ظروف شیشه ای یکی از قدیمی ترین و زیباترین ظروفی ست که در چیدمان دکوراسیون و یا استفاده روزانه به کار گرفته می شد. ساخت ظروف شیشه ای دست ساز قدمتی دیرینه دارد و در باقی مانده تمدن های قدیمی دیده می شود. اگر چه این ظروف ریشه قدیمی و سنتی دارند اما به دلیل مینیمال بودن ساخت در انواع سبک چیدمان قابل استفاده می باشند. ظروف شیشه ای رنگی دکوری به دلیل عبور نور از ظروف، ظاهری جذاب دارند و می توانند محیط اطراف خود را بسیار دلپذیر کنند.
اگر شما نیز علاقه مند به ظروف شیشه ای هستید با ما همراه باشید تا سفری هیجان انگیز به دنیای هنر شیشه گری و تولید ظروف ابگینه داشته باشیم. در این مقاله سعی خواهیم کرد به شما اطلاعات خوبی درباره روش تولید ظروف شیشه ای و انواع مختلف آن ارائه دهیم.
روش ساخت ظروف شیشه ای
برای ساخت ظروف شیشه ای باید مراحل مختلفی را طی کرد. این مراحل شامل آماده سازی ترکیبات سازنده ظروف شیشه ای، تهیه خمیر شیشه ای، فرم دادن ظروف بر اساس طرح دلخواه و سایر عملیات جانبی می باشد. که در ادامه به طور مفصل تر با آن آشنا خواهیم شد.
ترکیبات اصلی ظروف شیشه ای
برای ساخت ظروف شیشه ای عموما از سه دسته ترکیب مختلف استفاده می شود. دسته اول که به آن ها شبکه سازها گفته می شود قسمت اعظم شیشه را تشکیل می دهد و از ترکیباتی مانند اکسید سیلسیم و اکسید بور تشکیل شده است.
دسته دیگر ترکیبات که واسطه ها نامیده می شوند باعث افزایش استحکام مکانیکی ظروف شیشه ای می گردند. اکسید آلومینوم پر استفاده ترین ترکیبات واسطه در ساخت ظروف شیشه ای هستند. دسته سوم ترکیبات نیز تعدیل کننده ها هستند و باعث پایین آمدن نقطه ذوب، جلوگیری از هوازدگی و کریستالیزه شدن می شوند؛ مانند اکسید سدیم و اکسید منیزیم.
مراحل ساخت ظروف شیشه ای دست ساز
برای ساخت ظروف شیشه ای پس از ترکیب کردن مواد مورد نظر در کوره با دمای بسیار بالا ( در حدود 1400 درجه سانتی گراد) حرارت می بینند تا به حالت خمیری و مذاب در بیاید.
پس از آن هنرمند شیشه گر مقداری از شیشه مذاب را در سر یک لوله فلزی و تو خالی قرار می دهد و با دمیدن در سر دیگر لوله سعی می کند شیشه را به شکل حباب درآورد. این کار باعث می شود که بتوان ظروف شیشه ای و آبگینه حبابی شکل را بدون نیاز به قالب خاصی تولید کرد.
در کنار دمیدن در خمیر شیشه، شیشه گر سعی می کند از ابزارهای مختلف برای فرم دهی نیز بهره ببرد. برای مثال دهانه، شکل کلی و یا انتهای حباب به وسیله انبر، تنگ و به شکل مارپیچ در آورده می شود. یا می توان به آن دسته و پایه اضافه کرد.
عملیات پایانی برای ساخت ظروف شیشه ای دکوری دست ساز
پس از اینکه ظروف شیشه ای دست ساز ساخته شد ، به گرم خانه برده می شود و تا 48 ساعت در آن نگهداری می شود تا به آرامی سرد شود. در غیر این صورت ظرف ترک برداشته و خرد می شود.
علاوه بر این ممکن است بسته به طرح ظروف شیشه ای دکوری، عملیات جانبی مانند تراش، آبگز کردن، میناکاری و … نیز انجام شود. که در ادامه با آن ها بیشتر آشنا خواهیم شد.
انواع ظروف شیشه ای دکوری و روش ساخت آن ها
ظروف شیشه ای دست ساز مانند هر هنر صنایع دستی دیگری، دارای سبک های مختلفی می باشد. در سبک های مختلف شیشه گری و آبگینه، با انجام کارهای تکمیلی بر روی محصولات زیبایی آن ها افزایش پیدا کرده و محصولات خلاقانه و متنوعی تولید می گردد. در ادامه معرفی مختصری بر روی انواع ظروف شیشه ای دست ساز خواهیم داشت.
ظروف شیشه ای رنگی
ظروف شیشه ای رنگی یکی از محبوب ترین مدل های این هنر زیبا می باشد. برای رنگی کردن ظروف شیشه ای بسته به رنگ مورد نظر ترکیبات مختلفی به ماده مذاب اولیه در کوره اضافه می کنند. این کار باعث می شود رنگ ظروف شیشه ای ثابت بوده و با شست و شو از بین نرود.
اکسید کبالت ( رنگ لاجوردی)، نقره و گوگرد ( رنگ زرد)، بی اکسید منگنز ( برای رنگ زرشکی) و .. از جمله ترکیباتی هستند که برای تولید ظروف شیشه ای رنگی استفاده می شوند.
