چرا حذف جک هندزفری از تلفن‌های هوشمند ایده خوبی نیست؟

در حال حاضر تنها تعداد محدودی از تلفن‌های هوشمند درون بازار فاقد جک ۳٫۵ میلی‌متری هندزفری هستند، اما با توجه به سیاست‌ها و روند طراحی و توزیع برخی کمپانی‌های بزرگ می‌توان پیش‌بینی کرد به زودی شاهد حذف این ویژگی در پرچم‌داران و مدل‌های شناخته شده بازار تلفن‌های هوشمند باشیم. با وجود اینکه دلایل زیادی برای توجیه این کار وجود دارد، در این مقاله به بررسی علل اشتباه بودن حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری می‌پردازیم، پس با ما همراه باشید.

سال ۲۰۰۲ تکنولوژی گامی بزرگ به سوی جلو برداشت و برای اولین بار فروش دیسک‌های DVD از نوارهای VHS پیشی گرفت. این درحالی بود که بسیاری از مردم با همگام شدن با این موج جدید تکنولوژی مخالف بودند چرا که می‌بایست تمام کالکشن و فیلم‌هایشان را این بار بصورت DVD خریداری می‌کردند، اما مزیت‌های بیشمار دیسک‌های DVD از جمله فضای بیشتر برای ذخیره کردن اطلاعات، جا گیری کمتر، کیفیت بالاتر صدا و تصویر و… سرانجام تمام مردم را قانع کرد تا این تغییر بزرگ را پذیرفته و با آن کنار بیایند. درکنار تمام مزیت‌های دیسک‌های DVD استفاده از آنان نیز راحت‌تر بود، DVD پلیرها کوچک‌تر و سبک‌تر بودند و توانستند به خوبی جای خود را در میان کاربران محکم کنند. ۱۴ سال پس از این اتفاق بزرگ پخش کننده‌ای VHS به همراه نوارهای آن از رده خارج شدند و هم اکنون نیز دیسک‌های DVD جای خود را به بلو-ری دادند و بلو-ری جای خود را به بلو-ری ۴K می‌دهد و این روند به همین شکل ادامه پیدا خواهد کرد. می‌توان مشابه این قضیه را در تمام موارد دیگر نیز مشاهده کرد، از تجهیزات پزشکی گرفته تا کامپیوترها و کنسول‌های بازی‌های ویدیویی و… همه با توسعه تکنولوژی تغییر کرده و پیشرفت می‌کنند. این پیشرفت همواره با بهبود کیفیت و کارایی نیز همراه بوده است، اما در خصوص حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری تا حدودی این ادعا صدق نمی‌کند چرا که کیفیت صدا در حین استریم از طریق بلوتوث کاهش پیدا می‌کند و این یکی از عواملی محسوب می‌شود که در ادامه مفصل به آن می‌پردازیم.

کیفیت صدای استریم شده توسط بلوتوث هنوز قابل قبول نیست

شکی نیست که کیفیت صدای منتقل شده از طریق بلوتوث طی سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است و درحالیکه تنها یک کُدک SBC برای این نوع صدا وجود داشت امروزه شاهده صدها کُدک مختلف برای آن هستیم که از آن‌ها می‌توان به AptX، AAC، aptX-HD و LDAC و… اشاره کرد که موجب شدند این صدا به مرور زمان بهتر و بهتر شود. خبر خوب نیز برای کاربران استریم از طریق بلوتوث این است که گوگل بصورت رسمی تمامی کُدک‌های نام برده را به اندروید ۸ یا اوریو اضافه کرده است و هم اکنون بدون هیچ مشکلی یا دانلود اضافه‌ای می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. این اتفاق برای سیستم عاملی که ماه گذشته هیچ پشتیبانیی از این کُدک‌ها نمی‌کرد بسیار بزرگ و مهم تلقی می‌شود و نشان می‌دهد که گوگل به فکر توسعه آن است.

