موسسه دینار استاندارد، ۱۰۰ شرکت برتر کسبوکار کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را تحت عنوان DS100معرفی کرد. در این ردهبندی نام ۸ شرکت ایرانی به چشم میخورد که شرکت ملی نفت با درآمد سالانه ۱۱۰ میلیارد دلار رتبه دوم در این لیست را کسب کرده است. «ایران خودرو»، «شرکت پتروشیمی ایران»، «شرکت سایپا»، «شرکت تلکام ایران»، «بانک صادرات ایران»، «بانک ملت» و «شرکت فولاد اصفهان» و هفت شرکت دیگر ایرانی در این لیست هستند.
این موسسه که مقر آن در نیویورک قرار دارد برای نهمین بار پیاپی، ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی را رتبهبندی کرد که در مجموع درآمد این شرکتها ، ۱٫۷۶ تریلیون دلار است. درآمد این شرکتها ۱۰٫۵درصد از ۱۰۱٫۵ تریلیون درآمد ۱۰۰ شرکت برتر جهان است. آخرین آمارها نشان میدهد که جمعیت مسلمانان جهان ۱٫۶۵ میلیارد نفر است که ۱٫۲ میلیارد نفر آنان در کشورهای مسلمان زندگی میکنند. سازمان همکاری اقتصادی شامل ۵۷ کشور اصلی است که محدوده جغرافیایی آن از مراکش در غرب آفریقا گرفته تا اندونزی در شرق آسیا ادامه مییابد. کشورهای این منطقه از منابع نامحدود طبیعی و نیروی انسانی بهره میبرند و پتانسیل بالایی درسیاست و اقتصاد در جهان و در بلندمدت دارند.
کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی از جمعیت جوان بهره میبرند. برخی از این کشورها مانند مالزی، اندونزی، ترکیه، مراکش و اماراتمتحده بهعنوان بازارهای پیشرو در سطح جهان ظهور کردهاند. مسلمانان جهان در مجموع ۱۶ درصد (۹٫۹ تریلیون دلار) تولید اقتصاد جهان را در اختیار دارند. درآمد سالانه برخی کشورهای مسلمان مانند پاکستان، مالزی و مصر کمتر از شرکتهای خصوصی همچون تویوتا موتورز، گروه سینوپک(شرکت پتروشیمی در چین)، اگزون موبیل (شرکت نفت و گاز در آمریکا)و … است.
جایگاه ایران
در میان ۱۰ شرکت برتر نام شرکت ملی نفت ایران با درآمدی برابر با ۱۱۰ میلیارد دلار در رده دوم به چشم میخورد. این در حالی است که درآمد شرکت اول این لیست سه برابر درآمد شرکت همتای ایرانی خود است. ۹ شرکت برتر در حوزه انرژی هستند و دولتی اداره میشوند. دومین شرکت ایرانی که در این لیست قرار دارد شرکت ایران خودرو است که در کل در رده ۲۵ قرار دارد. خودروساز دیگر ایرانی شرکت سایپا است که از رقیب خود یعنی ایران خودرو سه پله پایینتر است. این دو شرکت تنها شرکتهایی هستند که از اقتصاد کلان متاثر میشوند. شرکت تلکام ایران در جایگاه ۴۷ قرار دارد در حالی که شرکتهای تلکام عربستان سعودی و امارات درآمدی بیشتر از این شرکت داشتند. در میان بانکها، بانک صادرات ایران در نیمه دوم جدول قرار دارد و ۱۳ پله جلوتر از بانک ملت است. در حوزه بانکی بانک ترکیهای به نام ایسبانک رتبه برتر را دارد و در انتهای جدول نیز شرکت فولاد اصفهان است که در بخش تولید مواد اولیه فعالیت میکند. در این بخش عربستان سعودی جایگاه اول را دارد.
چرا باید به موسسات بزرگ توجه کرد؟
شاید برای برخی این پرسش به وجود آید که چرا باید به موسسات بزرگ اهمیت داد، در حالی که این موسسات تنها به سود خود فکر میکنند و به ملیت خود اهمیت کمتری میدهند هرچند این حقیقت دارد که موسسات بزرگ مانند مایکروسافت، دل، ای بیام، ژیلت، سیسکو و
بی ام دبلیو نشاندهنده پیشرفت اقتصادی و کیفیت پایدار زندگی در کشورهای خود هستند. ۵۴ شرکت عضو «فورچون۵۰۰» تقریبا ۹ تریلیون دلار درآمد دارند. از طرف دیگر، در مجموع ۵۴ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی درآمدی برابر با ۶٫۱ تریلیون دلار دارند. حضور تنها ۳ شرکت مسلمان در «فورچون۵۰۰» نشان از وضعیت بد اقتصادی کشورهای مسلمان دارد این در حالی است که هیچ شرکت عضو سازمان همکاری اسلامی در لیست بهترین شرکتها و برندهای جهانی که هر سالانه منتشر میشود، نیست.