ظروف شیشه ای تراش دار
ظروف شیشه ای تراش دار یکی از قدیمی ترین سبک های تولید آبگینه دست ساز می باشد. آثار تاریخی باقی مانده از سال های بسیار دور نشان می دهد که هنرمندان ایرانی مهارت و خلاقیت بسیار بالایی در تزئین و تراش ظروف شیشه ای دست ساز داشته اند.
امروزه تراش بر روی ظروف شیشه ای با استفاده از الکترو موتورهای کوچکی که دیسک را به چرخش می آورند ایجاد می شود. در این روش تراش کاری به وسیله سنگ های مخصوصی که درجه سختی بیشتری از شیشه دارند ایجاد می شود. با توجه به سرعت چرخ های مخصوص تراش و دیسک تراشکری می توان انواع تراش ها را به ضخامت و عمق متفاوت ایجاد کرد. ( هر چه سرعت چرخش تراش بیشتر باشد عمق تراش نیز بیشتر می گردد.) نتیجه این انعطاف پذیری، طرح های بسیار متنوع تراش بر روی ظرف مورد نظر می باشد.
نقش هایی که برای تراش زنی ظروف شیشه ای استفاده می شود غالبا نقش های ذهنی و الهام گرفته از نقوش سنتی، گل و بته و نشانه های سمبولیک متناسب با هر فرهنگ و تمدنی می باشد.
ظروف شیشه ای مات
ظروف شیشه ای از مقاومت بسیار بالایی در برابر انواع مواد شیمیایی و اسیدها دارند. با این حال می توان ترکیبات به خصوصی را یافت که روی شیشه اثر می گذارند. بسیاری از هنرمندان شیشه گر از این ترکیبات استفاده کرده و برای تولید ظروف شیشه ای مات و غیر شفاف از آن بهره می گیرند.
برای مات کردن ظروف شیشه ای از ترکیبی استفاده می شود که بتواند سطح بیرونی شیشه را در خود حل کند. با حل شدن پوسته روی شیشه به داخل، ظاهر شیشه مات خواهد شد. برای این کار به مدت بسیار کوتاهی ظرف شیشه ای داخل محلول شیمیایی قرار داده شده و سپس با اب سرد شست و شو داده می شود.
ظروف شیشه ای آبگز
ظروف شیشه ای آبگز به ظروفی گفته می شود که حالت ترک دار دارند. برای آبگز کردن شیشه پس از تکمیل محصول شیشه ای و قبل از این که کاملا سرد شود آن را به مدت چند ثانیه داخل آب سرد فرو برده و به سرعت خارج می کنند.
این کار باعث می شودکه سطح بیرونی شیشه ای دچار ترک خوردگی شود اما چون هنوز فضای داخلی شیشه گرم است این ترک ها پیش روی نمی کند و کماکان روی سطح باقی می ماند. هم چنین برای افزایش مقاومت ظروف شیشه ای پس از آبگز کردن، مجددا در کوره پخت داده می شوند.
ظروف شیشه ای تلفیقی با فلز
ظروف شیشه ای ترکیبی با فلز از جدیدترین مدل های ظروف آبگینه می باشد. برای تولید این ظروف شیشه ای، ابتدا قسمت استوانه فلزی از جنس مس، برنج و … با قطر و طرح دلخواه تهیه می شود. پس از آماده شدن گوی شیشه ای، آن را داخل استوانه فلزی قرار داده و دمیدن را انجام می دهند.
شیشه با دمیدن منبسط شده و حجم داخلی استوانه فلزی را پر می کند. این کار باعث می شود که شیشه پس از سرد شدن نیز از فلز جدا نشده و محصول نهایی کیفیت بالاتری داشته باشد.
نکات خرید ظروف شیشه ای دست ساز
بسیاری از افراد هنگام خرید تنها به قیمت ظروف شیشه ای دقت می کنند. این در حالی ست که اگر بلند نظرانه و با دقت نگاه کنید می بینید که خرید ظروف شیشه ای ارزان به هیچ عنوان اقتصادی نیست. این ظروف از کیفیت پایینی برخوردار هستند و جلوه مناسبی نیز ندارد. ظروف شیشه ای دست ساز باید از دو جنبه ظاهری و کیفی مورد بررسی قرار بگیرند:
فرم ظروف شیشه ای باید به گونه ای باشد که کاربردی و قابل استفاده کردن باشند. ابعاد ظروف ساخته شده باید از لحاظ ابعادی متناسب باشد تا بتوان در زمان استفاده به راحتی از آن بهره برد. این ظروف باید به راحتی قابل شست و شو، جا به جایی، استفاده و .. باشند.
ظروف شیشه ای هم چنین باید از کیفیت بالای ساخت برخوردار باشند. هر گونه چروک و تا خوردگی، عدم شفافیت ، حباب یا ناخالصی نشان دهنده کیفیت پایین ظروف می باشد.
علاوه بر این زیبایی و فرم ظاهری ظروف شیشه ای نیز باید کاملا متناسب باشد. متقارن بودن ظرف نشان دهنده تبحر سازنده محصول می باشد. هم چنین در نظر داشته باشید که انواع ظروف شیشه ای مانند ظروف شیشه ای رنگی، تراش دار و .. هر یک دارای جزئیاتی می باشد که باید به آن توجه کرد.
برای خرید ظروف شیشه ای به صورت آنلاین سعی کنید از فروشگاه های معتبر که محصولات با کیفیت و ارسال دقیق و مناسب دارند خرید کنید. فروشگاه آنلاین دکوکاف یکی از بهترین فروشگاه ها در این زمینه می باشد.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد
