در قسمت قبلی ماجرای تاسیس شرکت Android Inc توسط چهار نفر را تعریف کردیم و به جایی رسیدیم که گوگل پس از خرید این شرکت رسما کار خود برای تولید یک سیستم عامل مخصوص تلفن‌های همراه را آغاز کرد. در این بخش به بررسی سیاست و دلیل گوگل برای نام گذاری هر یک از نسخه‌های سیستم عامل اندروید می‌پردازیم. اگر این سوال نیز برای شما وجود دارد که برای مثال چرا نام اندروید ۴٫۴ کیت کت است یا نام اندروید تازه معرفی شده ۸٫۰ بیسکویت اوریو است، با ما همراه باشید!
استفاده از اسامی آشنا، سیاستی مناسب برای معرفی یک محصول!
همانطور که در قسمت قبلی بیان کردیم، اولین نسخه از اندروید که نام مخصوص خود را دریافت کرد اندروید ۱٫۵ با نام کاپ کیک بود. هرگاه گوگل به همراه معرفی نسخه جدیدی از اندروید نام آن را نیز اعلام می‌کند، مجسمه‌ای از نام انتخاب شده در مقابل دفتر اصلی مصرف کنندگان گوگل در کالیفرنیا قرار داده می‌شود. در سال ۲۰۱۵ کانال یوتیوب Nat And Friends به سراغ تیم کوچکی رفت که وظیفه ساخت مجسمه‌های نمادین اندروید را از اولین مدل تا کنون به عهده دارند. این تیم هنری کوچک در شهر New Jersy واقع هستند و برای ساخت هریک از این مجسمه‌ها از Styrofoem استفاده می‌کنند و پس از آن که طرح اولیه برروی آن تراشیده شد آن را با یک لایه ضخیم از پلاستیک پوشانده و سپس رنگ آمیزی می‌کنند. این مجسمه‌ها هربار پس از آماده شدن ۳۰۰۰ مایل را سفر کرده و به کالیفرنیا می‌رسند تا در مراسم معرفی نسخه جدید اندروید از آن‌ها پرده برداری شود و سپس این مجسمه در مقابل دفتر اصلی مصرف کنندگان گوگل قرار گیرد.
در ادامه به بررسی تاریخچه اسامی نسخه‌های مختلف اندروید و بازگویی داستان‌ها و اطلاعات جالب در خصوص آن‌ها می‌پردازیم. شما می‌توانید تصاویر مجسمه‌های ساخته شده برای هر نسخه را در ادامه مشاهده کنید.
اندروید ۱٫۵ | کاپ کیک
اولین نسخه از اندروید که با نام رسمی خود معرفی شد اندروید ۱٫۵ بود که در اپریل ۲۰۰۹ با نام کاپ کیک عرضه شد. از جمله ویژگی‌های اضافه شده به این نسخه نسبت به دو نسخه اولیه اندروید می‌توان به قابلیت آپلود کردن ویدیو در یوتیوب بوسیله اپلیکیشن آن، پرخش خودکار تصویر و پشتیبانی از کیبردهایی غیر از کیبرد پیش فرض اشاره کرد. اولین تلفن‌های هوشمندی که به همراه اندروید ۱٫۵ به بازار عرضه شدند HTC Hero و اولین تلفن هوشمند از سری گلکسی سامسونگ بودند.
اندروید ۱٫۶ | دونات
گوگل به سرعت اندروید ۱٫۶ را با نام دونات در سپتامبر سال ۲۰۰۹ عرضه کرد. از جمله ویژگی‌های اضافه شده به این نسخه می‌توان به پشتیبانی از نتورک‌های CDMA اشاره کرد. اضافه شدن این ویژگی به گوگل کمک کرد تا بتواند تلفن‌های مجهز به اندروید را در سرتاسر جهان به فروش رساند.