موسسات بزرگ میتوانند مشکلات اقتصادی اجتماعی اعضای کشورهای سازمان همکاری اسلامی را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از اعضای سازمان همکاری اسلامی فقیرترین افراد جهان هستند که درآمد سرانهای کمتراز یک دلار در روز دارند. بهطور مشابه، ۱۵درصد جمعیت کل عضو سازمان همکاری اسلامی از سوءتغذیه رنج میبرند. نرخ باسوادی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی هم در جهان پایینترین است و حتی در بعضی از این کشورها کودکان هرگز به مدرسه نمیروند. این ارقام هشداردهنده هستند و بیشتر دولتهای مسلمان تاکنون نتوانستهاند راهحل یکپارچهای برای حل این معضلات ارائه کنند. در اینجاست که موسسات بزرگ میتوانند نجات بخش باشند. این موسسات قادرند به دولت در بهبود اجرای بسیاری از بخشها کمک کنند و آنها را در دستیابی به اهدافی نظیر کمک به دولتها در ریشه کن کردن فقر و گرسنگی، توسعه شراکت جهانی و تشویق بنگاهها به سرمایهگذاری در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و همچنین کمک به بخشهای ذینفع برای رسیدن به اهدف اصلی آموزش یاری کنند. این سازمانها کارفرماهایی دارند که فرصتهای برابر را در اختیار کارمندان قرار میدهند که این امر موجب بهبود برابری جنسیتی میشود و همچنین زنان را در تمامی زمینهها قدرتمند میکند. از سوی دیگر، موسسات بزرگتر به دولتها در فراهم آوردن تسهیلات پزشکی و دارویی کمک کرده و برای بهبود سلامت مادر و کاهش مرگومیر کودکان مشارکت میکنند.
با وجود چالشهای بزرگ در سازمانهای جهان اسلام باید این سازمانها تلاش در پیشرفت و توسعه داشته باشند. بهطور مشابه، کشورهای خارجی برای سرمایهگذاری در کشورهای مسلمان تردید دارند که بیشتر به دلیل مسائل شفافسازی است. برای مثال، ۹۰ درصد موسسات عضو شورای همکاری خلیجفارس توسط افراد یا خانواده اداره میشوند. با وجود همه این چالشها و کمبودها، جهان اسلام فرصتهای فراوانی را هم به سرمایهگذار داخلی و هم به سرمایهگذار خارجی اعطا میکند. رافی از مسوولان موسسه دینار استاندارد سه حوزه مناسب را در این خصوص معرفی میکند.
مدیریت جهانی
روزبهروز جمعیت جهان بیشتر میشود و در نتیجه معضلات جهانی نیز رو به فزونی است. جهان به مدیران مبتکری نیاز دارد که بتوانند راهکارهای پایداری برای مشکلات ارائه کنند. بنابراین، اگر موسسات مسلمان بخواهند جهان را با ارائه راهکارهای قابل قبول مدیریت کنند، آنها باید شکافهای مزمن در فرهنگ نوآوری بازار و سازمان همکاری اسلامی را بهبود بخشند. برای مثال آنها باید فرهنگ مشارکتی را پایهگذاری کنند که ترس از شکست نداشته باشند و «اندیشه بزرگ و تفکر انتقادی» را در سر بپرورانند. آنها باید به دنبال نشان تجاری جدید و معیار سرمایهگذاری بازار باشند تا هدایت بقیه نشانهای تجاری و بازاری را در دست بگیرند.
سرمایهگذاری بین کشورهای سازمان همکاری اسلامی
سرمایهگذاری بین کشورهای سازمان همکاری اسلامی میتواند نتایج بسیار خوبی برای کشورهای مسلمان که توسعهنیافته و محروم هستند داشته باشد. به این ترتیب، کشورهای مسلمان میتوانند به هم کمک کنند تا باعث رشد و تقویت وضعیت اقتصادی اجتماعی یکدیگر بشوند.
