کلیسای جامع آوسبرگ، اواخر قرن یازدهم میلادی
تاریخ استفاده از این نوع شیشهکاری رنگی برای تزیین، به رُم باستان باز میگردد. اما در این کلیسای رومانِسک در آوسبرگ آلمان که قلب “باواریا” محسوب میشده است، قدیمیترین این نوع شیشهکاری که حضرت موسی و دانیال نبی و دیگر پیامبران را به تصویر میکشد، وجود دارد.
مسیح ویسِمبورگ، اواخر قرن یازدهم میلادی
شیشهکاری رنگی پنجرهها در قرون وسطی علاوه بر تزیین، کتاب مقدس رعیتها و افراد بی سواد هم محسوب میشدند. افراد فقیر و کسانی که سواد خواندن و نوشتن نداشتند، با نگاه کردن به این پنجرهها میتوانستند از داستانها و روایات پیامبران آگاه شوند. این پرتره از مسیح که گفته میشود متعلق به صومعهای به سبک بندیکتی در شمال آلزاس فرانسه است، اکنون در موزهای در استراسبورگ فرانسه نگهداری میشود.
کلیسای جامع شارتری، اوایل قرن سیزدهم میلادی
تقاضا برای استفاده از شیشههای رنگی در قرون وسطی به بالاترین حد خود میرسد. کلیسای جامع شارتری با پایهها و ستونهای قوی توان تحمل پنجرههای بزرگ، از جمله این پنجرههای عظیم و رُز مانند را دارد. این شیشهکاری رنگی که تولد مسیح را نشان میدهد، در طول روز داخل کلیسا را با نورهای رنگی و بدیع تزیین میکند.
سنت چاپل، میانه قرن سیزدهم میلادی
برای بازدیدکنندگان امروزی این شیشهکاریهای رنگی ممکن است بیش از حد تزیینی به نظر برسند، ولی در قرون وسطی این شیشهها علاوه بر بازگو کردن روایات کتاب مقدس، بازگو کننده تاریخ و حکومت سیاسی هم بودهاند. ۱۵ پنجره شیشهای سن چاپل پاریس، راوی حکایات عهد قدیم و جدید و داستانهایی از لویی نهم ملقب به سنت لویی هستند.
یورک مینستر، قرن پانزدهم میلادی
این کلیسای جامع یکی از بزرگترین و زیباترین نمونههای کلیساهای جامع به سبک گوتیک در انگلستان است. پنجره شیشهای عظیم این کلیسای جامع که رو به شرق دارد، توسط جان تورنتون طراحی شده و نشان دهنده روز قیامت است.(جان تورنتون اولین هنرمندی است که نام خود را در تاریخ هنر انگلیس ثبت کردهاست.)
شاه آرتور و سِر لانسلوت، ۱۸۶۲ میلادی
استفاده از شیشهکاری رنگی در دوره رنسانس از رونق افتاد، و استفاده از این تکنیکها که ما آنها را امروزه به سبک “گوتیک” میشناسیم، ساده و عامیانه خوانده شدند. تنها با ورود به قرن نوزدهم بود که هنرمندان با نگاهی تازه به این تکنیک نگاه کردند. ویلیام موریس هنرمند خلاق، نه تنها صحنههای مذهبی، بلکه صحنههای دنیوی که به او سفارش داده می شد را نیز در شیشهکاریهای خود تصویر میکرد.
شیشه کاری رنگی فرانک لوید رایت، ۱۹۱۲ میلادی
اولین معمار بزرگ تاریخ آمریکا به وحدت در طراحی یک خانه اعتقاد داشت. در نظر او نه تنها طراحی خود خانه، بلکه دکوراسیون و پنجرهها هم مهم بودند. او در طراحی این پنجرههای انتراعی از جنبش “هنر و صنایع دستی” موریس و بقیه الهام گرفته است.
کلیسای براون مموریال، ۱۹۱۵ میلادی
لوییس کامفورت تیفانی تقریباً در تمامی رشتههای هنرهای تزیینی-از طراحی جواهر گرفته تا سفالگری-دست داشت، اما بی شک زیباترین کارهای او در زمینه شیشهکاری است. او تکنیک جدیدی را با افزودن رنگ به شیشه مذاب ابداع کرد.
کلیسای وِنس، ۵۱-۱۹۴۹ میلادی
رنگهای شفاف شیشهکاریهای رنگی هِنری ماتیس هنرمند فرانسوی، در میان سفیدی یکدست این کلیسای کوچک دومینیکن در جنوب فرانسه میدرخشند. این رنگهای زیبا نمادی مذهبی هم دارند؛ آبی رنگ مریم مقدس و زرد نشانه نور خدایی است.
گروس مونستر زوریخ، ۲۰۰۹-۲۰۰۶
طراحی تزیینات پنجرههای کلیسای جامع هزارساله زوریخ که در دوره اصلاحات از بین رفته بودند، سالها از هنرمندان وقت گرفته است. با این حال یکی از زیباترین این شیشه کاریها، اثری انتزاعی از پولکه است که از تکههای عیقیق ساخته شده و دیوارهای این کلیسا را غرق در نورهای رنگی میکند.