نیویورک تایمز گزارش داد که چین در واکنش به تعرفه‌های اضافی اعمال‌شده توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به سرعت اقدامات تلافی‌جویانه‌ای را در پیش گرفته است. این اقدامات شامل هدف قرار دادن شرکت‌های آمریکایی و محدود کردن واردات برخی محصولات کلیدی است.
چین در برابر تعرفه‌های ترامپ اقدامات متقابل اتخاذ کرد
آنا سوانسون و کریس باکلی / نیویورک تایمز
چین در واکنش سریع به تعرفه‌هایی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده بود، مجموعه‌ای از اقدامات متقابل را معرفی کرد که شامل هدف قرار دادن شرکت‌های آمریکایی و محدود کردن واردات برخی محصولات حیاتی می‌شود.
تعرفه ۱۰ درصدی که ترامپ بر تمام محصولات چینی اعمال کرده بود، بامداد روز سه‌شنبه به وقت واشنگتن، به اجرا درآمد. این تصمیم پس از صدور فرمانی از سوی کاخ سفید در آخر هفته منتشر شد که هدف آن، تحت فشار قرار دادن پکن برای متوقف کردن صادرات فنتانیل به آمریکا بود.
در واکنش به این اقدام، دولت چین اعلام کرد که بر برخی از محصولات وارداتی از آمریکا، از جمله زغال‌سنگ، گاز طبیعی، ماشین‌آلات کشاورزی و چند کالای دیگر، تعرفه‌های اضافی وضع کرده است. همچنین، محدودیت‌هایی را بر صادرات برخی مواد معدنی حیاتی که عمدتاً در صنایع فناوری پیشرفته استفاده می‌شوند، اعمال کرده است.
تحقیقات چین درباره گوگل
نهادهای نظارتی چین اعلام کردند که تحقیقات ضدانحصاری (آنتی‌تراست) علیه گوگل را آغاز کرده‌اند. هرچند گوگل در چین فیلتر شده است، اما انتظار می‌رود که این اقدام بر روابط تجاری این شرکت با شرکای چینی تأثیر منفی بگذارد.
تعرفه‌های جدید آمریکا که ترامپ روز دوشنبه آن‌ها را «اقدامی اولیه» توصیف کرد، در ادامه تعرفه‌هایی است که وی در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود اعمال کرده بود. پیش از این، بسیاری از کالاهای چینی مشمول تعرفه‌های ۱۰ یا ۲۵ درصدی بودند. با اجرای این مرحله جدید، بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار از کالاهایی که سالانه از چین به آمریکا صادر می‌شوند، مشمول تعرفه ۱۰ درصدی اضافی شدند.
ترامپ قصد داشت برای سه شریک تجاری بزرگ آمریکا، یعنی کانادا، مکزیک و چین، تعرفه‌های گمرکی با نرخ‌های متفاوت وضع کند. اما پس از چندین روز مذاکره فشرده، کانادا و مکزیک وعده دادند که کنترل بیشتری بر صادرات فنتانیل و نظارت بر مرزها اعمال کنند. در نتیجه، ترامپ پذیرفت که اجرای تعرفه‌های این دو کشور را به مدت ۳۰ روز به تعویق بیندازد.
چین به‌سرعت واکنش نشان داد
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز دوشنبه اعلام کرد که قصد دارد ظرف ۲۴ ساعت آینده با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، گفت‌وگو کند. بااین‌حال، زمان دقیق این تماس مشخص نبود. پیش از هرگونه اطلاعیه رسمی درباره این دیدار، مقامات چینی مجموعه‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه را علیه شرکت‌های آمریکایی اجرا کردند.
وزارت دارایی چین هنگام اعلام تعرفه‌های جدید، بیانیه‌ای صادر کرد:
«اقدام یک‌جانبه آمریکا در اعمال تعرفه‌های گمرکی، نقض جدی قوانین سازمان تجارت جهانی است. این سیاست نه‌تنها کمکی به حل مشکلات داخلی آمریکا نخواهد کرد، بلکه به همکاری‌های عادی اقتصادی و تجاری بین چین و آمریکا نیز آسیب خواهد رساند.»
