جک دورسی (Jack Dorsey)، بنیان‌گذار توییتر و مدیرعامل شرکت Block Inc.، به‌تازگی از اپلیکیشن جدید خود با نام BitChat رونمایی کرده است. این اپلیکیشن با ساختار کاملاً غیرمتمرکز و مقاوم در برابر سانسور، تحولی در دنیای ارتباطات دیجیتال به‌وجود آورده است. BitChat با پشتیبانی از رمزنگاری سرتاسری و بهره‌گیری از پروتکل‌های نوین ارتباطی، امکان چت کردن را حتی بدون اینترنت فراهم می‌کند.
ساختار و ویژگی‌های فنی BitChat
پلتفرمی مبتنی بر مدل «ذخیره و ارسال»
BitChat بر پایه مدل ارتباطی «ذخیره و ارسال» (Store-and-Forward) توسعه یافته است. این سیستم با رمزنگاری سرتاسری (End-to-End Encryption) از امنیت بالایی برخوردار است و اطلاعات در مسیر انتقال نیز رمزنگاری شده باقی می‌مانند.
قابلیت اتصال بدون اینترنت
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این اپلیکیشن، امکان ارتباط در حالت کاملاً آفلاین است. BitChat با استفاده از فناوری Bluetooth با مصرف انرژی پایین (BLE)، شبکه‌ای به نام شبکه مش (Mesh Network) ایجاد می‌کند. در این ساختار، دستگاه‌ها مستقیماً به یکدیگر متصل می‌شوند و پیام‌ها بین گره‌ها منتقل می‌شوند تا به مقصد نهایی برسند.
برد انتقال بالا
این سیستم می‌تواند در شعاعی بیش از ۳۰۰ متر ارتباط برقرار کند، که امکان ارسال پیام حتی در شرایط نبود اینترنت را ممکن می‌سازد. این ویژگی در موقعیت‌های زیر بسیار کاربردی است:
- وقوع بلایای طبیعی
- قطع اینترنت
- اعمال سانسور از سوی دولت‌ها
چشم‌انداز جهانی ارتباطات غیرمتمرکز
جک دورسی تأکید کرده است که BitChat صرفاً یک اپلیکیشن پیام‌رسان نیست، بلکه تلاش برای توسعه یک پروتکل جهانی ارتباطی غیرمتمرکز است. وی بیان کرد:
«ارتباطات دیجیتال نباید در انحصار چند شرکت بزرگ یا دولت‌ها باشد. مردم نیاز دارند تا به شبکه‌هایی مقاوم در برابر سانسور و نظارت دسترسی داشته باشند.»
با این رویکرد، BitChat می‌کوشد تا به ابزاری قدرتمند در جهت حفظ حریم خصوصی، آزادی بیان و استقلال دیجیتال تبدیل شود.
معماری بدون سرور؛ قدمی فراتر از رقبا
در سال‌های اخیر، اپلیکیشن‌هایی مانند Signal و Telegram با تمرکز بر امنیت کاربران محبوبیت یافته‌اند. اما این اپلیکیشن‌ها همچنان وابسته به سرورها هستند و به زیرساخت مرکزی نیاز دارند. BitChat با ساختار کاملاً بدون سرور، این وابستگی را حذف کرده و مسیر جدیدی در زمینه فناوری‌های ارتباطی باز کرده است.
مزیت برای مناطق تحت فشار و بحران‌زده
کارشناسان معتقدند که سیستم‌های مبتنی بر شبکه مش، به‌ویژه در مناطق تحت حکومت‌های سرکوبگر یا در شرایط قطعی اینترنت، می‌توانند ابزار ارتباطی نجات‌بخشی باشند. BitChat با تمرکز بر همین نقاط ضعف، راهکاری حیاتی برای گروه‌های زیر ارائه می‌دهد:
- کاربران فردی در مناطق سانسورشده
- تیم‌های امدادرسانی در مناطق بحران‌زده
- جوامعی که زیرساخت‌های ارتباطی‌شان از کار افتاده است
پوشش ارتباطی در سطح شهری
با کمک فناوری شبکه مش بلوتوث، BitChat قادر است زنجیره‌ای از ارتباطات را در سطح یک شهر ایجاد کند. این ویژگی امکان تبادل پیام میان گروه‌های گسترده در شرایط اضطراری را بدون نیاز به هیچ زیرساخت اینترنتی ممکن می‌سازد.
جمع‌بندی
BitChat فراتر از یک اپلیکیشن پیام‌رسان است. این پروژه، نمایانگر آینده‌ای است که در آن ارتباطات دیجیتال بدون سانسور، نظارت و محدودیت مرکزی شکل می‌گیرند. ساختار بدون سرور، امکان کار بدون اینترنت و رمزنگاری پیشرفته، BitChat را به یکی از نوآورانه‌ترین پروژه‌های حال حاضر در حوزه فناوری‌های ارتباطی تبدیل کرده‌اند.
