حتی اگر نگاه متعصبانه این رئیس را هم کنار بگذارید، باز نمی توان از این واقعیت غافل شد که این آپدیت، حداقل تا اینجا، بسیار وسیع و گسترده بوده و شامل ملزومات بسیار زیادی است که طی ماه های آینده کم کم با تمامی آن آشنا خواهیم شد. اما اجازه دهید در این مطلب نگاهی به دانسته ها و داشته های مان تا به اینجا بیندازیم.
زبان طراحی Material Design و رابط کاربری که محصولی مافوق دنیای موبایل است
یکی از مهمترین خبرهایی که توجه را به اندروید ال جلب کرده، باز طراحی بسیار گسترده ای است که سراسر سیستم عامل موبایل گوگل را فرا گرفته است. در حقیقت، اندروید تنها پلتفرمی نیست که چنین ظاهر تازه و جذابی را دریافت می کند، بلکه بسیاری از محصولات گوگل همچون کروم او اس، اندروید wear و اندروید TV هم با رابط کاربری تازه عرضه خواهند شد.
خب، در این رابط کاربری شاهد چه چیزهای تازه ای خواهیم بود؟ همه چیز بسیار ساده شده است. اگرچه از المان های طراحی چشم پوشی نشده ، اما حتی کلید های ناوبری و هدایت نرم افزار هم در این بازطراحی حذف شده و جای خود را به دایره، مربع و مثلث داده اند. علاوه بر ظاهر تازه، یکپارچگی این طرح جدید در تمامی پلتفرم های گوگل هم جلب توجه می کند. اکنون همه چیز در کنار ساده شدن به سمت حداقل ها و مینیمالیسم رفته، مسطح، پر از رنگ و مقداری دوست داشتنی تر شده است.
و البته این آخری راه بزرگی را پیموده، ترغیب و تشویق احساسی کاربر با بازخورد های انیمیشنی جذاب و غنی، نسبت به فعالیت های او در محیط پلتفرم شکل جدیدی به خود گرفته. این به زبان ساده بدان معنی است که اعمال ضروری همچون کلیک یک دکمه، جابجایی بین تبها، جستجو میان منوها و غیره، همگی به صورت انیمیشن اعمال می شوند. البته خوشبختانه همه این موارد به گونه ای اجرا شده اند که از دیدگاه کاربر، چنان تجملاتی و پر زرق و برق و نمایشی به نظر نرسند که مایل به حذف آنها باشد.
افزایش کاربرد پذیری
البته طراحی تنها یک سوی سکه شانس اندروید L است. به شکلی که تجربه کاربری هم در چند زمینه محدود اما مهم بهبود یافته. بگذارید درباره هر یک جداگانه صحبت کنیم.
امکانات جستجو، قدرتمندتر از هر زمان دیگر
جستجو همیشه راحت الحلقوم و کار و کسب ابدی گوگل بوده است. لذا جای تعجب نیست که دریابیم اندروید ال در این زمینه با برخی بهبودها و افزودنی ها همراه شده است.
برای مثال گوگل روی "باز کشف" یا rediscovery تاکید دارد. مثال استفاده شده در دموی کنفرانس گوگل هم آگاهی از جستجوهای قبلی به دنبال یک مکان در گوگل ارث است. به این صورت که هنگام جستجو در برنامه ای به جز گوگل سرچ، نتایج مشابه و نزدیک به گزینه مورد جستجوی تان با استفاده از موتور جستجوی گوگل به نمایش در می آیند. در صورتی که آنها را نیاز داشته باشید در اپلیکیشن جستجو باز می شوند، و البته پس از اتمام، در برنامه قبلی درست به همان جایی بر می گردید که اپلیکیشن را ترک کرده بودید و به کارتان ادامه می دهد. اگرچه این قابلیت تنها ویژه اپلیکیشن های گوگل نیست و این شرکت با ارائه یک API به دیگر توسعه دهندگان هم اجازه داده که اپلیکیشن های خود را به چنین قابلیتی مجهز کنند.
منوی برنامه های اخیرا استفاده شده نیز بازطراحی شده است.
گوگل در اندروید ال، بخشی را که به عنوان منوی recents یا همان برنامه های باز درون حافظه می شناسیم، کاملا بازطراحی کرده است. و جدا از طراحی متفاوتی که برای این بخش استفاده کرده، تب های کروم را هم به صورت جداگانه، قابل انتخاب و بسته شدن به این منو افزوده است. و مهمتر اینکه گوگل API این بخش را هم برای توسعه دهندگان و برنامه نویسان به صورت رایگان عرضه کرده تا اگر بخواهند برخی قابلیت های جذاب را به برنامه های شان در این بخش بیفزایند.
