امروز روز تسلا است. این خودروساز اعلام کرده است که آماده تکمیل تولید Model 3 است که اولین خودروی تمام الکتریکی برای دستههای پایینتر مردم خواهد بود. اما Model 3 هر خودرویی نیست. همهچیز موفقیت تسلا به عنوان یک شرکت خودروسازی پایدار به این خودرو وابسته است. خودرو Model 3 آینده این شرکت را رقم خواهد زد و ریسکی بالاتر از این برای تسلا و مدیرعامل آن ایلان ماسک ممکن نخواهد بود.
ماسک در توییتی اعلام کرد که روز جمعه اولین Model 3 از خط مونتاژ خارج شد. در توییتهای بعدی او اضافه کرد که ۳۰ مشتری اول Model 3 تسلای جدید خود را در روز ۲۸ ژوئیه در یک مهمانی که توسط شرکت برپا خواهد شد دریافت خواهند کرد.
آقای میشل رمسی مدیر تحقیقات Gartner گفت: “فکر میکنم که میتوانم بدون اغراق بگویم که این مهمترین خودروی الکتریکی است که تاکنون تولید شده است. دلیل آن هم این است که اگر صدها هزار فروش روی دهد، چشمانداز جهانی را نسبت به خودروهای الکتریکی تغییر خواهد داد. و اگر موفقیتآمیز نباشد حرکت به سمت الکتریکی سازی را به قدم آهستهای که در گذشته وجود داشت باز خواهد گرداند”.
شبهات زیادی در رابطه با توانایی تسلا برای پاسخگویی به تقاضای بالا جهت تولید وجود دارد. در واقع هیچکس باور ندارد که ماسک قادر به رسیدن به معیارهایی که برای Model 3 مشخص کرده است خواهد بود. قیمت سهام تسلا در طی هفته گذشته بسیار متلاطم بوده است و حدود ۲۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است در حالی که تحلیلگران والاستریت پیشبینی میکنند که تقاضا برای دو مدل فعلی تسلا، Model S و Model X به اوج خود رسیده است. برخی دیگر از متخصصان بر این باورند که اگر ماسک میخواهد Model 3 سودبخش باشد، باید هزینهها را ۶۰ درصد کاهش دهد.
و واقعیت دیگری نیز وجود دارد و آن این است که اکثر استارت آپهای قرن بیستم در نهایت شکست خوردند و به گمنامی کشیده شدند. تسلا که یک شرکت ۱۵ ساله است، ممکن است که این احتمالات را تحت تأثیر قرار دهد. چالشهای تولید و کیفیت برای راهاندازی یک شرکت خودروسازی جدید مسائل عظیمی هستند.
آقای کارل برور، مدیر اجرایی نشر در Kelley Blue Book میگوید: “Model 3 برای دیده شدن طولانی مدت تسلا نقشی حیاتی دارد. شرکت برای ۱۵ سال فعالیت کرده است و هنوز هیچ سودی حاصلش نشده است. Model 3 اولین تلاش تسلا در سطحی گسترده برای مشتریان اصلی است. اگر تسلا بتواند توسط خودرویی مورد اطمینان و سودبخش تقاضا برای Model 3 را ثابت نگه دارد، در نهایت خواهد توانست ارزش سهامی را که از نظر ارزش سرمایهای رقیب جنرال موتورز باشد را به دست آورد. اما اگر نتواند، تسلا بسیاری از انتقادهایی را که میگویند این شرکت هیچگاه مدل تجاری بادوامی نداشته است را مورد تائید قرار خواهد داد”.
ارزش تسلا که به تازگی از بیامو نیز بالاتر رفته است، به شدت به توانایی ماسک برای فروش دیدگاهش نسبت به رانندگی پایدار توسط انرژی باطری به افراد بیشتری وابسته است. هر دو خودرو Model S و Model X به شدت گران قیمت هستند. حتی با وجود مالیاتهای انگیزشی قیمت هر دو خودرو به راحتی به ۱۰۰۰۰۰ دلار میرسد. قیمت Model 3 از ۳۵۰۰۰ دلار شروع میشود که آن را تبدیل به ارزان قیمتترین تسلا میکند. برای آنکه تسلا بتواند ۱۰ برابر بیشتر از تعداد خودروهایی که اکنون میفروشد را بفروشد، باید خودرویی بسیار ارزانتر تولید کند.
اما اکنون بازار خودروهای الکتریکی با قیمت مناسب بسیار شلوغتر از زمانی است که Model 3 در سال ۲۰۱۶ برای اولین بار اعلام شد. جنرال موتورز موفق شد شرایط پیشرو این صنعت را با رونمایی در دسامبر گذشته از Chevy Bolt که یک خودرو ۳۶۶۲۰ دلاری است و با هر بار شارژ شدن مسافت ۲۸۳ کیلومتر را بپیماید را به دست آورد.