از دیگر ویژگی‌ها می‌توان به اضافه شدن قسمتی مخصوص جستجوی سریع، انتخاب سریع دوربین و قابلیت رفت و آمد آسان بین عکسبرداری، فیلم‌برداری و گالری اشاره کرد. همچنین اولین بار در دونات بود که ویجت‌های مخصوص کنترل تنظیماتی همچون وای فای، بلوتوث، GPS و… را معرفی کرد. از جمله مشهورترین تلفن‌های هوشمندی که به هنگام عرضه اندروید ۱٫۶ را با خود به همراه داشتند Dell Streak بود که با صفحه نمایش بزرگ ۵ اینچی خود موجب تعجب کاربران شده بود و تلفن هوشمند / تبلت نامیده می‌شد. امروزه تلفن‌های هوشمند ۵ اینچی کاملا معمولی و شناخته شده محسوب می‌شوند.
اندروید ۲٫۰ – ۲٫۱ | اِکلِیر (شیرینی خامه / بستنی دار)
اکتبر سال ۲۰۰۹، تقریبا یک سال پس از عرضه اندروید ۱٫۰ یا به عبارتی اولین نسخه از اندروید گوگل نسخه ۲٫۰ از این سیستم عامل را با نام Eclair – اکلیر وارد بازار کرد. قابلیت دستوری سخت به متن، Live Wallpaper، پشتیبانی از چند اکانت بصورت همزمان و نقشه رسمی شرکت گوگل یا Google Maps و بسیاری موارد دیگر ازجمله ویژگی‌های اندروید ۲٫۰ بودند. موتورولا Droid اولین تلفن هوشمندی بود که با اندروید ۲٫۰ بصورت پیش‌فرض عرضه شد. نام Droid برای این تلفن با موافقت گوگل و پیشنهاد اولیه کمپانی Lucasfilm بخاطر استفاده جهانی از لغت Droid پس از عرضه فیلم استار وارز بود که موتورولا آن را قبول کرد و هزینه انتخاب این اسم را به کمپانی Lucasfilm پرداخت کرد. سری Droid همواره به بزرگ‌تر شدن و اضافه شدن مدل‌های مختلف ادامه داد تا جایی که آخرین تلفن هوشمند از این سری در اواخر سال ۲۰۱۶ عرضه شد.
اندروید ۲٫۲ | فرویو (ماست یخ زده)
مِی سال ۲۰۱۰ اندروید ۲٫۲ با نام Froyo ( Frozen Yogurt – ماست یخ زده ) بصورت رسمی عرضه شد. فرویو با خود قابلیت‌هایی همچون هات اسپات کرد اینترنت برروی تلفن، پشتبانی از فلش و Push Notification و… را به ارمغان آورد. اولین تلفن هوشمندی که توانست بروز رسانی اندروید ۲٫۲ را دریافت کند اولین تلفن از سری نکسوس گوگل، Nexus One بود که ابتدا به همراه اندروید ۲٫۱ وارد بازار شد و سپس به سرعت بروز رسانی اندروید ۲٫۲ را دریافت کرد. همکاری مشترک گوگل و HTC در ساخت این تلفن موجب شد تا گوگل بیشتر از گذشته به ساخت و تولید محصولات سخت افزاری نزدیک شود.
اندروید ۲٫۳ | نان زنجفیلی
اندروید ۲٫۳ با نام Gingerbread – نان زنجفیلی سپتامبر سال ۲۰۱۰ عرضه شد. این نسخه از اندروید را می‌توان قدیمی‌ترین نسخه اندروید دانست که گوگل همواره از آن پشتیبانی می‌کند و طبق گزارشی که مدتی پیش توسط این کمپانی منتشر شد همچنان ۰٫۶ درصد از کل دستگاههای مجهز به سیستم عامل اندروید با این نسخه کار می‌کنند. اولین بار قابلیت NFC در این نسخه از اندروید معرفی شد که نیازمند سخت افزار مخصوص خود نیز بود. اولین تلفن هوشمندی که هم از اندروید ۲٫۳ و هم NFC پشتبانی کرد Nexus 5 بود که با همکاری سامسونگ توسط گوگل ساخته و منتشر شد. همچنین می‌توان اندروید ۲٫۳ را از پیشگامان جا انداختن تصاویر سلفی دانست چرا که برای اولین بار پشیبانی از دوربین مقابل توسط برنامه‌های مختلف برای ویدیو چت و… را معرفی کرد.
اندروید ۳٫۰ | شانه عسل
اندروید ۳ را می‌توان به عنوان عجیب‌ترین و ناموفق‌ترین نسخه اندروید معرفی کرد. Honeycomb یا شانه عسل مخصوص تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند با صفحه نمایش بزرگ عرضه شد و مراسم معارفه آن در بوریه سال ۲۰۱۱ برگزار شد. یعنی هنگامی که اولین تبلت Xoom موتورولا معرفی شد و دارای ویژگی‌هایی نظیر UI مخصوص برای تبلت‌ها با صفحات بزرگ و نوتیفیکیشن بار در پایین صفحه بود.
هدف گوگل این بود که ویژگی‌های مخصوص در اندروید ۳ قرار دهد که بوسیله تلفن‌های هوشمند با صفحه نمایش معمولی قابل استفاده نباشند. همچنین می‌توان این نسخه را اقدام متقابل گوگل در برابر معرفی آیپد توسط اپل دانست. اما برخلاف آنچه گوگل برنامه ریزی کرده بود، بیشتر کمپانی‌ها تبلت‌های خود را با اندرویدهای نسخه ۲ منتشر کردند و بدین ترتیب شانه عسل تبدیل به نسخه‌ای شد که بازار هیچ احتیاجی به آن نداشت.
اندروید ۴٫۰ | ساندویچ بستنی
اکتبر سال ۲۰۱۱ و پس از شکست اندروید ۳، اندروید ۴٫۰ با نام Ice Cream Sandwich – ساندویچ بستنی عرضه شد. این نسخه از اندروید ترکیبی از ویژگی‌های درنظر گرفته شده برای اندروید ۳ به همراه ویژگی‌های پیشین اندروید ۲ بود که قابلیت‌هایی جدید مانند باز کردن قفل صفحه بوسیله عکس گرفتن از چهره، پشتیبانی از هرنوع دکمه برروی صفحه، پشتیبانی از حرکات بدن برای کنترل تلفن و… نیز به آن اضافه شد. در ششم جولای همان سال گوگل اعلام کرد ۰٫۷ درصد از تمام دستگاههای مجهز به اندروید بروز رسانی اندروید ۴٫۰ را انجام داده‌اند که تنها رقم ناچیزی بیشتر از کاربران اندروید ۳ بود.
اندروید ۴٫۱ – ۴٫۳ | آبنبات ژله‌ای
ژوئن سال ۲۰۱۲ و پس از عرضه اندروید ۴٫۱، گوگل به سرعت در اکتبر سال ۲۰۱۲ و جولای سال ۲۰۱۳ نسخه‌های ۴٫۲ و ۴٫۳ را با نام Jelly Bean – آبنبات ژله‌ای عرضه کرد. از ویژگی‌های اضافه شده در این بروز رسانی می‌توان به اضافه شدن فضای بیشتر به نوتیفیکیشن بار برای نشان دادن محتوا و تنظیمات بیشتر، پشتیبانی از نسخه جدید بروزر کروم در نسخه ۴٫۲، ارتقاء سرعت و کیفیت انیمیشن‌های استفاده شده با پروژه Butter – کَره و عکسبرداری با کیفیت HDR اشاره کرد. تبلت نکسوس ۷ اولین دستگاهی بود که به همراه اندروید ۴٫۱ بصورت پیش فرض وارد بازار شد. همچنان دستگاههای بسیاری زیادی وجود دارند که با اندروید ۴ کار می‌کنند، چیزی در حدود ۶٫۹ درصد از تمام دستگاههای مجهز به اندروید که رقم قابل توجهی محسوب می‌شود.
