پنجشنبه, ۱۵ خرداد ۱۴۰۴
  • EN
  • تبلیغات
  • تماس با ما
  • درباره ما
فوت و فن
  • دانش و فن
    • موبایل و تبلت
    • هوش مصنوعی
    • اپراتورها و وب
    • برنامه و نرم افزار
    • دنیای بازی
    • گوناگون
      • تلویزیون
      • سخت افزار
  • اقتصاد
    • اقتصاد بین الملل
    • بازارها
    • بانکداری و تجارت الکترونیک
    • خودرو
    • وبگردی
    • رپورتاژ
  • ورزش
    • فوتبال
    • موتوری
  • سبک زندگی
    • سلامت
    • تغذیه
    • طبیعت
    • حیوانات
    • آشپزی
    • خلاقیت
  • گردشگری
    • گردشگری
  • فرهنگ و هنر
    • فیلم و سریال
    • کتاب و مجله
    • آثار باستانی
    • صنایع دستی
  • چند رسانه‌ای
    • عکس
    • ویدیو
    • خودمونی
    • همیاری
فرهنگ و هنرخودمونی

شب یلدا، شب پایان تاریکی و جشن تولد روشنایی

شهاب الدین حدیدی 30 آذر 1395
A+A-
Reset
1

یلدا که قرن‌ها قدمت دارد واژه‌ای سریانی است و معنای تولد می‌دهد. شب یلدا به دوران پرستش مهر نسبت داده‌ شده است. ایرانیان پیرو آئین مهرشب یلدا را شب زایش و تولد خورشید یا مهر می‌دانستند و ریشه این باور و اعتقاد برمی‌گردد به گاه‌شماری (تقویم) و اندیشه‌هایی که ایرانیان مهرآیین داشتند.

آنان دریافته بودند که کوتاه‌­ترین روز سال آخرین روز پاییز است و بلندترین شب­،­ شب اول زمستان­ یعنی نخستین شب دی‌‌ماه است. اما بلافاصله پس از بلندترین شب سال، روزها به تدریج بلندتر می­‌شود و شب­‌ها کوتاه‌­تر. خورشید هر روز بیشتر در آسمان می­‌پاید و نور و گرمی نثار می‌‌سازد­. آنان چنین شبی را یلدا نامیدند. شب زایش خورشید شکست ناپذیر. آنان در آن دوره از تاریخ یلدا را آغاز سال قرار دادند.

بنابراین اول دی­­­، به مناسبت آنکه تجدید حیات مهر یا خورشید است به نام یلدا به معنی تولد مشهور و جشن گرفته می­‌شود. مردم دوران دور و گذشته که پایه زندگی­‌شان بر کشاورزی – چوپانی قرار داشت، و در طول سال با سپری شدن فصول و تضادهای طبیعی خو داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان آشنایی داشتند و کارها و فعالیت‌ها را بر اثر آن تنظیم می­‌کردند.

به باور پیشینیان، خورشید، مهر یا میترا، مسیح یا نجات بخش جهان از تسلط اهریمن بود. هنگامی که آیین مهر از ایران در جهان متمدن کهن منتشر شد. در رم و بسیاری از کشورهای اروپایی به همین جهت روز بیستم و یکم دسامبر را که برابر اول دی ماه بود، هنگامی که آیین مهر همگانی شده بود به عنوان روز تولد مهر یا میترای شکست‌­ناپذیر جشن می­‌گرفتند.

 

اما در سده چهارم میلادی بر اثر اشتباهاتی که در کبیسه شد، تولد مهر در بیست و پنجم ژانویه افتاد و تثبیت شد. تا آن زمان تولد عیسی مسیح در ششم ژانویه جشن گرفته می­‌شد. اما دین اغلب رومیان و کشورهای متمدن اروپایی آیین مهر و میترا بود. اما هنگامی که متولیان کلیسا نتوانستند بر برانداختن جشن تولد در بیست و پنج دسامبر غلبه کنند، همان روزرا زایش عیسی اعلام کردند که تا این زمان باقی مانده است.

 

یلدا یک واژه سریانی است به معنی تولد. مسیحیان سریانی واژه یلدا را با خود به ایران آوردند و از آن زمان تاکنون در ایران ماندگار شده است. البته فقط تولد میترا و هنگام و موقع زمانی آن نبود که در مسیحیت دخیل شد. در واقع امروزه همه مسیحیان جهان که شب تولد مسیح را جشن می­‌گیرند و تا بامداد بلندترین شب سال را بیدار مانده و با خوردن شربت و نوشیدن به شادی می­‌گذراندند، همان تولد میترا ، مسیحای نجات بخش یا سوشیانت را جشن می‌گیرند و اغلب مراسم و مناسک و آداب­شان مقتبس از آیین مهر است.

 

ایرانیان باستان روشنی و روز و تابش خورشید و اعتدال هوا را مظهر نیکی و موافق و ایزدی می‌پنداشتند و تاریکی و شب و سرما را نیز از اعمال اهریمن. به اعتقاد آنان از یک سو نور و روشنی و از سویی دیگر ظلمت و تاریکی مرتب در نبرد و کشمکش هستند. گاه خورشید و فروغ چیره شده و ساعات بیشتری در پرتو خود مردم را نیرومند و گاه مقهور تاریکی واقع شده و ساعات کمتری با فروغ و تابشی اندک بهره می‌­رساند.

به موجب بلندترین شب که تاریکی بیشتر در زمین می‌­پایید که مظهر اهریمن است، این شب را نحث و بد‌ یمن می‌­شمردند. به همین مناسبت در شب­‌ها آتش می‌­افروختند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی نابود شده و بگریزند.