اگر بخواهیم منصفانه نظر دهیم، صدای استریم شده توسط بلوتوث آنقدر هم بد نیست. صدای شنیده شده توسط یک هدفون وایرلس به‌روز و باکیفیت از طریق بلوتوث تفاوت اندکی با یک هدفون سیمی دارد که چندان قابل اهمیت نیست، اما توجه داشته باشید برای این مقایسه یک هدفون گرانقیمت با کیفیت بسیار بالا به همراه تلفن هوشمندی که از تمامی کُدک‌های موجود صوتی پشتیبانی می‌کند استفاده کرده‌ایم که شرایطی یکسان برای تمام کاربران محسوب نمی‌شود. خوشبختانه از اندروید ۸ به بعد مشکل پشتیبانی کُدک‌ها حل شده و دیگر نیازی به توجه و ذکر آن نخواهیم داشت. اما این مسئله باعث نمی‌شود که فراموش کنیم هدفون‌های وایرلس برای دریافت فایل‌های صوتی فرمت آنان را تغییر داده و سپس ارسال می‌کنند، این مسئله در فرمت‌های معمولی موسیقی و فایل‌های صوتی مانند MP3 یا فایل‌های باکیفیتی مانند FLAC تاثیر خود را می‌گذارد و باعث می‌شود کیفیتی پایین‌تر از فایل اصلی به گوش شما برسد. اما نکته دیگر اینجاست که به زودی نمی‌توان انتظار پیشرفت و بهبود شرایط را داشت، چرا که سیستم بلوتوث در سال ۲۰۱۷ به همان شکل صدا را انتقال می‌دهد که در سال ۲۰۰۴ و به همراه عرضه اولین هدفون‌های بلوتوثی جهان انجام می‌داد. تمامی فایل‌های صوتی همچنان به همان شکل انکود شده و به دستگاه مروبطه فرستاده می‌شوند. هدفون‌ها فایل‌های دریافتی را دِکود کرده و سپس آن‌ها را بصورت مجزا پخش می‌کنند.

اما از جمله محدودیت‌های جالب هدفون‌های بلوتوثی این است که بصورت همزمان تنها قدر به انتقال یک نوع صدا هستند، برای مثال در هنگام گوش دادن به موسیقی شما صدای نوتیفیکیشن تلفن خود را نمی‌توانید بشنوید چرا که موسیقی در حال پخش است و حتی صدای کوچکی مانند نوتیفیکیشن بصورت همزمان پخش نخواهد شد! برای توضیح بیشتر می‌توان گفت اگر تلفن شما در حال پخش ۱۰۰ صدای مختلف باشد، برای ارسال آن‌ها از طریق بلوتوث مجبور است آن را تبدیل یه یک فایل استریم کرده و سپس بفرستد. در هدفون دو کانال وجود دارد، برای گوش چپ و راست، از طرفی این غیرممکن است که هدفون بتواند فایل صوتی را بصورت خام و بدون انکود کردن پخش کند و هردو کانال موجود در آن نیز مختص یک شبکه صدا می‌باشد. به همین دلیل در حین گوش دادن به یک فایل صوتی غیرممکن است صدایی دیگر بشنوید. مشخص نیست چه زمانی این محدودیت از بین می‌رود، اما مشخص است تا آن زمان نمی‌توان امید داشت تا این مشکل توسط دستگاه دیگری برطرف شود.

