چرا بعضی وقتا ماه روزها درمیآد؟ چرا آسمون آبیه؟ آدم فضاییا راستکی هستن؟ زمین چند کیلوئه؟ هواپیماها چطوری بالا تو آسمون میمونن؟
طبق آمار جدیدی که در کشور انگلستان انجام شد، مشخص شد که این پرسشها ۵ تا از رایجترین سؤالاتی هستند که اغلب کودکان از والدین خود میپرسند. متأسفانه هنوز مشخص نشده است که چرا کودکان سراسر دنیا در مورد چنین موضوعاتی این همه سؤال برایشان پیش میآید. از والدین بیش از ۲ هزار کودک بین سنین ۵ تا ۱۶ سال این سؤالات پرسیده شد و دوسوم از آنها نتوانستند به خوبی پاسخ دهند. یکپنجم والدین اعتراف کردند که اگر جوابی برای این سؤالات کودکان نداشته باشند توضیحی از خودشان در میآورند یا وانمود میکنند که هیچ کسی نمیداند.
برای اینکه به کودکان خود ثابت کنید که شما کمسواد یا احمق نیستید، پاسخهای راحتی به این سؤالات سخت میدهیم تا شما را برای همیشه از شر کنجکاوی آنها راحت کنیم.
چطور هواپیماها در آسمان میمانند؟
برای غلبه بر نیروی جاذیه و کشش، هواپیما باید دو نیرو از خودش داشته باشد: نیروی پیشرانش و نیروی بالابرنده.
نیروی پیرانش نیرویی است که هواپیما را در باند پرواز به جلو میراند. طبق قانون سوم نیوتن هر کنش یک واکنش مشابه یا متقابل دارد. از همین رو، موتور هواپیما با فشار دادن سوخت به سمت عقب باعث به جلو راندن هواپیما میشود. در مرحله بعد، وقتی هواپیما با باند پرواز برخورد میکند، هر کدام از بالهها هوا را به دو جریان میشکافد؛ یکی جریانی که بالای آن شناور است و دیگر جریانی که پایین آن شناور است. شکل بالهها به گونهای است که جریان هوایی که بالای آنها در حرکت است در نهایت به سمت پایین منحرف میشود و دوباره، طبق قانون سوم نیوتن، حرکت هوا به سمت پایین منجر به حرکت مشابه یا متقابل هواپیما میشود. به این میگویند بلند شدن هواپیما از زمین.
سرعت تیکآف (بلند شدن از زمین) هر هواپیما برای غلبه بر جاذبه متفاوت از هواپیماهای دیگر است. این سرعت بحرانی بر اساس میزان وزن خاص هواپیما متغیر است. موتور هواپیما باید طوری کار کند که بتواند نیروی پیرانش کافی ایجاد کند تا بر اصطکاک کشش با هوا غلبه کند.
وزن زمین چقدر است؟
از آنجا که زمین حول خورشید در سقوط آزاد به سر میبرد، در واقع بیوزن است. دقیقاً همان اتفاقی که برای فضانوردان در فضا میافتد. به این دلیل که آنها دور زمین هستند، اگر روی ترازو بایستند، بیوزن هستند و ترازو عدد صفر را نشان میدهد. در همین راستا، میتوانید جرم زمین را خاصیتی مستقل از مکان زمین در دنیا در نظر بگیرید. زمین ۵٫۹۷ × ۱۰^۲۴ کیلوگرم است که معادل عدد غولآسای یکصد میلیون میلیارد کیلوگرم است.
آیا بالاخره موجودات بیگانه فضایی کشف میشوند؟
هنوز کسی از حیات موجودات بیگانه در کرات دیگر خبر ندارد. پس نمیتوان به یقین گفت چه زمانی میشود آنها را کشف کرد. اما دانشمندان موسسه SETI کالیفرنیا که مشغول تحقیقات هوش بیگانگان ماورائی هستند امیدوارند که طی ۲۰ سال آینده سیگنالهایی از موجودات بیگانه در طی ۲۰ سال آتی دریافت کنند. دانشمندان آسمان شب را رصد میکنند تا تشعشعات نور یا امواج رادیویی غیرطبیعی دریافت کنند که ناشی از تمدن هوشمند باشد.
تخمین ۲۰ ساله آنها بر اساس گامهای سریعی است که فضانوردان در کشف سیارات آن سوی منظومه شمسی برداشتهاند. یکی از این تحقیقات وجود سیاراتی است که برای زندگی کردن مناسب هستند. آنها این طور میپندارند که موجودات هوشمندی در ماورا وجود دارند که در پی تماس با دیگران هستند و روزی حضور خود را با ارسال سیگنال در فضا اثبات خواهند کرد.
چرا آسمان آبی است؟
نوری که خورشید میتابد رنگهای زیادی دارد. نور مانند موج حرکت میکند و هر رنگ طول موج متفاوتی دارد. نورهای آبی و بنفش طول موج کوتاهتر و رنگ قرمز طول موج بلندتری دارد و بقیه رنگها بین آن قرار دارند.
وقتی رنگهای مختلف نور از جو عبور میکنند با ملکولهای مختلف، قطرات آب و ذرات گرد و غبار برخورد میکنند. از آنجا که اندازه همه این اجزا نزدیک به اندازه طول موجهای کوتاهتر نور هستند، بیشتر نور بنفش و آبی را پراکنده میکنند تا قرمز. به همین علت، آنها اشعههای بنفش و آبی را به سمت زمین و چشم ما کمانه میکنند. در واقع، نور بنفش بیشتری توسط اجزای اتمسفری نسبت به آبی پراکنده میشود اما چشمان ما نسبت به آبی حساستر هستند. به همین علت آسمان آبی به نظر میرسد.
گاهی اوقات خورشید در غروب به خط افق نزدیک است و نارنجی متمایل به قرمز به نظر میرسد، نور خورشید باید از جو بیشتری بگذرد تا به چشم ما برسد و تنها نور قرمز است که میتواند این مسیر را طی کند. در قسمتی از زمین که هنوز روز است، طول موجهای کوتاهتر همه به سمت زمین پراکنده میشوند.
چرا گاهی اوقات ماه در طول روز دیده میشود؟
طبق مطالعات انگلستان، این سؤال ذهن کودکان بسیاری را مشغول کرده است. پاسخ این سؤال ساده است: این بستگی به خورشید دارد که ماه در روز دیده شود یا نه. اما همان که در شب دیده میشود در روز هم قابل رویت است زیرا مستقل از خورشید به دور زمین میچرخد. وقتی چرخش ماه به دور زمین به قسمتی از ساعات روز رسید، خورشید آن را نورانی میکند و ما میتوانیم ماه را ببینیم.