 

همچنان که خورشید به مناسبت فروغ و گرمای کارسازش تقدس پیدا کرده بود آتش نیز همان تقدس و و والایی را نزد مردم دارا شد، در پرتو و روشنی آتش، تاریکی اهریمنی را از میان میٰ­‌بردند. در شب یلدا یا تولد خورشید، جهت رفع این نحوست آتش می‌افروختند. گرد هم جمع می­‌شدند و خوان می‌گستردند. هرآنچه میوه تازه فصل که نگهداری شده بود و میوه‌های خشک در سفره می‌نهادند. این سفره جنبه دینی داشت و مقدس بود. از ایزد خورشید و روشنایی برکت می‌جستند تا در زمستان به خوشی سر کنند و میوه‌های تازه و خشک در سفره تمثیلی از آن بود که بهار و تابستانی پربرکت در پیش داشته باشند. همه شب را در پرتو چراغ و نور آتش می­‌گذراندند تا اهریمن فرصت دژخویی و تباهی نیابد.

 

* برگرفته از کتاب «گاه شماری و جشن‌های ایران باستان» نوشته هاشم رضی، انتشارات فروهر

 

یلدا
0 نظر FacebookTwitterPinterestLinkedinTumblrVKEmail
شهاب الدین حدیدی

شهاب الدین حدیدی هستم، سردبیر فوت و فن. زندگی آنلاین یکی از تفریحات من در زمانیست که از ترافیک و شلوغی و هیاهو در فرار هستم.

مطلب قبلی
۱۵ فینالیست مسابقه عکاسی «هنر ساختمان‌سازی»/ The Art of Building مشخص شدند
مطلب بعدی
معرفی برترین شبیه‌سازهای اندروید برروی ویندوز

شما هم نظر دهید Cancel Reply

برای دفعه بعد که نظر می‌دهم نام و ایمیل من را در این مرورگر ذخیره کنید.

* با استفاده از این فرم، با ذخیره و مدیریت داده‌های خود توسط این وب سایت موافقت می‌کنم.

مطالب مرتبط

  • انقلاب زمستانی: کوتاه‌ترین روز سال فرا رسید

    1 دی 1403
  • اهمیت خرید پک اداری یلدا در محیط‌های کاری

    26 آبان 1403
  • یک شب برای به یاد سپردن، یک رسم...

    30 آذر 1402
  • ارائه بسته ویژه شب یلدا توسط همراه اول

    29 آذر 1402
  • هدایای ویژه یلدایی ایرانسل اعلام شد

    29 آذر 1402
  • بسته‌های متنوع مکالمه و اینترنت همراه اول ویژه...

    30 آذر 1401
  • هدایای ایرانسل برای «یلدای پرچله ۱۴۰۱» اعلام شد

    29 آذر 1401
  • هدایای ویژۀ ایرانسل برای «یلدای ۱۴۰۰» اعلام شد

    29 آذر 1400
  • آیا هدایای تبلیغاتی برای قدردانی از کارمندان ضروری...

    18 مرداد 1400
  • باندل هایک ویژن ایران هایلوک (ویژه یلدای 99)

    30 آذر 1399
  • هدایای ویژۀ ایرانسل برای «یلدای دیجیتال» اعلام شد

    29 آذر 1399
  • برنامه‌های ویژه ایرانسل برای یلدای ۹۸ اعلام شد

    30 آذر 1398
  • بسته ویژه «شب یلدا» ایرانسل ارائه شد

    26 آذر 1398

درباره فوت و فن

درباره فوت و فن

با ما تجربه‌ای جذاب از دنیای اطراف را داشته باشید.

در «فوت و فن»، ما به دنبال راه‌های ساده و کاربردی برای بهبود زندگی هستیم. واژهٔ «فن» در فارسی به معنای «شگرد» و «ترفند» است. ما تلاش می‌کنیم این ترفندها را در زندگی روزمره خود به کار ببریم و مطالبی شگفت‌انگیز و مفید را با شما به اشتراک بگذاریم. هدف ما این است که با به اشتراک گذاشتن تجربیات و آموخته‌های خود، به شما کمک کنیم تا روش‌های جدید و ایده‌های تازه‌ای را در زندگی خود بکار ببرید. با ما همراه باشید تا زندگی را با کمک «فوت و فن»، به یک تجربهٔ خلاقانه و لذت‌بخش تبدیل کنیم.

لینک‌های مفید

تماس با ما

 

تبلیغات در فوت و فن

 

درباره ما

Facebook Twitter Instagram Linkedin Tumblr Youtube Email

حامیان

2010-2025@ - All Right Reserved. Designed and Developed by FOOTOFAN

فوت و فن
  • دانش و فن
    • موبایل و تبلت
    • هوش مصنوعی
    • اپراتورها و وب
    • برنامه و نرم افزار
    • دنیای بازی
    • گوناگون
      • سخت افزار
      • تلویزیون
  • اقتصاد
    • اقتصاد بین الملل
    • بازارها
    • بانکداری و تجارت الکترونیک
    • خودرو
    • وبگردی
    • رپورتاژ
  • ورزش
    • فوتبال
    • موتوری
    • تنیس
  • سبک زندگی
    • سلامت
    • تغذیه
    • طبیعت
    • حیوانات
    • خلاقیت
    • آشپزی
  • گردشگری
    • گردشگری
  • فرهنگ و هنر
    • فیلم و سریال
    • کتاب و مجله
    • آثار باستانی
    • صنایع دستی
  • چند رسانه‌ای
    • عکس
    • ویدیو
    • خودمونی
    • همیاری
  • English