دانگِل (تبدیل) هیوقت راضی کننده نبوده است

ساده‌ترین پاسخ به تمام بحث‌های شکل گرفته بخاطر حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری استفاده از دانگل یا تبدیل است. اخیرا نیز تبدیل‌هایی به بازار عرضه شده است که به کاربران اجازه می‌دهند همزمان به موسیقی گوش داده و تلفن خود را نیز شارژ کنند (که البته همچنان از کیفیت بالایی برخوردار نیستند). حتی تبدیل‌هایی برای USB مدل C نیز به بازار عرضه شده است، بنظر می‌رسد همه چیز آماده‌ است تا مشکلات حل شوند؟ اما اینطور نیست. اولین مشکلی که می‌توان به آن اشاره کرد این است که درگاه‌های USB مدل C برای هر برند به نوعی طراحی دارند و شما نمی‌توانید دانگل یا تبدیل مخصوص HTC U11 را برای گلکسی S8 استفاده کنید و برخی از ampها یا DACها برروی این مدل USB کار نمی‌کنند. به این ترتیب می‌توان مشکلات حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری را در USB مدل C به نسبت بیشتر از شرایط دیگر دانست، البته این مسئحله حل شدنی است اما برخی شرایط موجود روند این کار را سخت می‌کنند. اما استفاده از تبدیل‌ها هم برخی مشکلات خاص خود را دارد چرا که تبدیل‌ها نیز وسیله‌های جانبی محسوب می‌شوند و اتفاقات گوناگونی هنگام استفاده از آنان ممکن است رخ دهد. با وجود ارزان قیمت بودن بسیاری از آنان، باز هم احتمال خراب شدن و از کار افتادن تبدیلات می‌تواند مشکل ساز باشد، یا باید به این مسئله توجه کنید که گم کردن یا گذاشتن این تبدیل برابر است با از دست دادن امکان گوش دادن به موسیقی یا هرنوع استفاده دیگری از هدفون. به موارد بسیاری زیادی می‌توان از مشکلات کاربران با تبدیل‌ها اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین مشکلات این است که تنها راه اتصال تلفن‌های هوشمند بدون جک ۳٫۵ میلی‌متری پورت USB مدل C آنان است که از قضا برای شارژ کردن نیز استفاده می‌شود و محدودیت استفاده همزمان به هنگام شارژ کردن تلفن و استفاده از هدفون برای گوش دادن به موسیقی جزو اولین مشکلات کاربران محسوب می‌شود. همچنین بسیاری از لوازم جانبی که با استفاده از جک ۳٫۵ میلی‌متری فعال می‌شدند نیز ممکن است با استفاده از تبدیل‌ها کاربردی نداشته باشند.

تمامی مشکلات ذکر شده قابل حل هستند، اما با هزینه کردن مقدار نامشخصی پول. کدام فردی حاضر است هنگامی که یک وسیله الکترونیکی جدید خریداری کرده برای رفع مشکلاتش باز هم هزینه کند؟ این مسئله هنگامی که به قیمت تلفن‌های هوشمندی مانند پیکسل ۲ که ۶۴۹ دلار قیمت دارد و نسخه XL آن که ۸۴۹ دلار قیمت دارد یا آیفون که هزینه خرید آن بسیار بالاست توجه می‌کنیم کمی ناعادلانه است، آن هم درخصوص مشکلی که به سادگی و با یک تغییر کوچک در طراحی قابل حل است… .

تنوع هدفون‌ / هندزفری‌های سیمی بسیار بیشتر از نسخه‌های بلوتوثی آنان است

بیایید در نظر بگیریم که تاکنون دلایل و اظهارات ما نتوانسته‌اند شما را قانع کنند و حال ما قبول می‌کنیم که نظریه حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری صحیح است و باید درخصوص تمام تلفن‌های هوشمند انجام شود. اما قبل از آن بهتر است درنظر داشته باشید که این تکنولوژی صد سال عمر دارد و طی تمام این سال‌ها آنقدر پیشرفت داشته و با علم روز دنیا جلو آمده است که می‌توانیم آن را یکی از استانداردترین تکنولوژی‌های موجود محسوب کنیم. حال قرار است با یک تکنولوژی جدید روبه‌رو شویم و از آن استفاده کنیم، درست است؟ تکنولوژیی که در آن هدفون‌های بلوتوثی تازه به بازار عرضه شده قرار جای تکنولوژی استفاده از هدفون‌های سیم دار که سال‌ها قدمت دارند را بگیرد. اما مشکل اینجاست که این تکنولوژی نوپا به اندازه رقیب پرسابقه خود دارای تنوع نیست و دست شما در انتخاب آن بسیار بسته‌تر است.