اندروید ۴٫۴ – کیت کت
اندروید ۴٫۴ اولین نسخه از اندروید بود که نام خود را از یک محصول شناخته شده و موجود در بازار گرفت. تا پیش از این تمامی اسامی انتخاب شده اشاره به نوعی شیرینی یا دسر داشتند اما کیت کت اولین نامی بود که مستقیما از یک محصول خاص برروی اندروید قرار گرفت. هنگامی که اندروید ۴٫۴ در سپتامبر سال ۲۰۱۳ معرفی شد نام Key Lime Pie برای آن در نظر گرفته شده بود، اما مدیر همکاری‌های بین المللی گوگل چندان از این اسم راضی نبود و تصمیم گرفت تا آن را تغییر دهد. به همین خاطر با کارخانه Nestle تماس گرفت و برای استفاده از نام کیت کت برای اندروید ۴٫۴ اجازه گرفت. مدیران Nestle نیز به راحتی با این درخواست موافقت کردند و حتی مدل‌هایی از بیسکوییت کیت کت را با شکل لوگول اندروید به بازار عرضه کردند. این تجربه منحصر به فردی بود که گوگل دیگر آن را تکرار نکرد تا معرفی شدن اندروید ۸ و انتخاب نام بیسکوییت اوریو!
کیت کت ویژگی‌های منحصر به فرد زیادی نداشت، اما ویژگی خاصی داشت که به گوگل کمک کرد بتواند سیستم عامل خود را بیش از پیش در محصولات بیشتری به کار گیرد. کیت کت توانایی این را داشت تا به راحتی در دستگاه‌هایی که مقدار ناچیزی رم در حد ۵۱۲ مگابایت داشتند نیز به راحتی کار کند. این ویژگی موجب شد کمپانی‌های سازنده تلفن‌های هوشمند از کیت کت در تلفن‌های ارزان قیمت استفاده کنند. Nexus 5 اولین تلفن هوشمندی بود که بروز رسانی اندروید ۴٫۴ را دریافت کرد. با وجود اینکه کیت کت چهار سال گذشته عرضه شد، همچنان دستگاههای زیادی وجود دارند که از آن پشتیبانی می‌کنند. آخرین گزارش‌ها از گوگل نشان می‌دهد ۱۵٫۱ درصد از تمام دستگاههای مجهز به اندروید همچنان از کیت کت استفاده می‌کنند!
اندروید ۵ | آبنبات چوبی
پاییز سال ۲۰۱۴ تحولی بزرگ در ظاهر سیستم عامل اندروید با انتشار بروز رسانی اندروید ۵ با نام Lollipop – آبنبات چوبی اتفاق افتاد. اندروید ۵ برای اولین بار از دیزاین جدید گوگل بهره‌مند شد که کمک بزرگی به بالا رفتن جلوه نور و افکت‌های سایه کرد و تاحدودی ظاهر کلی را به طراحی‌های کاغذی نزدیک کرد. رابط کاربری نیز تغییراتی کرد که می‌توان به اصلاح نوتیفیکیشن بار، اضافه شدن نوتیفیکیشن به قفل صفحه و… اشاره کرد.
در ادامه بروز رسانی اندروید ۵٫۱ عرضه شد که تغییرات نامحسوس بیشتری را ایجاد کرد. پشتیبانی رسمی از قابلیت دو سیم کارت همزمان، تماس‌های صوتی HD و بالا بردن ضریب امنیتی تلفن حتی پس از ریست فکتوری قسمتی از این تغییرات هستند. نکسوس ۶ و تبلت نکسوس ۹ از جمله دستگاه‌هایی بودند که بروز رسانی اندروید ۵ را برای اولین بار دریافت کردند. در حال حاضر آبنبات چوبی برروی ۲۹ درصد از کل دستگاههای مجهز به اندروید جهان نصب بوده و استفاده می‌شود. نکته جالب توجه این است که گوگل ابتدا نام Lemon Meringue Pie (کیک میوه‌دار لیمویی) را برای اندروید ۵ در نظر گرفته بود اما پیش از معرفی رسمی تغییر عقیده داد و نام آبنبات چوبی را انتخاب و معرفی کرد!
