تابستان گرم است و عرق از سر و بدن شما جاری میشود و انگشتان پای شما بیشتر در معرض تعرق هستند. به همین علت، ممکن است با خودتان فکر کنید که در فصل گرما بوی بد پاها به اوج خود میرسد. اما این طور نیست! با سرد شدن هوا، پاها بدبوتر میشوند. حداقل این چیزی است که تازگیها نقل محافل شده.
پزشک بیماریها پا، رابرت کورنفیلد، میگوید: «تقصیر کفش و جوراب است! بسته نگه داشتن پا گرما و تجمع عرق را بیشتر میکند.» دکتر کورنفیلد سابقه بسیار زیادی در درمان بیماریهای پا و زانو در نیویورک دارد.
وی میگوید: «اگر پا بتواند به خوبی هوا را خارج کند، زمینه رشد و تکثیر باکتری را فراهم نمیکند.»
پاهای بدبو
پا به خودی خود بو نمیدهند. مقصر اصلی باکتریهایی هستند که روی پوست زندگی کرده و از اجزای موجود در عرق تغذیه میکنند. بر طبق یکی از مطالعات زیستشناسی در یک مجله کانادایی، باکتری استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس (Staphylococcus epidermidis) که یکی از باکتریهای مقیم روی پوست است ترکیبی به نام اسیدایزو والریک تولید میکند. این ترکیب از اسیدآمینه موجود در عرق تغذیه میکند که لئوسین نام دارد. اسید ایزو والریک بوی پنیر تند و تیز پنیر میدهد.
محققان دریافتهاند که نوع دیگری از باکتری به نام باکیلوس سابتیلیس (Bacillus subtilis) نیز بوی شدید و تندی دارد. این باکتری شبیه عصا است در رودههای انسان و همین طور روی پوست زندگی میکند.
بر حسب چیزهایی که میپوشید، ممکن است به این باکتریها و دیگر انواع آنها شانس رشد و زندگی بدهید. لباسهای نخی رطوبت را جذب و دفع میکنند. الیاف مصنوعی رطوبت را جذب نمیکنند و در عوض آن را بین الیاف پارچه به دام میاندازد. طبق مطالعاتی که در مجله تحقیقات منسوجات در سال ۲۰۰۷ چاپ شد، پارچههای پلیاستر بیشتر از پارچههای نخی یا پشمی بوی بد از خود متساعد میکنند. بر اساس مطالعات دیگری که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، محققان بعد از این که از سوژههای خود خواستند با لباسهایی که الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی دارد آنقدر دوچرخهسواری کنند تا عرق کنند، به نتیجه مشابه رسیدند. لباسهای پلیاستر بدبوتر، نامطبوعتر، کمطرفدار و زنندهتر از لباسهای نخی هستند.
بنابراین، پزشکان متخصص بیماریهای پا به بیمارانی که از بوی بد و تند پا شاکی هستند توصیههایی در مورد تغییر لباس میکنند.
دکتر راندریک ویلیام سون، پزشک متخصص بیماریهای پا در آتلانتا، میگوید: «من همیشه به این بیماران توصیه میکنم جوراب نخی بپوشند نه نایلونی. نخ بیشتر از الیاف دیگر به پای شما نفس میدهد.»
مبارزه با بوی بد پا
راهکارهای دیگر برای مبارزه با بوی بد پا شامل از بین بردن رطوبت و پیشگیری از تجمع باکتری در لابهلای انگشتان پا است. دکتر ویلیام سون میگوید او به بیماران خود توصیه میکند که در پایان هر روز کمی پودر ضدقارچ روی پاهایشان بپاشند. با این کارها میتوانند از رطوبت پیشگیری کنند و مانع از عفونتهای زنندهای مانند پای ورزشکار شوند که به دلیل قارچ موجود در زمینهای ورزشی ایجاد میشود.
در موارد بد، استفاده از اسپری لیزول در کفش میتواند مفید باشد. او توصیه میکند افرادی که همیشه پاهایشان عرق میکند در طول روز یک یا دو بار جورابهایشان را تعویض کنند تا به باکتری فرصت کمتری برای رشد بدهند.
دکتر کرنفیلد میگوید رژیم غذایی خود را نیز تغییر دهید: مثلا از شکر فرآوریشده استفاده نکنید، سیستم ایمنی بدن را تفویت نمایید و باکتری بیماریزا را از خود دور کنید. وی پیشنهاد میکند که از مواد بهداشتی ضدتعرق و از بین برنده بوی بد بدن برای پاها هم استفاده کنید. آنهایی که استرس مزمن دارند بیشتر عرق میکنند. بنابراین، بوی بد پاها میتواند علامت یک بیماری باشد.
کرنفیلد افزود: «نکته جالب در مورد بوی پاها این است که بسیاری از مردم خجالت میکشند چنین مشکلی را با پزشک مطرح کنند. اما مراجعه به پزشک حتماً مفید خواهد بود و شرایط آنها را بهتر خواهد کرد.»