بازار جهانی منطبق با سبک زندگی مسلمانان
تقریبا اکثر کشورهای مسلمان فرهنگ و سنتهای مشابهی دارند و این بیانگر فرصت مناسب برای تبدیل باورها و سنتهای معمول خود به سنتهای بزرگ و سودمند است. در بین کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، پتانسیل لازم برای بازارهای متفاوت و صنایع وجود دارد. برای مثال صنعت غذایی حلال یا بازار منطبق با سبک زندگی مسلمانان میتواند بازاری ۸/۱ تریلیون دلاری داشته باشد در صورتی که تنها کسری از آن محقق میشود. توجه اندک به این بازار کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی باعث میشود، این کشورها درآمد خود را افزایش دهند. به این ترتیب میتوان نتیجه گرفت که موسسات بزرگ تاثیر مثبتی بر شرایط مالی کشورها و ملیتها دارند که هر چه زودتر باید به آن پرداخته شود. موسسات بزرگ اسلامی البته باید فرآیندهای توسعهگرایانهای داشته باشند تا منجر به رونق جوامع مسلمان شود.
RANK | NAME | COUNTRY | REVENUE (USD MILLION) | PRIMARY OWNERSHIP | SECTOR | INDUSTRY |
---|
۱ | Saudi Arabian Oil Company (Aramco) | Saudi Arabia | $۳۶۵,۲۰۴ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۲ | National Iranian Oil Company | Iran | $۱۱۰,۰۰۰ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۳ | Kuwait Petroleum Corp. | Kuwait | $۱۰۴,۶۳۷ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۴ | Petroliam Nasional Bhd. (Petronas) | Malaysia | $۷۹,۶۵۲ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۵ | Qatar Petroleum | Qatar | $۷۹,۴۲۳ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۶ | Abu Dhabi National Oil Co. | UAE | $۷۱,۶۷۰ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۷ | South Oil Company (SOC) | Iraq | $۶۸,۶۴۰ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۸ | PT Pertamina (Persero) | Indonesia | $۶۴,۷۵۶ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۹ | Sonatrach | Algeria | $۵۸,۷۹۳ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۱۰ | Saudi Basic Industries Corp. (SABIC) | Saudi Arabia | $۵۰,۶۳۴ | Listed | Basic Materials | Chemical Manufacturing |
۱۱ | Nigerian National Petroleum Corp. | Nigeria | $۴۶,۴۷۴ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۱۲ | Koc Holding A.S. | Turkey | $۴۵,۳۵۴ | Listed | Diversified | Automotive, Consumer Durables, Energy, Finance, Food & Retail, IT |
۱۳ | Perusahaan Listrik Negara, PT | Indonesia | $۲۱,۴۰۸ | Listed | Utilities | Electric Utilities |
۱۴ | Petroleum Development Oman | Oman | $۱۸,۳۵۸ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۱۵ | KazMunayGas | Kazakhstan | $۱۷,۷۰۰ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۱۶ | Saudi Telecom Company | Saudi Arabia | $۱۴,۸۴۲ | Listed | Services | Telecommunications |
۱۷ | Egyptian General Petroleum Corp. | Egypt | $۱۴,۵۶۳ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۱۸ | The Emirates Group | UAE | $۱۴,۴۵۶ | Government | Transportation | Airline |
۱۹ | National Oil Company (NOC) | Libya | $۱۴,۴۰۰ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۲۰ | Petro Rabigh | Saudi Arabia | $۱۴,۲۳۱ | Listed | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۲۱ | Sime Darby Bhd | Malaysia | $۱۳,۵۰۷ | Listed | Diversified | Tyre Manufactring, Plantations, Heavy equip., Auto Distrib, Property |
۲۲ | Sabanci Holding | Turkey | $۱۳,۴۱۸ | Private | Diversified | Financial, Retail, Communication , Automotive, Chemicals, Cement |
۲۳ | Pakistan State Oil Company Ltd. | Pakistan | $۱۲,۱۹۱ | Listed | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۲۴ | Tenaga Nasional Bhd | Malaysia | $۱۱,۵۷۷ | Listed | Utilities | Electric Utilities |
۲۵ | Iran Khodro PLC | Iran | $۱۰,۳۱۶ | Listed | Consumer Cyclical | Auto & Truck Manufacturing |
۲۶ | SOCAR | Azerbaijan | $۱۰,۱۲۷ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۲۷ | National Iranian Petrochemical Co. | Iran | $۹,۶۷۸ | Government | Basic Materials | Chemical Manufacturing |
