یک مطالعه اخیر به دسترسی و مقرونبهصرفه بودن فعالیتهای خلاقانه مانند بافندگی و نقاشی تأکید دارد و نشان میدهد که این فعالیتها با ابزارهای کم هزینه قابل انجام هستند و تجربهای لذتبخش ارائه میدهند که خلاقیت و سلامت را تقویت میکند.
فضاهای خلاق، ذهنهای سازنده
دکتر هلن کیز، روانشناس شناختی و رئیس دانشکده روانشناسی و علوم ورزشی در دانشگاه انگلیا راسکین (ARU)، مطالعهای را آغاز کرد که به بررسی تأثیر عمیق خلاقیت بر سلامت روانی و جسمانی پرداخت.
این تحقیق نشان میدهد که هنرها و صنایع دستی میتوانند به طور قابلتوجهی سلامت روانی را از طریق فراهم کردن فضاهای معنادار برای بیان و دستیابی به موفقیت افزایش دهند.
تحقیقات پیشین تأثیر درمانی هنرها و صنایع دستی را برای افرادی که مشکلات روانی دارند، برجسته کرده بود. با این حال، دکتر کیز و تیمش احساس کردند که تأثیر آن بر جمعیت عمومی به اندازه کافی مطالعه نشده است.
محققان بررسی کردند که چگونه هنرها و صنایع دستی میتوانند احساس تنهایی را کاهش دهند و به شادی کلی در زندگی روزمره کمک کنند.
خلاقیت و سلامت کلی
تیم تحقیقاتی از دادههای گسترده یک نظرسنجی ملی بزرگمقیاس که بین سالهای ۲۰۱۹-۲۰۲۰ در بریتانیا برگزار شد، استفاده کردند.
محققان تحلیل کردند که چگونه فعالیتهای خلاقانه بر رضایت از زندگی تأثیر میگذارند، در حالی که عوامل شناختهشدهای که بر سلامت اثر میگذارند مانند جنسیت، گروه سنی، وضعیت سلامتی، وضعیت شغلی و محرومیت را نیز کنترل کردند.
نمونه تحقیق شامل ۷۱۸۲ شرکتکننده از انگلستان بود که سن آنها ۱۶ سال و بیشتر بود. این افراد بخشی از نظرسنجی سالانه «شرکت کردن» بودند که توسط وزارت فرهنگ، رسانه و ورزش بریتانیا انجام میشود. این نظرسنجی به بررسی تعامل عمومی با هنرها و صنایع دستی میپردازد.
تأثیر خلاقیت
تحلیل تیم دکتر کیز یک حقیقت جالب را آشکار کرد. بیش از ۳۷ درصد از پاسخدهندگان نظرسنجی در حداقل یک فعالیت هنری در طول سال گذشته شرکت کرده بودند.
وقتی از آنها در مورد میزان شادی، رضایت از زندگی و احساس تحقق پرسیده شد، پاسخهای آنها به طور مثبت با مشارکتشان در هنرها و صنایع دستی همبسته بود. سطوح بالاتر مشارکت با شادی و تحقق کلی بیشتر همراه بود.
با این حال، این مطالعه همچنین برجسته کرد که در حالی که اثرات مثبتی وجود داشت، هنرها و صنایع دستی اضطراب یا احساس تنهایی را کاهش نمیدهند، و نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه را نشان داد.
سلامت عمومی و خلاقیت
دکتر فرانک کلارک، روانپزشکی در Prisma Health و شاعری مستقل، این نظریه را تأیید کرد که تمام اشکال هنر میتوانند سلامت روانی را تقویت کنند. مزایا شامل افزایش عزت نفس، کاهش اضطراب یا استرس، بهبود ارتباطات و ترویج خلاقیت است.
دکتر کلارک و دکتر کیز هر دو موافق بودند که خلاقیت تعریف ثابتی ندارد – میتواند به شکل بافندگی، رنگآمیزی، عکاسی، پادکستسازی و موارد دیگر باشد. خلاقیت بستری برای بیان، دستیابی به موفقیت و حس تسلط است که برای سلامت روانی بسیار مهم است.
دکتر کلارک گفت: «تمام اشکال هنر میتوانند در بهبود سلامت روانی مفید باشند. مزایا شامل: افزایش عزت نفس، کاهش اضطراب/استرس، بهبود ارتباطات و پرورش خلاقیت است.»
گنجاندن خلاقیت در زندگی روزمره
گنجاندن خلاقیت در زندگی روزمره نیاز به حرکات بزرگ یا زمان قابلتوجهی ندارد. میتواند به سادگی اختصاص دادن چند دقیقه در هر روز برای غرق شدن در یک فعالیت خلاقانه باشد.
دکتر کیز بر اهمیت تطابق فعالیتهای خلاقانه با علایق شخصی برای اطمینان از پایداری و لذت تأکید میکند.
برای مثال، فردی که از طبیعت لذت میبرد ممکن است عکاسی از طبیعت را شروع کند یا مناظر را طراحی کند، و به این ترتیب خلاقیت را به طور بیوقفه در فعالیتهای روزمره خود ادغام کند.
اختصاص دادن زمان برای خلاقیت میتواند به عنوان یک پناهگاه ذهنی از شلوغی روزمره عمل کند و احساس تجدید و موفقیت را فراهم کند. نکته اصلی در شناسایی و قدردانی از لحظات کوچک خلاقانه نهفته است که به طور کلی سلامت روانی را بهبود میبخشد.
تشویق فرهنگ خلاقیت
یافتههای تحقیق دکتر کیز پیامدهای قابلتوجهی برای سیاستگذاران و چارچوبهای آموزشی دارد.
با آشکار شدن تأثیر مثبت خلاقیت بر سلامت روانی، ادغام دسترسی به فضاها و فعالیتهای خلاقانه در طرحهای بهداشتی اجتماعی میتواند روحیه و شادی عمومی را تقویت کند.
مدارس و محیطهای کاری نیز میتوانند از برنامههایی که بیان خلاقیت را تشویق میکنند، بهرهمند شوند و محیطهایی را پرورش دهند که تخیل و نوآوری در آنها شکوفا میشود.
دکتر کلارک اشاره کرد که افزایش آگاهی عمومی درباره مزایای خلاقیت، همراه با فراهم کردن منابع و فرصتها، میتواند فرهنگی را تقویت کند که به ارزشگذاری و پرورش تلاشهای خلاقانه اهمیت میدهد.
جوامع میتوانند از تلاشهای هنری به عنوان ابزارهای قدرتمندی برای بهبود سلامت روانی جمعی و غنیسازی تعاملات اجتماعی استفاده کنند.
هنر در همه جا پیرامون ماست
زیبایی خلاقیت در دسترسی آن است. یک کتاب رنگآمیزی ساده میتواند یک نقطه شروع عالی باشد. با وجود تصورات اشتباهی که رنگآمیزی فقط برای کودکان است، دکتر کلارک همه را تشویق میکند تا کودک درونی خود را بپذیرند.
دکتر کلارک گفت: «رنگآمیزی نمونهای از یک فعالیت توجهآگاه است که فواید بسیاری برای سلامتی دارد. میتواند به ایجاد ارتباطات اجتماعی، بهبود تمرکز و تقویت خلاقیت کمک کند.»
و این قدرت فوقالعاده خلاقیت است. خلاقیت به ما مقاومت، بازیابی و آشتی میدهد. به ما معنا و هدف میبخشد. و مهمتر از همه، زندگی ما را کمی رنگارنگتر میکند.
این مطالعه در مجله Frontiers in Public Health منتشر شده است.