باید صادق بود که این بخش از کار گوگل آمادگی آن را دارد تا یک شکست کامل باشد. زیرا خیلی کمتر از قبل سازماندهی شده به نظر می رسد و قطعا آمادگی فراوانی برای تبدیل به بخشی شلوغ و به هم ریخته را دارد. به خصوص هنگامی که تبهای وبگردی کروم شما فراوان بوده و اینجا را به هم بریزند. البته باید منتظر عرضه اندروید ال بمانیم تا ببینیم این قابلیت جدید در واقعیت چگونه امتحان خود را پس می دهد.
بهبودهای عظیم در بخش اداره نوتیفیکیشن ها
بخش دیگری که اندروید ال به آن توجه دارد، پیامهای آگاه سازی یا نوتیفیکیشن ها هستند. گوگل کارکرد بخش نوتیفیکیشن ها را به دو شیوه بهبود بخشیده است.
اول، اکنون دیگر نوتیفیکیشن ها بسیار تعاملی تر هستند و این هنگامی بیشتر کاربردی به نظر می رسد که حتی بدون باز کردن قفل صفحه موبایل می توانید آنها را مشاهده کنید. در اندروید ال شما می توانید مانند قبل آنها را باز کرده یا به گوشه ای پرتاب کنید تا حذف شوند. اما مهم این است که گوگل وعده داده الگوریتم های مورد استفاده در این بخش سعی خواهند کرد تا چگونگی ارائه اطلاعات به شما را از رفتارهای تان بیاموزند و خدمات بهتری در اختیارتان بگذارند. قابلیت دیگر هم این است که دوبار تپ کردن روی نوتیفیکیشن در صفحه قفل گوشی (لاک اسکرین) شما را مستقیما به سراغ برنامه مرتبط با آن می برد.
دوم، اندروید ال قادر به تشخیص میزان اهمیت پیامهای هر گروه است. اینگونه می توانید برخی نوتیفیکیشن ها را در باکس بزرگتری ببینید و برخی از آنها را هم تنها به صورت یک آیکون در نوار پایین نوتیفیکیشن بار مشاهده کنید.
اندروید ال مطلع از محتوا خواهد بود
یکی دیگر از اطلاعات مهمی که در کنفرانس گوگل آی او به نمایش گذارده شد، این است که گوگل بیش از پیش در خصوص آگاهی محتوا جدی است. و به شکل کاملا ویژه به دنبال پیروزی در داستان خانه های متصل به اینترنت در آینده است.
البته اکنون تنها برخی نکات مهم و کلیدی درباره این داستان فاش شده اند، اما مطمئنا هنوز خبرهای بیشتر و مهمتری هم در راه است. به هر صورت، اسمارت فون مجهز به اندروید ال اکنون قادر است که با استفاده از قابلیت های بلوتوث، به ابزارهای پوشیدنی مانند اسمارت واچ بگوید که صاحبشان کی به آنها نزدیک می شود. یکی از استفاده های کاربردی این نیروی جدید آن است که اسمارت فون شما هنگام نزدیک شدن به ساعت هوشمندتان، به صورت خودکار رمز عددی یا الگویی خود را باز می کند تا برای اتصال و تعامل با ساعت آماده و در دسترس باشد. و البته هنگامی که ساعت را نپوشیده باشید، به راحتی به صورت عادی رمز را وارد می کنید. اینگونه گوگل راه حلی تازه برای کاری پیدا کرده که وقت فراوانی را از کاربران تلفن های هوشمند هدر می دهد.
از سوی دیگر، گوگل در مطلبی بسیار مبهم، به علاقه فراوانش برای سلطه بر خانه های هوشمند متصل (مطمئنا مجهز به اندروید) اشاره کرده است، به گونه ای که بتواند مرحله انتقال یکپارچه ای را میان ابزارهای گوناگون فراهم آورد. یعنی قرار است بازی را که روی اندروید ال اسمارت فون یا تبلت تان شروع کرده اید، بدون دردسر روی اندروید تی وی و یا کروم بوک ادامه دهید.
