به همراه رشد روز افزون کاربرد تلفن‌های هوشمند و به خصوص قبیله اندروید در دنیای جدید، خطرات استفاده از این ابزار بسیار مهم و مفید هم بیشتر و بیشتر می‌شوند. برای مثال چندی پیش در فوت و فن خواندید که: «کشف نرم‌افزار جاسوسی چینی روی صدها میلیون گوشی».
به طور کلی اسمارت‌فونها و به ویژه موبایلهای اندرویدی روز به روز به امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بهتر و اعلاتری مجهز می‌شوند. به گونه‌ای که امروزه دیگر بسیاری از ما استفاده از لپ‌تاپ و کامپیوتر را کنار گذارده‌ایم و می توانیم تقریبا تمام کارهای یک کامپیوتر ویندوزی را از اسمارت فون، تبلت یا فبلت‌مان توقع داشته باشیم.
اما همزمان با اینکه موبایلهای اندرویدی روز به روز مشهورتر و کاملتر می‌شوند، ویروس‌های اندرویدی و جاسوس‌افزارهای بیشتری هم در این زمینه تولید می‌شوند تا افراد، شرکتها و حتی برخی سازمان‌ها به راحتی بتوانند به ردیابی و جاسوسی درمیان اطلاعات شخصی و شغلی شما بپردازند. حتما شما هم قبول دارید که حریم خصوصی در کنار امنیت از مهمترین موضوعاتی است که هر کاربر اسمارت فون آن را حیاتی می‌داند.
امروزه اپلیکیشنهای جاسوسی بسیار متنوعی در اینترنت یافت می شود که حتی به شکل رایگان با اندکی جستجو در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و افراد می‌توانند به راحتی از غفلت شما استفاده کرده، آن را روی موبایل‌تان نصب کنند و مشغول تماشا و حتی کنترل فعالیت‌های شما شوند. لذا در اولین قدم به نشانه‌های وجود بالقوه جاسوس افزارها بر روی یک اسمارت فون می‌پردازیم.
قبل از همه چیز توجه داشته باشید که علاوه بر خطراتی که از جانب بدافزارها و جاسوس‌افزارها حریم خصوصی و امنیت اسمارت‌فون شما را تهدید می‌کنند؛ ممکن است برخی برنامه های به ظاهر معمولی و بی‌خطر مربوط به شرکتهای کاملا موجه خصوصی و غیرخصوصی هم دسترسی‌های غیرعادی به اسمارت‌فون شما داشته باشند. که این موضوع را در مقاله‌ای دیگر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
۱- رفتارهای غیرمعمول تلفن هوشمند شما
این یکی از ساده‌ترین روشهای شناسایی احتمال وجود جاسوس افزار روی اسمارت فون است. اگر اپلیکیشن جاسوسی روی موبایل شما نصب شده باشد، اسمارت‌فون‌تان به شکل عجیبی عکس‌العمل‌های متفاوت و تازه‌ای را از خود بروز خواهد داد. مثلا گاهی اوقات ممکن است صداهای نابهنگام و عجیبی از آن بشنوید یا اینکه به صورت خودکار و غیرمنتظره خاموش شود.
اگر در چنین موقعیتی گیر کردید، به دنبال جدیدترین برنامه های نصب شده روی موبایل‌تان باشید. ممکن است برنامه‌هایی را مشاهده کنید که اصلا به خاطر نیاورید کی آنها را نصب کرده‌اید. اسمارت‌فونهای روت شده هم در برابر حملات جاسوس‌افزارها و بروز رفتارهای غیرمعمول بسیار آسیب‌پذیرترند. یکی از راهکارها این است که مراقب باشید چه اپلیکیشنها و سرویس‌هایی روی موبایل شما نصب شده و در حال اجرا هستند و همچنین به چه سایتهایی سر می‌زنید.
۲- شنیدن نویز و اختلال هنگام مکالمه
اگر هنگام مکالمه تلفنی صداهای غیرمعمول شنیدید یا تماس شما با نویز همراه بود، احتمال دارد که موبایل‌تان به جاسوس افزار آلوده شده باشد. این صداها بدان معنی است که تماسهای شما در حال ضبط هستند. در این حالت احتمالا یک اپلیکیشن ضبط صدا بدون اطلاع‌تان همه چیز را خواهد شنید.