۲۸ | Saipa Corporation | Iran | $۹,۳۲۲ | Listed | Consumer Cyclical | Auto & Truck Manufacturing |
۲۹ | Isbank | Turkey | $۹,۳۱۰ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۳۰ | Emirates Telecom. Corp. (Etisalat) | UAE | $۸,۷۷۸ | Listed | Services | Telecommunications |
۳۱ | Ooredoo (Qatar Telecom) | Qatar | $۸,۷۲۱ | Listed | Services | Telecommunications |
۳۲ | Ziraat Bank | Turkey | $۸,۲۷۱ | Government | Finance | Commercial Banking |
۳۳ | Eurasian Natural Resources Corp. | Kazakhstan | $۷,۷۰۵ | Listed | Basic Materials | Mining and Metals |
۳۴ | The Lion Group | Malaysia | $۷,۶۲۳ | Listed | Diversified | Steel, Retail, Agriculture, Real Estate Operations |
۳۵ | Saudi Electric Company | Saudi Arabia | $۷,۵۴۰ | Listed | Utilities | Electric Utilities |
۳۶ | Telkom Indonesia | Indonesia | $۷,۴۰۱ | Government | Services | Telecommunications |
۳۷ | Eczacibasi Holdings | Turkey | $۶,۸۶۷ | Private | Diversified | Pharmaceuticals, Building Materials, Consumer Products |
۳۸ | Savola Group | Saudi Arabia | $۶,۷۱۹ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Food Processing |
۳۹ | Abu Dhabi National Energy (TAQA) | UAE | $۶,۵۸۴ | Listed | Utilities | Electric & Water Utilities |
۴۰ | Syrian Petroleum Company | Syria | $۶,۵۶۲ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۴۱ | Turk Telekom | Turkey | $۶,۵۴۵ | Listed | Services | Telecommunications |
۴۲ | OCP Group | Morocco | $۶,۵۴۱ | Government | Manufacturing | Phosphate & Derivatives |
۴۳ | Turkish Airlines | Turkey | $۶,۵۲۹ | Government | Transportation | Airline |
۴۴ | YTL Corporation Berhad | Malaysia | $۶,۵۲۲ | Listed | Diversified | Electric Utilities, Construction Services, Real Estate Operations |
۴۵ | Yildiz Holding/ Ulker | Turkey | $۶,۲۵۵ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Food Processing |
۴۶ | Genting Berhad | Malaysia | $۶,۱۲۴ | Listed | Diversified | Leisure/Hospitality, Plantations, Property, Power, Paper, Oil & Gas |
۴۷ | Telecom. Company of Iran (TCI) | Iran | $۶,۱۱۴ | Government | Services | Telecommunications |
۴۸ | Felda Holdings Bhd | Malaysia | $۵,۹۷۹ | Private | Consumer Non-Cyclical | Agriculture, Forestry, Fishing and Hunting |
۴۹ | Golden Agri-Resources LTD (GAR) | Indonesia | $۵,۹۵۳ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Palm Oil |
۵۰ | Bank Mandiri | Indonesia | $۵,۹۲۵ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۵۱ | Brunei Petroleum | Brunei | $۵,۸۹۱ | Government | Energy | Oil & Gas – Integrated |
۵۲ | Bank Rakyat Indonesia | Indonesia | $۵,۸۸۵ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۵۳ | Societe Nationale d'Inv. (ONA) | Morocco | $۵,۸۸۰ | Private | Diversified | Mining & Construction Materials, Agribusiness, Tourism, Financial |
۵۴ | ETA – Ascon Group | UAE | $۵,۶۹۰ | Private | Diversified | Engineering, Construction, Other |
۵۵ | Saudi Arabian Airlines | Saudi Arabia | $۵,۶۷۱ | Government | Transportation | Scheduled Passenger Air Transportation |
۵۶ | Electricity Generation Co. (EUAS) | Turkey | $۵,۶۱۰ | Government | Utilities | Electric Utilities |
۵۷ | Orascom Construction Industries* | Egypt | $۵,۵۱۱ | Listed | Capital Goods | Construction Services |
۵۸ | DOGUS Holding Co. | Turkey | $۵,۴۸۶ | Private | Diversified | Finance, Automotive, Retail, Construction |
۵۹ | Bank Saderat Iran | Iran | $۵,۴۸۱ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۶۰ | Maybank Group | Malaysia | $۵,۴۵۹ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۶۱ | Etihad Etisalat Company (Mobily) | Saudi Arabia | $۵,۳۴۶ | Listed | Services | Telecommunications |
۶۲ | Majid Al Futtaim (MAF) | UAE | $۵,۳۳۴ | Private | Services | Retail & Properties |
