیزهایی شود که در مدرسه یاد گرفتید. مثل گذشته، خیلی جالب میشود بدون فکر کردن به امتحان، به حرف معلمتان گوش دهید.
۲- از موضوع متنفر نباشید. اگر ببینید مطلبی کسلکننده، سخت یا بیربط است به راحتی از آن متنفر میشوید. با این حال، هر سوژهای در انتظار کشف شدن است، لایههای بسیار زیادی دارد که باید باز شوند و اگر سعی نکنید این لایهها را شخم بزنید و در آنها کندوکاو کنید، هرگز متوجه نخواهید شد که در قلب کتاب چه چیزی نهفته است و چقدر میتواند برای شما جالب و چالش برانگیز باشد. امتحان کنید، ضرر ندارد. هدفتان این باشد که جنبه جذاب و فریبنده هر سوژه را کشف کنید.
۳- به فوایدی بیندیشید که در پس درک سودمند عاید شما میشود. شما انتخابهای زیادی برای زندگی و چیزی که دنبال میکنید دارید، ممکن است بالاترین رتبه کلاس را داشته باشید، چیزهای بیشتری بدانید و نسبت به زمانی که مطالعه نمیکردید درک و شناخت بهتری از دنیای پیرامون داشته باشید. هر بخش از یادگیری روی بخش قبلی چیده شده و شبیه یک پازل بزرگ کمکم شکل میگیرد و کامل میشود.
۴- از خودکارهای رنگی و استیکرها استفاده کنید. یادداشتهای مهم روی کاغذهای چسبان بنویسید و آنها را روی دفترچه بچسبانید. روی یادداشتهایتان استیکرهای مرتبط بچسباند. رنگها به ما کمک میکند تا یادتان بماند و استفاده از آنها نیز خیلی سرگرمکننده است.
۵- هنگام مطالعه، تنقلات و آبمیوه بخورید.
۶- زمان مطالعه را سهیم شوید. اگر فکر میکنید مفید است و انگیزه میگیرید، میتوانید با یکی از دوستانتان مطالعه کنید تا علاوه بر ترغیب شدن، کسی در کنارتان باشد و همیشه شما را حمایت کند. با این حال، اگر دوستان حواس شما را بیشتر پرت میکنند، یاد بگیرید بین زمان مطالعه و اوقات فراغت تمایز قایل شوید و این دو را به خوبی ساماندهی کنید.
۷- هر از گاهی به خود جایزه بدهید. وقتی در حال تجربه یک ماراتن مطالعه هستید و میخواهید رکورد خودتان را بزنید، جایزه دادن اهمیت ویژهای دارد؛ مثلاً قبل از امتحان یا وقتی تکالیفتان سر وقت تمام شد به خودتان جایزه دهید. حتی میتوانید دو جایزه بدهید: یکی موقع یادگیری و قبول شدن و دیگری برای تعهد به قولی که به خودتان دادید.
جایزه یا پاداش میتواند شامل تماشای فیلم یا یک برنامه تلویزیونی، رفتن به پاساژ با دوستان، گردش با دوستان، تفریح و وقتگذرانی با حیوان خانگیتان و چیزهایی از این قبیل باشد. حتماً لازم نیست برای خرید یک چیز گران قیمت هزینه کنید.
۸- کِیف کنید! مجبور نیستید یادگیری را از سرگرمی جدا کنید. نه، لازم هم نیست تماشای فیلم علمی-تخیلی را همه سرگرمی خود کنید. فقط هر روز سعی کند از یادگیری خود در زندگی روزمرهتان بهره ببرید. اسم یک گل را یاد بگیرید، در مورد تاریخ یک محل یا میراث فرهنگی اطلاعات کسب کنید. یادگیری همه جا هست!
نکات مهم:
• اتاق و میز مطالعه را تمیز و مرتب کنید.
• میتوانید تصاویری در دفتر خود بکشید که موضوعی را توضیح میدهد. مثلاً آناتومی بدن انسان را طراحی کنید و سیستمها و اندامهای مختلف را شرح دهید.
• مطالعه با نور سفید خیلی بهتر از نور زرد است.
• چراغ مطالعه مناسبی برای میز خود انتخاب کنید.
• کمی تمرینات کششی یا ورزشهای سبک برای شل کردن عضلات انجام دهید.
• فلش کارت درست کنید و دوستان خود را بیازمایید.
• به برنامهها و رویاهای خود بیاندیشید و بر آنها متمرکز شوید.
• مطالعه را به تعویق نیندازید.
• میز مطالعه را پر از خرت و پِرت نکنید که حواستان پرت شود.
• در کلاس به حرفهای معلمتان گوش دهید. هر چیزی که سر کلاس یاد میگیرید، از میزان چیزهایی که بیرون از کلاس باید یاد بگیرید کم میکند و شما میتوانید از مطالب پایه و ابتدایی به چیزهای جالب و پیشرفتهتر سوق پیدا کنید.
• اینترنت موبایل یا وای-فای را خاموش کنید. اگر روشن بمانند، حواستان را پرت میکنند.
• مطمئن شوید که سر کلاس هشیار و بیدار و آماده یادگیری هستید و چرت نمیزنید!