مهم نیست شما به دنبال خرید چه نوع هندزفری یا هدفون‌هایی هستید، بسیار گران؟ بسیار ارزان؟ بسیار سبک؟ با بیس بالا و سنگین؟ با قدرت تفکیک زیاد؟ مناسب برای کارهای استودیویی؟ مناسب برای استفاده در هنگام ورزش؟ در تمامی موارد بالا قدرت انتخاب بسیاری زیادی دارید درصورتی که به دنبال خرید یک هدفون سیمی باشید. به راحتی و با هر قیمتی می‌توانید هندزفری‌هایی تهیه کنید که علاوه بر مناسب بودن برای بازی کردن، برای صحبت کردن با اسکایپ یا گوش دادن به موسیقی و هر نوع استفاده دیگر مناسب باشند. درحالیکه به هنگام خرید هدفون‌های بلوتوثی چنین حق انتخاب گسترده‌ای ندارید و می‌بایست از میان معدود مدل‌های موجود بهترین مورد را با توجه به انتظاراتتان تهیه کنید. اما انقدر هم به بدگویی از هدفون‌های بلوتوثی نپردازیم و با کمی انصاف از مزایای آن‌ها هم صحبت کنیم. یکی از اهداف عرضه هدفون‌های هوشمند افرادی هستند که زندگی بانشاط و فعالی دارند. این نوع هدفون‌ها با وجود سیمی طویل شما را اذیت نمیکنند و بسیاری از آن‌ها با توجه به استفاده ورزشکاران ضد عرق و ضد آب ساخته شده‌اند. هدفون‌های بلوتوثی با طراحی دقیق و مینیمال خود کاملا سر شما ار در بر گرفته و با جلوگیری از باز ماندن کوچک‌ترین روزنه ممکن باعث می‌شوند به خوبی از صدای پخش شده لذت ببرید. اما اگر یکی از طرفداران هدفون‌های Hi-Fi هستید، باید بدانید که چنین استانداردی در بین هدفون‌های بلوتوثی به ندرت پیدا می‌شود. بصورت کلی می‌توان گفت بازار خرید هدفون‌های بلوتوثی جذاب نیست، چرا که انتخاب‌های شما بسیار محدود هستند. با توجه به پیشرفت هدفون‌های سیمی و مسیری که همچنان در حال پیشروی در آن هستند، مقایسه نمونه‌های مشابه بلوتوثی آنان چندان چنگی به دل نمی‌زند و نمی‌تواند کاربر را متقاعد کند. دلایل دیگری نیز وجود دارد، دنیای هدفون‌های سیمی بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی است که می‌توانید تصور کنید و در این دنیای بزرگ تمام قطعات مورد نیاز جهت تعمیر و جایگزینی در نمونه‌های بازار وجود دارد. درکنار آن برنامه‌های مختلف و متنوعی وجود دارند که می‌توانند در کیفیت صدا تاثیر به سزایی بگذارند که بسیاری از آن‌ها برروی هدفون‌های بلوتوثی قابل استفاده نیست. در کنار تمامی موارد ذکر شده این را هم اضافه کنیم که یک هدفون بلوتوثی سونی برای مثال مدل WH1000XM2 که از استاندارد Hi-Fi هم پشتیبانی می‌کند با قیمت ۳۴۹ دلار به فروش می‌رسد و نمونه مشابه از نظر کیفیتی آن برای مثال مدل WH1000XM2 تنها ۲۰۰ دلار قیمت دارد. اختلاف قیمت موجود در میان این دو نوع هدفون موجود درحالیکه ممکن است هردو از یک کیفیت برخوردار باشند نیز خود یکی از دیگر دلایل آماده نبودن بازار برای تلفن‌های هوشمند بدون جک ۳٫۵ میلی‌متری است. مطمئنا زمانی خواهد رسید که هدفون‌های بلوتوثی تمامی مشکلات ذکر شده را پشت سر گذاشته و امکانات و قیمت مشابهی را پیدا می‌کنند، اما ما در حال حاضر زندگی می‌کنیم و در شرایط کنونی کنار آمدن با این مشکلات سخت است!

درواقع حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری هیچ سودی برای سازندگان نخواهد داشت!