از سایر خودروهای الکتریکی سطح متوسط میتوان به فولکسواگن e-Golf به قیمت ۳۶۴۱۵ دلار، فورد Focus Electric به قیمت ۲۹۹۹۵ دلار و نیسان Leaf به قیمت ۳۷۶۷۵ دلار اشاره کرد.
این شرکتها زیربنای لازم برای حفظ کیفیت و همچنین شبکههای واسط خدمات رسان را دارند. تمام اینها نشانههایی هستند که تسلا درحال بازنگری در روش فروش و پشتیبانی از خودروهای خود است. (امروزه اکثر دلالهای خودرو به عنوان بازوهای خدماترسانی به خریداران جدید عمل میکنند)
تسلا نمیتواند تنها با اتکا به آوازه خود دوام بیاورد، اما قطعاً به بالا نگه داشتن قیمت سهامش کمک کرده است. اما شمار افرادی که سال گذشته پسازآن که Model 3 برای اولین با معرفی شد، با شور و اشتیاق اقدام به پرداخت ودیعه ۱۰۰۰ دلاری برای پیش سفارش این خودرو کردند، بسیاری از پیشبینیها را در درهم کوبید. شرکت در طی کمتر از یک هفته به شمار ۳۵۰۰۰۰ سفارش رسید که و باعث شد تسلا اعلام کند که Model 3 “بزرگترین آغاز کار یک هفتهای را در بین تمام محصولات تا به امروز داشته است”. اپل، دلت بسوزد!!
اما تسلا همچنان راه درازی دارد تا بتواند به ثبات برسد. ماسک میگوید که انتظار بر رشد سعودی تولید میرود: ماه اوت ۱۰۰ خودرو، بیش از ۱۵۰۰ خودرو در ماه سپتامبر و ۲۰۰۰۰ عدد نیز به ازای هر ماه تا ماه دسامبر. اگر شرکت نتواند به این اهداف دست پیدا کند یا با مشکلاتی در تولید برای سطحی گستردهتر مواجه شود، یا تقاضا برای Model 3 افت پیدا کند، نظر تحلیلگران بر آن است که این موضوع قدمی رو به عقب نه تنها برای تسلا، بلکه احتمالاً برای کل حرکت الکتریکی سازی خواهد بود.
در سال ۲۰۱۶ Bloomberg پیشبینی کرده است که خودروهای الکتریکی و هیبرید برقی، تا سال ۲۰۴۰ بالغ بر ۳۵ درصد از بازار خودروسازی جهان را در بر خواهد گرفت. امسال این گروه این انتظار را به مقدار قابل توجهی بالا برد: تحلیلگران بر این باورند که تا سال ۲۰۴۰ بالغ بر ۵۴ درصد از کل خودروهایی که بر روی کره زمین به فروش میرسند الکتریکی خواهند بود. وزیر محیطزیست فرانسه گفت که کشور آنها تا سال ۲۰۴۰، فروش خودروهای فسیلی را در این کشور ممنوع خواهد کرد. همچنین ولوو اعلام کرده است که فروش خودروهایی تنها گازسوز را تا سال ۲۰۱۹ متوقف خواهد کرد.
جهان در حال سوق پیدا کردن به سمت خودروهای الکتریکی دارای باطری است که میتوان بخش اعظم آن را مدیون بصیرت و استعداد ماسک دانست. تسلا باعث شد که بزرگترین خودروسازها برنامههای بخش الکتریکی خود را سرعت ببخشند. به گفته سام عبدالسمید، تحلیلگر Navigant: “از آنجا که Chevy Bolt متعلق به تسلا نیست، عملاً وجود آن حس نمیشود. گروه فولکسواگن با بیشترین سرعت ممکن در حال حرکت کردن از خودروهای دیزلی به الکتریکی است”.
اما زمانبندی رونمایی از Model 3 میتواند به ضرر تسلا تمام شود، چرا که بخشی از محصولات خودروسازها توسط بزرگترین شرکتهای واسط اتفاق میافتد. بازار خودرو در آمریکا راکد است، علاوه بر آن بیشتر مشتریان تمایل به خرید خودروهای شاسیبلند دارند تا خودروهای سواری. مشکلی که تسلا به آن روبهرو است این است که آنها خودرویی سواری را معرفی کردهاند درحالیکه بازار سریعاً در حال حرکت به سمت خودروهای اسپرت است. عبدالسمد میگوید: “زمانبندی آنها نمیتوانست بدتر از این باشد”.