همچنین یک ارتباط صوتی بی کیفیت و بد هم که به دلیل مشکل در آنتن دهی برقرار می‌شود ممکن است صداهای غیرمعمول ایجاد کند. اما اگر دفعات شنیدن این صداهای عجیب زیاد است، حتما در اپلیکیشنهای موبایل به دنبال موارد غیر معمول باشید.
۳- خالی شدن باتری
یکی دیگر از راه‌های اینکه دریابید فردی مشغول جاسوسی روی موبایل تان است یا خیر، توجه به میزان مصرف باتری آن است. هرگاه باتری موبایل‌تان زود به زود و به شکل غیر عادی ته می‌کشد، حتما مشکلی وجود دارد. پس از مدتی که با موبایل جدید‌تان کار کنید، قلق آن دست‌تان می‌آید و می‌دانید که عملکرد باتری آن چگونه است و هر چند وقت یک بار نیازمند شارژ است. اگر به تازگی متوجه شده‌اید که باتری موبایل‌تان با سرعتی بیش از حد معمول خالی می شود، احتمالا با مشکلی روبرو هستید و پای یک جاسوس افزار می تواند وسط باشد.
ردیابی مکانی و پروسه‌های موبایل توسط یک بدافزار یا جاسوس افزار می تواند باعث بالا رفتن بیش از حد مصرف باتری شده و به سرعت نیازمند شارژ دوباره باشید. اگر موبایل‌تان بدون دلیل و هنگام کارکرد معمول داغ می شود، احتمالا باز هم با چنین مشکلی روبرو هستید. حتما برنامه‌هایی را که به تازگی نصب کرده‌اید چک کنید.
۴- پیامکهای عجیب و غریب
اپلیکیشنهای جاسوس‌افزار ممکن است گاهی اوقات پیامهای عجیب و غریبی با کدها و علائم نامفهوم را از طریق موبایل شما برای مقصدی نامعلوم به صورت پیامک ارسال کنند. یا اینکه شما پیامکهای عجیبی دریافت کنید. اگر چنین اس‌ام‌اس‌هایی را روی موبایل‌تان مشاهده کردید، تقریبا باید مطمئن باشید که فردی یا برنامه‌ای شما را دنبال کرده و مشغول جاسوسی شما است. پس به سرعت دنبال مشکل و نقطه نفوذ بگردید.
۵- افزایش ناگهانی (و غیر عادی) مصرف اینترنت
این یکی دیگر از فاکتورهای مهم احتمال جاسوسی و ردیابی اسمارت‌فون شما توسط اپلیکیشنها است و باید مراقب این موضوع باشید. اپلیکیشنهای جاسوس‌افزار برای ارسال اطلاعات موبایل شما به سرورهای‌شان یا اینکه دریافت دیگر بدافزارها معمولا مقدار بسیار زیادی داده مصرف می کنند و ترافیک اینترنت شما را به باد می‌دهد. مصرف بالای ترافیک اینترنت به شکل غیر معمول، می‌تواند نشان دهنده جاسوسی از اسمارت فون شما باشد.
البته در صورتی که مدت زمان زیادی را به گشت و گذار در دنیای آنلاین می‌گذرانید، این موضوع هم می تواند باعث افزایش میزان مصرف ترافیک داده شما شود. لذا شما باید مراقب تمامی این فاکتورها و علائم به صورت همزمان باشید و البته هر چند وقت یک بار اپلیکیشنهای موجود روی تلفن‌هوشمندتان را کنترل کنید. البته توجه به میزان مصرف غیرعادی داده هم باید همیشه مد نظر بوده و به دنبال دلیل آن باشید. امروزه اغلب اسمارت‌فونها علاوه بر گزارش میزان مصرف اینترنت روزانه و هفتگی و ماهیانه، لیستی از میزان مصرف هر اپلیکیشن را هم در اختیارتان می‌گذارند.
