مغز یک نوزاد در زمان تولد حاوی ۱۰۰ میلیارد نورون است. در طول اولین سالهای تولد، مغز یک نوزاد به طرز شگفت انگیزی پیشرفت میکند و هر ثانیه بیش از یک میلیون نورون تولید میکند. این رشد مغز تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله روابط، تجربیات و محیطی که کودک در آن زندگی میکند، بستگی دارد. در یک محیط مثبت، اتصالات و مسیرهای عصبی مغز، فرصتی بهتر برای ارتباط با یکدیگر دارند. این به نوبه خود باعث میشود تا کودک بتواند در همان دوران بچگی مهارتهای کلامی، استدلال و مهارتهای برنامهریزی را بهتر یاد بگیرد.
شما به عنوان یک پدر یا مادر میتوانید با انجام چندین تکنیک اطمینان حاصل کنید که کودک شما شروع خوب و قدرتمدی در زندگی خود داشته باشد و از یک مغز و جسم خوب و قوی لذت ببرد.
۱- هنگام حاملگی سیگار نکشید
برای اطمینان از سلامت فیزیکی نوزاد خود، قبل از به دنیا آمدن، به هیچ وجه نباید سیگار بکشید و حتی از افراد سیگاری دوری کنید. سیگار یکی از دلایل اصلی بوجود آمدن پیامدهای نامطلوب بر نوزاد است. هنگام سیگار کشیدن تمام سموم شیمیایی سیگار وارد خون شما میشود و خون شما تنها منبع اکسیژن و مواد مغذی کودکتان است. همچنین مطالعهای در سال ۲۰۱۵ نشان داد که سیگار کشیدن در دوران بارداری تاثیرات منفی بر رشد مغز جنین میگذارد.
۲- بهترین تغذیه کودک شیر مادر است
شیر مادر برای کودک تازه به دنیا آمده بسیار اهمیت دارد. شیر مادر علاوه بر ساختن و مستحکم کردن سیستم ایمنی کودک، برای مغز کودک نیز بسیار خوب است. چربی و کلسترول موجود در شیر مادر باعث توسعه مغز کودک میشود.
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۶، نوزادان زودرسی که ۲۸ روز اول زندگی خود را بیشتر از شیر مادر تغذیه میکردند، رشد مغزی، IQ، پیشرفت تحصیلی، حافظه و عملکرد حرکتی بهتری نسبت به نوزادانی داشتند که از شیر مادر تغذیه نمیکردند یا کمتر تغذیه میکردند. تغذیه شیر مادر باعث بالا رفتن هوش و مهارت کودک میشود.
۳- برای کودکان خود موسیقی بگذارید
پخش یک آهنگ زیبا برای نوزاد در همان اوایل تولد، سرعت رشد مغز کودک را بالا میبرد. موسیقی، سلامت شناختی را ارتقا میبخشد. در حقیقت این امر منجر به آزادی دوپامین و در نتیجه بالا رفتن انگیزه کودک برای یادگیری بیشتر میشود.
همچنین آموزش موسیقی به کودک خود قبل از ۷ سالگی به توسعه مغز او کمک میکند. کودکانی که از همان دوران بچگی شروع به یادگیری موسیقی میکنند، ارتباط بین نیمکره چپ و راست آنها بهتر است.
۴- زمان گذراندن وقت کودک پای تلویزیون، کامپیوتر و … را کاهش دهید
مهم نیست که به چه اندازه سرتان شلوغ باشد. کودک شما نباید وقت خود را بیش از حد صرف تماشای تلویزیون کند. در حقیقت دانشمندان پیشنهاد میکنند که کودکان زیر ۲ سال به هیچ وجه نباید تلویزیون تماشا کنند. حتی برای کودکان بزرگتر نیز باید محدودیتهایی اعمال شود و تماشای تلویزیون حدود یکی ۲ ساعت در روز بسنده میکند. تماشای زیاد تلویزیون، بازی کردن بیش از حد با کامپیوتر و موبایل، معمولا باعث افت تحصیلی، چاقی، خشونت، مشکلات خواب و مسائل رفتاری میشود و کودک زمان کمتری برای انجام بازیهای خلاقانه پیدا میکند. همچنین گذراندن زمان زیاد پای تلویزیون و … به معنای تعامل و رابطه کمتر بین شما و فرزندتان است. تعامل و رابطه با فرزند برای رشد و توسعه کلی کودک شما ضروری است.
به عنوان یک والد، به جای اینکه فرزند خود را مشغول تماشای تلویزیون، بازی با موبایل یا دیگر ابزار کنیم، بهتر است که وقت بیشتری را با او بگذرانیم.
۵- برای کودک خود کتاب بخوانید
شما باید اطمینان حاصل کنید که فرزندتان در همان اوایل شیفته کتاب بشود. برای این کار باید هر روز برای او کتاب بخوانید.
میتوانید شب هنگام خواب برای او یک کتاب جذاب بخوانید. شاید آنها برخی کلمات را متوجه نشوند ولی در ذهن خود داستان و اطلاعات کتاب را تجزیه و تحلیل میکنند. این کار همچنین باعث توسعه زبان فرزندتان میشود.
۶- کودک خود را به ورزش کردن تشویق کنید
مهم نیست که فرزند شما نوجوان یا بزرکسال باشد بلکه ورزش برای همه حتی بچهها نیز ضروری است. در واقع تمرینات بدنی ساده یک راه خوب برای بهبود عملکرد شناختی فرزندتان از همان دوران اولیه است.
ورزش به بهبود حافظه کمک میکند و تواناییهای یادگیری را بالا میبرد و از طرف دیگر نیز ریسک نقصهای عملکرد شناختی و زوال عقل در مراحل بالاتر زندگی را کاهش میدهد. ورزش همچنین باعث بهبود گردش خون و اکسیژن رسانی به مغز میشود. این امر موجب بهبود عملکرد عصبها و سلامتی فیزیکی و رفتاری کودک میشود.
۷- به کودک خود غذاهای مقوی بدهید
عادت خوردن غذاهای مغذی درست در همان اوایل کودکی باید شکل بگیرید. غذای مقوی نه تنها باعث سلامتی فیزیکی بلکه سلامتی روانی نیز میشود.
برای اطمینان از رسیدن مواد مغذی به بدن کودک خود، به او اسفناج، انواع توتها، سیب، بلغور جو دوسر، کلم بروکلی، شکلات تلخ، پرتقال، هندوانه، شیر، حبوبات و انواع مغزها را بدهید.
از فست فودها، تنقلات، غذاهای کنسرو شده، آب میوه های غیر طبیعی و نوشابهها پرهیز کنید. چنین غذاهایی مواد لازم مود نیاز بدن را فراهم نمیکنند و حتی ممکن است به بدن صدمه وارد کنند.
۸- اسباب بازیهای خلاقانه بخرید
در مغازههای اسباب بازی فروشی، اسباب بازیهای متعددی وجود دارد اما برای اطمینان از رشد و توسعه مغز کودکتان سعی کنید اسباب بازیهایی را خریداری کنید که احتیاج به خلاقیت داشته باشند.
نیازی نیست اسباب بازیهایی گرانی خریداری شود. اتفاقا باید ساده و بی خطر و در عین حال باید قوه خیالپردازی کودک را شکوفا کنند و دارای آزادی حرکات و دامنه وسیعی از پیچیدگیها باشند.