تورم سالانه انرژی در اتحادیه اروپا پس از حمله روسیه به اوکراین به سطح بی‌سابقه‌ای رسید. نرخ تورم سالانه انرژی در ژوئن گذشته از ۴۰ درصد فراتر رفت، البته که قیمت‌ها به تدریج شروع به کاهش کردند.
نرخ تورم انرژی در فوریه ۲۰۲۳ (۱۶.۶ درصد) بود که به طور قابل توجهی رقمی کمتر از مدت مشابه سال قبل (۲۸.۷ درصد) را نشان می‌دهد.
با این حال، بسیاری از خانوارها و کسب و کارها هنوز با هزینه انرژی دست و پنجه نرم می‌کنند.
دولت‌های اروپایی حمایت قابل توجهی را به خانوارها و کسب و کارها اختصاص داده‌اند تا تاثیر قبوض گران انرژی را در بحبوحه بحران‌های هزینه‌های زندگی کاهش دهند.
کدام کشورها کمترین و بیشترین قیمت برق و گاز طبیعی را دارند؟ دولت‌های اروپایی چه میزان بودجه برای محافظت از خانوارها و کسب و کارها در برابر بحران انرژی اختصاص داده‌اند؟
زمستان در اروپا تقریبا به پایان رسیده است. خانوارها به زودی از بخش عمده‌ای از هزینه‌های قبوض انرژی خلاص می‌شوند، چرا که استفاده اصلی آنها از انرژی برای گرمایش خانه‌ها در زمستان بوده است. این بخش ۶۳ درصد مصرف نهایی انرژی در بخش مسکونی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ را شامل می‌شده است.
با این حال، انرژی برای مقاصد دیگر مانند روشنایی، گرم کردن آب و پخت و پز به صورت یک نیاز باقی خواهد ماند. همزمان تلاش‌های اتحادیه اروپا برای تنوع بخشیدن به منابع گاز روسیه به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
در فوریه ۲۰۲۳، قیمت برق منازل مسکونی با احتساب مالیات در اتحادیه اروپا از ۹.۲ یورو در کیلووات ساعت در مجارستان تا ۴۹.۹ یورو در کیلووات ساعت در ایرلند براساس شاخص قیمت انرژی خانگی متغیر بوده است. این قیمت‌ها منعکس کننده هزینه‌ها در پایتخت هر کشور هستند نه میانگین نرخ هزینه.
Source: HEPI and VaasaETT – (استانداردهای قدرت خرید. قیمت‌ها منعکس کننده هزینه‌ها در پایتخت‌ها هستند*)
پس از ایرلند، آلمان (۴۹.۵ یورو در کیلووات ساعت)، انگلستان (۴۸.۵ یورو در کیلووات ساعت) و ایتالیا (۴۸ یورو در کیلووات ساعت) قرار دارد. در سمت دیگر این رتبه‌بندی پس از مجارستان، مالت (۱۲.۳ یورو در کیلووات ساعت)، کرواسی (۱۴.۴ یورو در کیلووات ساعت) و بلغارستان (۱۵.۳ یورو در کیلووات ساعت) نشسته‌اند.
میانگین قیمت برق اتحادیه اروپا ۲۸.۳ یورو در کیلووات ساعت است. قیمت‌ها در فرانسه (۲۶.۷ یورو در کیلووات ساعت) و اسپانیا (۲۴.۱ یورو در کیلووات ساعت) کمتر از میانگین اتحادیه اروپا هستند.
قیمت برق براساس استانداردهای برابری قدرت خرید
وقتی این هزینه با استانداردهای قدرت خرید (PPS) تنظیم شود، قیمت‌ها تغییر خواهد کرد، اما کشورهایی که در بالاترین و پایین‌ترین قسمت این جدول حضور دارند، تا حدی ثابت می‌مانند.
در فوریه ۲۰۲۳، قیمت برق مسکونی با استانداردهای قدرت خرید از ۱۴.۱ یورو در کیلووات ساعت در مالت تا ۵۱.۶ یورو در کیلووات ساعت در کشور چک متغیر بوده است.