اندروید ال با برخی بهبودهای اجرایی و کارایی همراه است
گوگل در کنفرانس خود به بهبود های بسیار زیاد کارایی در اندروید ال اشاره کرد. اما برای جلوگیری از اطاله کلام در اینجا تنها به برخی از مهمترین های آنها می پردازیم. اول اینکه اندروید بالاخره به صورت رسمی به ران تایم ART کوچ کرد. دوم اینکه با استفاده از چیزی که گوگل آن را Android Extention Pack می نامد، کارایی واحد گرافیک یا GPU بهبودهای چشمگیری خواهد یافت. لذا امید می رود کیفیت گرافیکی در سطح کنسولهای بازی به گوشی های اندروید آورده شود. و سوم اینکه با پروژه Volta بالاخره قرار است گوگل فکری به حال اپلیکیشن های گرسنه نیرو و باتری خور بکند. زیرا توسعه دهندگان نرم افزارها اکنون دیگر ابزاری در اختیار دارند تا کد برنامه شان را عیب یابی کنند و بخشهای باتری خور را بسیار راحت تر پیدا کنند.
پشتیبانی از ۶۴ بیت در اندروید ال، ره آوردی از ران تایم ART جدید
نمی خواهیم در نکات و اصطلاحات فنی زیاده روی کنیم، اما اکنون کمی به آن نیاز داریم. پس از معرفی به عنوان یک قابلیت آزمایشی در اندروید ۴.۴ کیت کت، اکنون ران تایم جدید ART آماده کارکرد نهایی است و بالاخره جایگزین Dalvik RT می شود. به زبان ساده می توان گفت که ART برنامه ها را پیش از زمان اجرا می کند، یعنی کدهای آنها هنگام نصب اپلیکیشن توسط سیستم یکسان سازی و آماده اجرا می شوند. و این کار بهبودهای چشمگیری را در کارایی سیستم نسبت به Dalvik به دنبال دارد. زیرا دالویک از JIT یا اجرای برنامه «فقط در زمان» استفاده می کرد و هربار اجرای برنامه با اجرای کامل کد آن همراه بود.
در عمل گوگل با این کار حداقل بهبود ۲ برابری را در کارایی به ارمغان آورده است. اپلیکیشن ها اکنون دیگر بسیار بهتر دم دست و آماده کار هستند و عملکرد بهتری هم خواهند داشت. در واقع برنامه های بنچ مارک شناخته شده همچون چز-بنچ، بهبود کارایی بیش از ۴۰۰ درصد را به نمایش می گذارند. ART همچنین با سازگاری کامل پردازنده ۶۴ بیتی عرضه شده که بدان معنی است اکنون دیگر ساخت ابزارهای با میزان بالای رم غیر ممکن نیست و نیازی به توضیح نیست که چیپ های پردازشی قدرتمند ۶۴ بیتی هم اکنون می توانند میهمان اسمارت فون های اندرویدی باشند.
کیفیت گرافیکی در سطح کنسولهای بازی؟
گرافیک موبایل تا کنون با فاصله زیادی در پشت سر گرافیک دسک تاپ ها و حتی کنسول های بازی قرار داشته است. دلیل آن هم کاملا ساده است، در ابزارهای کوچک دستی فضای قابل استفاده بسیار کمتری در اختیار است. لذا کارخانجات سیلیکونی تولید کننده پردازنده و گرافیک با محدودیت شدیدی در زمینه سخت افزار و همچنین کارایی روبرو هستند. که البته همیشه این قدرت نسبت عکس با مصرف بهینه نیرو داشته است. با اندروید ال، و آنچه که «پک افزونه اندروید» یا Android Extention Pack نام گرفته، گوگل امیدوار است برخی از موانع کاهش این فاصله را از میان بردارد. و فاصله ابزارهای اندرویدی با کنسول های بازی را در زمینه جلوه های تصویری که می توانند تولید کنند، تا حد فراوانی کاهش دهد.
خب، «پک افزونه اندروید» چیست؟ به شکل بنیادی، این مجموعه ای از امکانات و شامل چیزهایی مانند موزاییک کاری، سایه زنهای هندسی و غیره است که می توانند در رسیدن به محیط، کاراکترها، نورپردازی و انعکاس های واقع گرایانه تر کاملا مفید باشند.
پروژه ولتا و حالت ذخیره نیرو، دو ره آورد تازه اندروید ال
با حفظ سنت های مرسوم، اندروید ال زمینه لازم برای یکی دیگر از پروژه های بهبود کارایی گوگل را آماده کرده است. بعد از پروژه Butter در اندروید جیلی بیلی و پروژه Svelte در اندروید کیت کت، که هر دو زمینه های لازم برای بهبود کارایی سیستم عامل روی ابزارهای رده پایین و رده بالا را فراهم می آوردند، اکنون نوبت به پروژه Volta است که عمر باتری را بهبود بخشد.