تعرفه‌های تلافی‌جویانه چین
در میان اقدامات تلافی‌جویانه چین، تعرفه ۱۰ درصدی اضافی بر نفت خام، ماشین‌آلات کشاورزی، خودروهای سنگین و وانت‌های آمریکایی اعمال شد. همچنین، تعرفه‌ای ۱۵ درصدی بر واردات زغال‌سنگ و گاز طبیعی از آمریکا وضع گردید. افزون بر این، نهادهای نظارتی چین اعلام کردند که تحقیقات ضدانحصاری (آنتی‌تراست) علیه شرکت گوگل را آغاز کرده‌اند.
وزارت بازرگانی و مقامات گمرکی چین نیز اعلام کردند که به دلایل مرتبط با «امنیت ملی و منافع کشور»، صادرات برخی فلزات مهم مانند تنگستن، تلور، مولیبدن و دیگر مواد معدنی حیاتی برای فناوری‌های پیشرفته و صنایع مختلف را محدود خواهند کرد.
بسته شدن راه فرار مالیاتی شرکت‌های چینی
در همین حال، فرمان اجرایی که ترامپ روز شنبه امضا کرد، یک حفره مالیاتی را که برخی شرکت‌های چینی از آن برای دور زدن تعرفه‌ها استفاده می‌کردند، بست. این قانون که با عنوان De Minimis شناخته می‌شود، به شرکت‌هایی مانند Shein و Temu اجازه می‌داد میلیاردها دلار کالا را مستقیماً از کارخانه‌های چین به مصرف‌کنندگان آمریکایی ارسال کنند، بدون اینکه شامل تعرفه‌های گمرکی شوند.
توافق ترامپ با کانادا و مکزیک
روز دوشنبه، توافق ترامپ با کانادا و مکزیک، آمریکا را از یک جنگ تجاری بالقوه مخرب با دو متحد نزدیکش نجات داد. بااین‌حال، این توافق، احتمال بروز درگیری‌های تجاری مشابه در آینده را کاملاً از بین نبرده است.
ترامپ در همان روز صراحتاً اعلام کرد که از تعرفه‌ها به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای وادار کردن دولت‌های دیگر به پذیرش خواسته‌هایش استفاده خواهد کرد.
او در سخنرانی خود در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید گفت:
«نمی‌خواهم نام ببرم، اما تعرفه‌ها ابزار بسیار قدرتمندی هستند، هم از نظر اقتصادی و هم برای رسیدن به تمامی خواسته‌های شما.»
وی افزود:
«اگر یک دیگ پر از طلا هم داشته باشید، باز هم تعرفه‌ها عالی عمل می‌کنند. آن‌ها فوق‌العاده قوی هستند و کشور ما را دوباره بسیار ثروتمند خواهند کرد.»
ترامپ چین را به دلیل فنتانیل هدف قرار می‌دهد
ترامپ، چین را به عدم انجام اقدامات کافی برای جلوگیری از صادرات فنتانیل و مواد شیمیایی مورد استفاده در تولید این ماده مخدر مصنوعی متهم کرد. در فرمان اجرایی که روز شنبه صادر شد، ترامپ هشدار داد که ورود مواد افیونی مصنوعی به آمریکا، جوامع این کشور را ویران کرده، فشار زیادی بر سیستم بهداشت و درمان وارد آورده و به بزرگ‌ترین عامل مرگ‌ومیر در بین آمریکایی‌های ۱۸ تا ۴۵ سال تبدیل شده است.
چین در واکنش به این فرمان اجرایی، با لحن شدیدی آن را محکوم کرد اما بلافاصله اقدامی تجاری در پاسخ به آن انجام نداد. درعوض، اعلام کرد که در حال بررسی «اقدامات متقابل» است و قصد دارد از آمریکا در سازمان تجارت جهانی (WTO) شکایت کند.
شکایت چین از آمریکا در WTO
بر اساس گزارش نیویورک تایمز، پس از انتشار این خبر، چین از آمریکا به دلیل اعمال تعرفه‌های اضافی بر محصولات صادراتی‌اش، به سازمان تجارت جهانی شکایت کرد.
تردید درباره اقدامات چین در زمینه تجارت فنتانیل
درحالی‌که همکاری‌های قبلی چین با آمریکا در زمینه مقابله با تجارت فنتانیل ادامه دارد، مشخص نیست که پکن اقدامات جدیدی در این زمینه انجام داده باشد یا خیر. ترامپ در اولین هفته ریاست‌جمهوری خود، در مکالمه تلفنی با شی جین‌پینگ، این موضوع را مطرح کرده بود.