قیمت گاز طبیعی کمتر از قیمت برق است
با واحد اندازه‌گیری «یورو در هر کیلووات ساعت»، قیمت گاز طبیعی مسکونی با احتساب مالیات، کمتر از قیمت برق در اتحادیه اروپا تمام می‌شود. قیمت گاز از ۲.۵ یورو در کیلووات ساعت در مجارستان تا ۳۰.۱ یورو در کیلووات ساعت در سوئد متغیر است.
Source: HEPI and VaasaETT – (قیمت‌ها منعکس کننده هزینه‌ها در شهرهای پایتخت هستند)
مانند قیمت برق، قیمت گاز هم در آلمان و ایتالیا در فوریه ۲۰۲۳ نسبتا بالاتر از بقیه کشورها بوده است.
در میان کشورهایی که ارزان‌ترین قیمت گاز را دارند، کرواسی، اسلواکی و رومانی پس از مجارستان قرار دارند.
قیمت برق در مقابل گاز در فرانسه و اسپانیا
در حالی که قیمت برق در فرانسه و اسپانیا کمتر از میانگین اتحادیه اروپا بوده، اما قیمت گاز در این دو کشور در یک بازه زمانی یکسان، بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا قرار دارد.
Source: HEPI and VaasaETT – (استانداردهای قدرت خرید. قیمت‌ها منعکس کننده هزینه‌ها در پایتخت‌ها هستند*)
در فوریه ۲۰۲۳، قیمت گاز خانگی براساس استانداردهای قدرت خرید از ۴.۳ یورو در کیلووات ساعت تا ۲۵.۲ یورو در کیلووات ساعت در اتحادیه اروپا متغیر بوده است.
میانگین قیمت گاز خانگی براساس استانداردهای قدرت خرید در اتحادیه اروپا ۱۴.۱ یورو در کیلووات ساعت بوده است.
افزایش قیمت عمده‌فروشی انرژی، دولت‌های اروپایی را بر آن داشت تا اقداماتی را برای محافظت از خانوارها و کسب و کارها در برابر تاثیر مالی مستقیم این قبوض اتخاذ کنند.
به گفته اندیشکده بروگل، یک اتاق فکر مستقر در بروکسل، ارزش حمایت مالی ۲۹ کشور اروپایی (۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به علاوه بریتانیا و نروژ) برای محافظت از شهروندان و شرکت‌ها در برابر بحران انرژی از سپتامبر ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۳ حداقل ۷۵۸ میلیارد یورو بوده است.
حمایت آلمان برابر با ۴۱ درصد کل اتحادیه اروپاست
این حمایت در کل اتحادیه اروپا ۶۴۶ میلیارد یورو بوده است. آلمان یک کشور به شدت وابسته به گاز، ۲۶۵ میلیارد یورو برای حمایت اختصاص داد که معادل ۴۱ درصد کل اتحادیه اروپا است.
Source: Bruegel
در نظر گرفتن این سطح از حمایت در برابر درصدی از تولید ناخالص داخلی می‌تواند داده‌های معنادار بیشتری برای درک پایین‌ترین و بالاترین سطوح حمایت دولت‌ها ارائه دهد.
بودجه تخصیص یافته به عنوان درصد تولید ناخالص داخلی از ۰.۵ درصد در دانمارک تا ۷.۴ درصد در آلمان متغیر است.
آلمان از سپتامبر ۲۰۲۱ برای هر نفر بیش از ۳ هزار یورو در نظر گفته است
بین سپتامبر ۲۰۲۱ و ژانویه ۲۰۲۳، کل حمایت از خانوارها و شرکت‌ها براساس سرانه حمایتی از ۲۳۳ یورو در قبرس تا ۳۷۳۲ یورو در لوکزامبورگ متغیر بوده است. آلمان با ۳۱۷۹ یورو در رتبه دوم قرار گرفته است.
Source: Bruegel – (برای روش شناسی به وب سایت بروگل مراجعه کنید. آخرین به روز رسانی ۱۳.۰۲.۲۰۲۳)
این رقم در اتریش ۲۳۷۵ یورو، در هلند ۲۲۵۷ یورو بود. در حالی که در بریتانیا ۱۵۳۰ و در فرانسه ۱۳۵۸ یورو است.
