اما شاید عجیبترین و مهمترین بخش دراینخصوص این است که بقایای کشفشده ظاهراً با تلاش بسیار زیاد از طریق تونلهای باریک منتهی به غار به مکان کنونی حمل شدند. پروفسور لی برگر، استاد دانشگاه ویتواتراِسراند، در مصاحبه با سیانان در ژوهانسبورگ بیان کرد: این گونه از هومو نالِدی، «شاید درباره میزان مرگومیر خود فکر کرد و برای اسکان دادن خود در مکانها یا محفظههای عمیق اقدام به خطری بزرگ کرد و تلاش بسیاری را انجام داد.»
این موضوع نشان میدهد که هومو نالِدی دارای آداب و سنتهای رفتاری است. حتی ممکن است از آتش برای روشنکردن مسیر منتهی به محل استقرار خود استفاده میکرده است.
برگر گفت: «فکر میکنیم از طریق این یافته به موضوعات مربوط به آن پی ببریم. میتوانیم درباره چگونگی عملکرد اجداد بشر آگاه شویم.» بااینحال، بیش از ۱۵۰۰ استخوان فسیلشده که تیم تحقیقاتی او کشف کرد، چشمانداز جدیدی گشودند. تصور میشود که چنین عملکردها و رفتارهایی تنها حدود ۲۰۰۰۰۰ سال پیش ظهور پیدا کرده باشد.
«برگر» هنوز قدمت استخوانهای هومو نالِدی را برآورد نکرده است، اما به بیبیسی گفت این گونه تقریباً سه میلیون سال پیش در آفریقا زندگی میکرد.
هومو نالِدی دارای مغزی نه چندان بزرگتر از یک پرتقال، دستها و مچ دستهایی به توانایی و مهارت مشابه انسان است، همچنین پاهایی شبیه انسان و رانهای بلندی دارد.
برگر با تأکید بر اهمیت این کشف، گفت: «این کار همانند بازکردن مقبره توتآنخآمن (فرعون مصر) است.»