به شخصه با حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری موافق بودم اگر به ازای آن قابلیتی خارق العاده یا جدید جایگزین می‌شد. یک تکنولوژی جدید که با حضور این جک ۳٫۵ میلی‌متری قدیمی و پیش پا افتاده در تضاد بود و باعث می‌شد حذف آن حتی به چشم هم نیاید و خداحافظی از آن بسیار ساده‌تر باشد. حتی اگر این تکنولوژی فرضی نیز وجود نداشت اما مطمئن می‌شدیم تا این فضای کوچک ایجاد شده به اضافه شدن ۵۰۰ میلی‌آمپر دیگر به باطری ختم می‌شود، باز هم موافق بودیم! بیایید نگاهی به یکی از مورد انتظارترین تلفن‌های هوشمندی که به زودی به بازار عرضه می‌شود بیاندازیم، LG V30 با طراحی چشم نواز، قابلیت شارژ وایرلس، مقاومت در برابر آب و گرد و خاک با استاندارد IP68 و یک دوربین با کیفیت و فوق العاده مجهز به جک ۳٫۵ میلی‌متری هدفون است. پس چرا دیگر کمپانی‌های سازنده تلفن‌های هوشمند نمی‌توانند از خصوصیات چنین موارد موفقی استفاده کنند و محصولات خود را مطابق آنان عرضه کنند؟ این درحالیست که بلوتوث همچنان در V30 کار می‌کند (تکنولوژی Aptx-HD سال‌هاست در تلفن‌های هوشمند LG و برخی کمپانی دیگر استفاده می‌شود) و تجربه بلوتوثی که با خرید این تلفن بدست می‌آورید هیچ تفاوتی با محصولاتی مانند پیکسل یا آیفون ندارد. ابعاد و قدرت باطری همه تقریبا یکسان است، دستیار صوتی اپل برروی تمام موارد به شکل یکسان کار می‌کند، تمامی اپلیکیشن‌های موجود به شکل یکسان توسط آن‌ها اجرا می‌شوند و… . نکته این است که شما می‌توانید تمام تجربه‌های ممکن را بصورت یکسان با این تلفن‌های هوشمند آزمایش کنید و تنها کاری که حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری انجام می‌دهد این است که محدودیت‌های غیر ضروری را به کاربران تحمیل کند.

پس دلیل کمپانی‌های سازنده برای حذف این جک چیست؟ می‌توان آن را باریک‌تر کردن تلفن‌های هوشمند دانست که این مسئله هم چندان صادق نبوده و موارد زیادی بر خلاف آن مشاهده می‌کنیم. برای مثال Moto Z Force 2 دارای ضخامت ۶٫۱ میلی‌متری، آیفون۸ پلاس دارای ضخامت ۷٫۵ میلی‌متری و گوگل پیکسل۲ دارای ضخامت  ۷٫۴ میلی‌متری هستند که هیچ کدام جک ۳٫۵ میلی‌متری هدفون را ندارند. اما V30 دارای ضخامت ۷٫۴ میلی‌متری به همراه جک ۳٫۵ میلی‌متری هدفون است و OnePlus 5 نیز با شرایط مشابه ضخامتی کمتر از ۷٫۳۳ میلی‌متر دارد. پس مشاهده می‌کنیم که حتی چنین دلیلی هم قانع کننده نیست و عملا حذف جک ۳٫۵ میلی‌متری در باریک‌تر شدن تلفن‌های هوشمند تاثیرگذار نخواهد بود.

می‌توان برخی سیاست‌های اقتصادی و پشت پرده را عامل بزرگ‌تری دانست. فراموش نکنیم کمپانی Beats و محصولاتی همچون Airpod از آن اپل هستند و گوگل نیز به همراه معرفی پیکسل۲ نسل جدید هندزفری‌های بلوتوث خود با نام Pixel Buds را معرفی کرد. صحبت از نوآوری جدید در طراحی یا معرفی یک تکنولوژی جدید نیست، بلکه هدف ایجاد یک فضای جدید در بازار برای محصولات تازه است، سیاست جاه طلبانه‌ای که تنها کاربران را وادار به پرداخت هزینه‌های اضافی کرده و آن‌ها را از شرایط جدید خود ناراضی نگه می‌دارد.

نتیجه‌گیری نهایی

تکنولوژی به مسیر خود ادامه می‌دهد، صرف نظر از تمام انتقادها و کمبودها. شاید روزی فرا برسد که همه ما هدفون‌های بلوتوثی خود را در دست داریم و تمامی تلفن‌های هوشمند مسیر اجداد خود در سال‌های ۱۹۹۰ را در پیش گرفته‌اند و دیگر خبری از جک ۳٫۵ میلی‌متری هدفون نیست. هیچ فردی وجود ندارد که ادعا کند مشکلات موجود با هدفون‌های بلوتوثی غیرقابل حل است یا ما شاهد بهبود وضعیت کنونی نخواهیم بود. می‌توانیم ساعت‌ها زمان خود را به پیش‌بینی آینده اختصاص دهیم، اما نکته‌ای که در حال حاضر برای ما مد نظر این است که بازار تجهیزات الکترونیکی جهان آماده استقبال از تلفن‌های هوشمندی که تنها بوسیله هدفون‌های بلوتوثی قابل استفاده هستند، نیست.