پروژه ولتا به طور ویژه خود را درگیر مسائل زیر سیستمی فراوانی در اندروید می کند و به چیزهایی همچون وای فای، شبکه موبایل، جی پی اس و غیره می پردازد. و البته با شایستگی تمام به مدیریت بهتر APIهای مدیریت نیرو در اندروید مشغول است. علاوه بر این، گوگل ابزار بسیار پیشرفته تری با نام Battery Historian را به آن افزوده تا بتواند هدر رفت عمده نیرو را در سیستم شناسایی کند. این در واقع ابزاری برای توسعه دهندگان نرم افزاری است و خوشبختانه به آنها کمک می کند تا کدهای بهتر بهینه شده ای تولید کنند.
و در آخر، گزینه بسیار مهمی که اندروید ال با خود همراه دارد، حالت ذخیره نیروی ویژه ای است که در اندروید خالص قرار گرفته. می توان این حالت را به گونه ای تنظیم کرد که تنها پس از کاهش شارژ باتری به میزان مشخصی (مثلا کمتر از ۱۵ درصد) فعال شود، یا اینکه به صورت دستی در هر زمان که لازم است توسط کاربر فعال گردد. کاری که حالت ذخیره نیرو انجام می دهد، این است که به سادگی با پایین آوردن کلاک پردازنده و کیفیت نمایشگر، میزان مصرف نیرو را محدود می کند. البته می دانید که اکنون بسیاری از کارخانه های موبایل ساز چنین حالت و امکانی را به اندروید نصب شده روی اسمارت فون های شان افزوده اند. و گوگل در این زمینه اندکی دیر به فکر افتاده است.
اندکی ابتکارات سرگرم کننده در ابزار کار: اندروید ال ابزاری برای کار و بازی همزمان
گوگل همیشه انتظار دارد که در گوگل I/O بازار تجاری و حرفه ای را هم تحت تاثیر قرار دهد. و این بار هم امیدوارکننده ظاهر شده است. یکی از راه هایی که اندروید ال این خواسته را برآورده ساخته، آن است که اکنون اسمارت فون ها را برای کاربران تجاری تبدیل به دستگاه های بسیار مناسب تری نموده. به ویژه اینکه سامسونگ در یک همکاری تنگاتنگ، برخی از کدها و قابلیت های بسته امنیتی KNOX خود را به اندروید بخشیده و گوگل به سرعت آنها را درون نسخه L اندروید گنجانده است.
در عمل، این بدان معنی است که کاربران آخرین نسخه نرم افزار اندروید اکنون قادر خواهند بود بسیار بهتر از قبل زندگی شخصی و کاری شان را روی اسمارت فون از هم جدا کنند و داده ها به طور مجزا بین این دو حالت تقسیم خواهند شد. البته هنوز اطلاعات چندانی در این خصوص عرضه نشده ، و نمی دانیم که دقیقا چه بهبودهای امنیتی در پشت این حالت ویژه جدید خوابیده است.
جمع بندی
بدون شک در مقام مقایسه، اندروید ال یکی از بزرگترین آپدیت های سیستم عامل موبایل در۶ سال گذشته است. در کنار پیاده سازی زبان طراحی که Material Design نامیده شده، گوگل تلاش کرده تا حجم بالایی از بهبودهای کارایی و تغییرات را در دل این پلتفرم بگنجاند تا این محصول هنگام عرضه در نیمه دوم ۲۰۱۴، جایگاه شایسته ای در بازار داشته باشد.
البته صراحتا باید گفت که اندروید ال واقعا فریبنده است. نه تنها به خاطر بهینه سازی های فراوان و چاشنی های خوشمزه ای که قرار است از پاییز به همراه آن وارد دنیای موبایل شوند. بلکه تغییرات زیبای گرافیکی که آن را بسیار دلپسند تر می کنند، نیز در این امر دخیل هستند. البته توسعه دهندگان نرم افزاری نیاز نیست تا پاییز منتظر عرضه نسخه نهایی اندروید ال شوند و از هم اکنون می توانند کار با این ربات سبز را شروع کنند. اما کاربران نیاز است چند ماهی را به انتظار بگذرانند. و البته به نظر می رسد که اندروید ال مستحق این انتظار باشد.
با توجه به عرضه همزمان دو آپدیت عظیم دنیای موبایل (اندروید ال و آی او اس ۸) به نظر شما کدام یک گوی سبقت را از دیگری خواهد ربود؟ و انتخاب شما کدام یک از این دو غول بازسازی شده است؟
