طبق گفتههای سازمان بهداشت جهانی و آکادمی اطفال، شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد تازه به دنیا آمده به مدت حداقل ۶ ماه است.
این که آیا مادر مایل به تغذیه کودک با شیر خود یا شیر خشک است، به خود او بستگی دارد، اما اگر به تازگی مادر شدهاید باید از مزایای شیر مادر با خبر باشید.
اول از همه، شیر مادر همه مواد مغذی که یک نوزاد تازه به دنیا آمده برای رشد و سلامت خود به آن احتیاج دارد را فراهم میکند.
شیر مادر سیستم گوارشی و ایمنی نوزاد را تقویت میبخشد، IQ را بهبود میبخشد، از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) جلوگیری می کند، از نوزاد در برابر شرایطی مانند آسم، آلرژی، دیابت و چاقی حفاظت میکند و همچنین تضمین کننده رشد سالم نوزادان نارس ( نوزادانی که زودتر از موعد متولد میشوند) است.
شیر دادن نه تنها برای نوزاد بلکه برای خود مادر نیز مفید است.
تغذیه با شیر خود، به مادر کمک میکند تا رحم او سریعتر به حالت اولیه خود برگردد. همچنین این کار باعث میشود تا مادر کالریهای اضافی را بسوزاند و از وزن سریعی که حین بارداری اضافه کرده بود خلاص شود. علاوه بر این خطر ابتلا به سرطان پستان، سرطان تخمدان، بیماریهای قلبی و دیابت در مادرانی که از شیر خود کودکشان را تغذیه میدهند، کاهش مییابد.
توجه داشته باشید که شیر دادن به کودک یک فرآیند آموخته شده است و هیچ قوانین سخت و سریعی در مورد چگونگی انجام این کار وجود ندارد. با این حال، برای بهبود شانس موفقیت شما، نکات و ترفندهای سادهای وجود دارد که میتوانید آنها را در ذهن داشته باشید.
۱- توجه داشته باشید که کودک شما به درستی و در موقعیت مناسب تغذیه کند
تغذیه کودک با شیر مادر برای اولین بار همیشه آسان نیست. مهم نیست چقدر در مورد تغذیه با شیر مادر خواندهاید زیرا تجربه واقعی متفاوت است. بنابراین، هنگامی که خواستید به کودک خود یک ساعت پس از زایمان شیر بدهید، از کمک خواستن دریغ نکنید.
پرستار مادر یا مشاور تغذیه میتواند به شما نشان دهد که موقعیت نوزاد هنگام شیر دادن باید چگونه باشد و اینکه آیا کودک به درستی پستان را به دهان میگیرد یا به اصطلاح به درستی قفل میکند یا خیر.
هرچند ممکن است زمانی که کودک شما پستان را به دهان میگیرد، احساس ناراحتی کنید. توجه داشته باشید که این کار هرگز دردناک نیست. اگر احساس درد کردید، ممکن است در موقعیت مناسبی قرار نداشته باشید.
۲- هنگام شیر دادن، در جای راحتی بنشینید
شیر دادن به کودک میتواند خسته کننده باشد، بنابراین قبل از شیر دادن به کودک خود باید در یک جای راحت و با آرامش بنشینید.
اگر احساس درد زیادی از زایمان دارید، میتوانید به چند بالش تکیه دهید و مکان خود را راحت تر کنید. همچنین سعی کنید کودک را نزدیک به سینه خود نگه دارید. توصیه میشود برای شیر دادن به کودک پستان خود را جلو نیاورید بلکه کودک را به خود نزدیک کنید، زیرا ممکن است باعث درد، به خصوص بعد از زایمان شود.
۳- مراقب علائم باشید
کودک شما هنگامی که گرسنه باشد به شما سیگنالهایی را میدهد. او ممکن است به دنبال نوک پستان بگردد یا دست خود را در دهانش بگذارد.
هنگامی که شما چنین علائمی را مشاهده کردید، وقت شیر دادن به کودک است. در ابتدا ممکن است در روز ۱۰ تا ۱۲ بار به کودک خود شیر دهید. برخی نوزادان ممکن است نیاز به تغذیه بیشتری داشته باشند. هرچقدر بیشتر به کودک خود شیر دهید، بدن شما نیز بیشتر شیر تولید میکند.
۴- از هر دو پستان خود شیر دهید
اگر قصد دارید کودکتان از شیر شما تغذیه کند، از هر دو پستان خود به او شیر بدهید. از اولین سینه خود تا زمانی به نوزادتان شیر بدهید تا احساس کنید نرم و سبکتر شده است. سپس بگذارید تا کودک شما آروغ بزند و اگر هنوز مایل به خوردن شیر بود از سینه دیگر خود به او شیر بدهید.
۵- همیشه هیدراته و سیراب باشید
هیدراته ماندن یکی از نکات کلیدی سلامتی است، اما نوشیدن آب هنگام شیر دادن اهمیت زیادی دارد.
هورمونهای شیر دهنده به بدن شما کمک میکنند تا آب را حفظ کنند. اگر به اندازه کافی آب ننوشید، بدن شما به اندازه کافی شیر تولید نمیکند. افزایش هیدراته بودن لزوما باعث افزایش شیر نمیشود اما هیدراته نبودن و تشنه بودن بدن باعث کاهش شیر مادر میشود.
همچنین ننوشیدن آب کافی باعث یبوست مادر، خستگی و غلظت ضعیف شیر میشود.
۶- غذاهای سالم بخورید
برای اطمینان از تولید خوب شیر در بدن مادر، باید به رژیم غذایی توجه داشت. بسته به رژیم غذایی مادر، میران حجم و ترکیب شیر مادر میتواند تغییر کند. بنابراین غذاهای خود را با دقت انتخاب کنید.
برخی از گزینه های سالم برای افزایش تولید شیر عبارتند از: آب جو (بدون الکل)، شیر، چای رازیانه و سیر.
شما همچنین باید برای افزایش شیر و کیفیت آن، غذاهای لاکتوز دار بخورید. چنین غذاهایی شامل بادام خام، بلغور جو دوسر، تخم مرغ، هویج، اسفناج و برنج قهوه ای است.
۷- به کودک خود پستانک ندهید
از دادن پستانک به کودک خود در ماههای اولیه خودداری کنید زیرا ممکن است در شیر دادن اختلال ایجاد شود.
پستانک ممکن است باعث شود تا کودک مثل قبل پستان مادر را به دهان نگیرد و تغذیهاش کم شود. این امر بر رشد کودک تاثیر منفی میگذارد.
هنگامی که کودک با برنامه روتین تغذیه شیر مادر اخت گرفت، آن زمان است که میتوانید هنگام خوابیدن، به او پستانک بدهید. این کار خطر ابتلا به SIDS (سندرم مرگ ناگهانی نوزاد) را کاهش میهد.