۶۳ | Tasnee | Saudi Arabia | $۵,۲۴۰ | Listed | Basic Materials | Financial, Retailing, Comm., Automotive, Chemicals, Cement |
۶۴ | Suez Canal Authority | Egypt | $۵,۲۲۳ | Government | Transportation | Misc. Transport |
۶۵ | IOI Group | Malaysia | $۵,۲۱۷ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Palm Oil |
۶۶ | Mansour Group | Egypt | $۵,۲۰۰ | Private | Diversified | Automotive, Capital Markets, Retail |
۶۷ | Axiata Group Berhad | Malaysia | $۵,۱۷۸ | Listed | Services | Telecommunications |
۶۸ | TurkCell | Turkey | $۵,۱۷۰ | Listed | Services | Telecommunications |
۶۹ | Enka Holdings | Turkey | $۵,۰۳۷ | Listed | Capital Goods | Construction Services |
۷۰ | M.A. Kharafi & Sons (MAK Group) | Kuwait | $۵,۰۰۰ | Private | Diversified | Engineering, Construction, Other |
۷۱ | Ere?li Iron And Steel (Erdemir) | Turkey | $۴,۹۲۹ | Listed | Basic Materials | Iron & Steel |
۷۲ | Bank Mellat | Iran | $۴,۸۸۷ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۷۳ | Independent Petroleum Group | Kuwait | $۴,۸۲۶ | Listed | Energy | Petroleum & Coal Products |
۷۴ | Halkbank | Turkey | $۴,۷۶۵ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۷۵ | Indofood Sukses | Indonesia | $۴,۶۶۵ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Food Processing |
۷۶ | Agility | Kuwait | $۴,۶۵۵ | Listed | Transportation | General Freight Trucking |
۷۷ | Kazakhstan Temir Zholy | Kazakhstan | $۴,۶۴۷ | Unlisted | Transportation | Railroads |
۷۸ | (Zain) Mobile Telecom. Company | Kuwait | $۴,۶۲۲ | Listed | Services | Telecommunications |
۷۹ | Vakif Bank | Turkey | $۴,۶۱۲ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۸۰ | Bumiputra-Commerce (CIMB) | Malaysia | $۴,۵۸۹ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۸۱ | BIM Birlesik Magazalar A.S. | Turkey | $۴,۵۲۳ | Listed | Services | Mixed Retailing |
۸۲ | Emke Group (Lulu) | UAE | $۴,۵۰۰ | Private | Services | Retail |
۸۳ | Malaysian Airline System Bhd | Malaysia | $۴,۴۰۹ | Listed | Transportation | Airline |
۸۴ | Consolidated Contractors Intnl. | Saudi Arabia | $۴,۳۷۶ | Private | Capital Goods | Construction Services |
۸۵ | UMW Holdings | Malaysia | $۴,۳۷۱ | Listed | Diversified | Automotive, Manufacturing and Engineering, Oil & Gas |
۸۶ | SAMIR SA | Morocco | $۴,۳۶۶ | Listed | Energy | Petroleum Refining |
۸۷ | Gudang Garam Tbk PT | Indonesia | $۴,۳۱۰ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Tobacco |
۸۸ | Borusan Holding | Turkey | $۴,۲۶۶ | Private | Diversified | Manufacturing (steel pipe, flat steel), Distrib., Logistics, Technology |
۸۹ | Public Bank Bhd. | Malaysia | $۴,۱۱۹ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۹۰ | Etihad Airways | UAE | $۴,۱۰۰ | Government | Transportation | Airline |
۹۱ | Tofa? Türk Otomobil Fabrikas? A.?. | Turkey | $۴,۰۱۹ | Listed | Consumer Cyclical | Automobile Manufacturing |
۹۲ | PT Bumi Resources Tbk | Indonesia | $۴,۰۰۱ | Listed | Basic Materials | Coal Mining |
۹۳ | PT Adaro Energy Tbk | Indonesia | $۳,۹۸۷ | Listed | Basic Materials | Coal Mining |
۹۴ | Emirates National Bank of Dubai | UAE | $۳,۸۶۹ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۹۵ | Vestel * | Turkey | $۳,۸۵۵ | Listed | Consumer Cyclical | Appliance & Tools |
۹۶ | Oando Plc | Nigeria | $۳,۷۰۰ | Listed | Energy | Oil & Gas – Refining and Services |
۹۷ | Esfahan Steel Company P J S C | Iran | $۳,۶۷۲ | Unlisted | Basic Materials | Metal Products |
۹۸ | National Commercial Bank | Saudi Arabia | $۳,۶۶۳ | Government | Finance | Commercial Banking |
۹۹ | Qatar National Bank | Qatar | $۳,۶۱۷ | Listed | Finance | Commercial Banking |
۱۰۰ | Kuala Lumpur Kepong Berhad | Malaysia | $۳,۵۷۶ | Listed | Consumer Non-Cyclical | Plantation, Oleochemicals, Property |