جنگ هوایی آمریکا و چین؛ ممنوعیت پرواز چینی‌ها از مسیر روسیه

دولت ترامپ در اقدامی تازه، پیشنهاد داده است که شرکت‌های هواپیمایی چینی دیگر نتوانند در مسیر پروازهای خود به آمریکا از حریم هوایی روسیه عبور کنند. این تصمیم که در ظاهر یک اقدام هوانوردی است، در واقع می‌تواند به تشدید رقابت ژئوپلیتیکی و اقتصادی میان دو قدرت بزرگ جهان منجر شود.

پیشنهاد ممنوعیت پرواز از مسیر روسیه؛ گامی تازه در جنگ تجاری چین و آمریکا

وزارت حمل‌ونقل ایالات متحده اعلام کرد که پیشنهاد داده است شرکت‌های هواپیمایی چینی از مسیرهای عبوری بر فراز روسیه در پروازهای رفت‌وبرگشت میان چین و آمریکا استفاده نکنند. به گفته مقام‌های آمریکایی، امکان پرواز چینی‌ها از آسمان روسیه، به آنها برتری زمانی و اقتصادی می‌دهد که شرکت‌های آمریکایی از آن محروم‌اند.

به باور واشنگتن، این موضوع به ناعادلانه بودن شرایط رقابتی میان دو کشور منجر شده است. چراکه شرکت‌های آمریکایی از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ از پرواز بر فراز حریم هوایی روسیه منع شده‌اند.

پاسخ به فشارهای اقتصادی چین

این پیشنهاد درست پس از آن مطرح شد که پکن اعلام کرد کنترل بر صادرات عناصر خاکی کمیاب را که برای صنایع آمریکایی حیاتی هستند، سخت‌تر می‌کند. به این ترتیب، ممنوعیت پرواز از مسیر روسیه می‌تواند پاسخی از سوی واشنگتن به اقدامات محدودکننده چین باشد.

برتری زمانی و اقتصادی برای هواپیمایی‌های چینی

شرکت‌های آمریکایی مدت‌هاست از این مسئله انتقاد می‌کنند که هواپیمایی‌های چینی با استفاده از آسمان روسیه، می‌توانند مدت پرواز را کاهش دهند، سوخت کمتری مصرف کنند و هزینه‌های خود را پایین بیاورند. به این ترتیب، رقابت میان شرکت‌های دو کشور نابرابر می‌شود.

«این وضعیت نه‌تنها ناعادلانه است بلکه تأثیر منفی چشمگیری بر رقابت‌پذیری خطوط هوایی آمریکایی دارد.»
— بیانیه وزارت حمل‌ونقل ایالات متحده

تفاوت زمان پرواز؛ نمونه‌ای از نابرابری رقابتی

بر اساس داده‌های Reuters و Flightradar، آخرین سه پرواز مسیر لس‌آنجلس تا پکن توسط Air China و United Airlines تفاوت زمانی قابل توجهی نشان داده‌اند. هواپیمای Air China این مسیر را به طور متوسط در ۱۲ ساعت و ۲۶ دقیقه طی کرده، در حالی‌که پرواز مشابه United Airlines به طور میانگین ۱۳ ساعت و ۵۸ دقیقه به طول انجامیده است. این تفاوت بیش از ۹۰ دقیقه‌ای تأثیر مستقیمی بر هزینه سوخت و کارایی عملیاتی دارد.

تأثیر احتمالی بر شرکت‌های بزرگ چینی

در صورت تصویب نهایی، این ممنوعیت تنها پروازهای مسافری را دربرمی‌گیرد و شامل پروازهای باری نمی‌شود. با این حال، این تصمیم می‌تواند مستقیماً شرکت‌های Air China، China Eastern، China Southern و Xiamen Airlines را که پروازهای متعددی به ایالات متحده دارند، تحت‌تأثیر قرار دهد.

بازتاب در بازار بورس چین

روز جمعه، سهام سه شرکت بزرگ هواپیمایی چین در بازارهای داخلی کاهش یافت. سهام Air China با افت ۱٫۳ درصدی، China Southern با کاهش ۱٫۸ درصدی و China Eastern با افت جزئی ۰٫۳ درصدی روبه‌رو شدند. این کاهش‌ها نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران از تبعات احتمالی تصمیم آمریکا بر عملکرد مالی شرکت‌هاست.

زیان‌های پساکرونا و چالش‌های ساختاری

این شرکت‌های دولتی از زمان همه‌گیری کرونا تاکنون نتوانسته‌اند به سوددهی پایدار بازگردند. با وجود ازسرگیری پروازهای بین‌المللی، آنها برای پنجمین سال متوالی زیان‌ده بوده‌اند و هرگونه محدودیت جدید می‌تواند مسیر بهبود مالی‌شان را سخت‌تر کند.

نتیجه‌گیری؛ پرواز در فضای پرتنش ژئوپلیتیکی

پیشنهاد ممنوعیت پرواز از مسیر روسیه تنها یک تصمیم فنی در حوزه هوانوردی نیست. این اقدام نشانه‌ای از تداوم رقابت و تقابل میان واشنگتن و پکن است؛ رقابتی که اکنون به آسمان‌ها نیز کشیده شده است. به نظر می‌رسد «جنگ هوایی» تازه‌ای در راه است که نه فقط بر خطوط پروازی بلکه بر روابط اقتصادی و سیاسی دو قدرت جهانی اثر خواهد گذاشت.

نظر شما چیست؟ آیا این تصمیم به برقراری عدالت در رقابت هوایی کمک می‌کند یا به افزایش تنش‌ها میان دو کشور منجر خواهد شد؟ دیدگاه خود را در بخش نظرات بنویسید یا این مقاله را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.