اندروید ۶٫۰ | مارشملو
باز هم در پاییز اما این بار سال ۲۰۱۵، اندروید ۶ نام خوراکی محبوب دوست‌داران کمپ و گردشگری ینی مارشملو را به خود اختصاص داد. پیش از معرفی اندروید ۶ گوگل به نام بیسکوییت فندق استرالیایی اشاره کرده بود اما درنهایت نام Marshmallow – مارشملو برای آن در نظر گرفته شد. از ویژگی‌های اضافه شده به اندروید ۶ می‌توان به نحوه انتخاب جدید اپلیکیشن‌ها با بالا و پایین کردن صفحه بجای چپ و راست کردن آن، معرفی Google Now، پشتیبانی از سنسورهای اثر انگشت، درگاه USB مدل C، معرفی قابلیت Android Pay و… اشاره کرد.
اولین دستگاه‌هایی که به همراه اندروید ۶ به بازار عرضه شدند یا بروز رسانی آن را دریافت کردند نکسوس ۶P و نکسوس ۵X به همراه تبلت Pixel C بودند. جدیدترین آمار منتشر شده توسط گوگل نشان می‌دهد مارشملو توانسته با قدرت آبنبات چوبی را کنار زده و ۳۲٫۲ درصد نصب برروی تمام دستگاههای اندرویدی از اندروید ۵ پیشی بگیرد.
اندروید ۷٫۰ | نان بادامی (شیرینی بادام‌دار)
در ادامه معرفی و عرضه بروز رسانی‌های اندروید در فصل پاییز، این بار شاهد عرضه هفتمین نسل از سیستم عامل اندروید یعنی اندروید ۷ با نام Nougat – نان بادامی (شیرینی بادام‌دار) بودیم. پیش از معرفی اندروید ۷ نیز گوگل نام اندروید N که اشاره به چیزکیک نیویورک داشت را درنظر گرفته بود که باز هم درنهایت این تصمیم تغییر کرد. یکی از تمرکز‌های ویژه اندروید ۷ برروی استفاده بهتر و بهینه‌تر از تلفن‌های هوشمند با صفحه نمایش بزرگ بود که موجب شد گوگل علاوه بر بهبود قابلیت مولتی تسکینگ و Split Screen، سرعت انتقال بین اپلیکیشن‌های مختلف را نیز افزایش دهد. اما این موارد تنها تغییرات اندروید ۷ نبودند، بالا بردن سرعت استفاده از اپلیکیشن‌ها، بالا بردن سرعت رندر کردن سه بعدی و اضافه کردن قابلیت OEM برای پشتیبانی از پروژه واقعیت مجازی DayDream از دیگر تغییرات این سیستم عامل محسوب می‌شوند.
گوگل کلاس کار خود را با عرضه سری جدید خود یعنی پیکسل و پیکسل Xl افزایش داد و این تلفن‌های هوشمند به همراه LG V20 اولین محصولاتی بودند که به همراه اندروید ۷ وارد بازار شدند. سرویس آمار و اطلاعات گوگل از استفاده ۱۵٫۸۸ درصدی تمام دستگاههای مجهز به سیستم عامل اندروید از اندروید ۷ خبر داد، این مقدار همواره رو به افزایش است و انتظار می‌رود در آمار بعدی شاهد تغییرات زیادی باشیم.
اندروید ۸ | اوریو (بیسکوییت Oreo)
مارچ سال ۲۰۱۷ گوگل بصورت رسمی جدیدترین نسخه اندروید یعنی اندروید ۸ را که با نام اندروید O نیز شناخته می‌شود معرفی کرد. پیش از معرفی رسمی و حتی انتشار هرگونه خبر، Hiroshi Lockheimer در اکانت توییتر خود یک فایل گیف از بیسکوییت اوریو قرار داد تا اولین گمانه‌زنی‌ها درخصوص معرفی نسخه جدید اندروید آغاز شود. مدت زیادی طول نکشید تا مشخص شد این شایعات حقیقت داشته و گوگل نام بیسکوییت معروف Oreo را برای اندروید ۸ درنظر گرفته است. این دومین بار پس از اندروید ۴٫۴ یا کیت کت است که گوگل از نام یک محصول شناخته شده برای معرفی اندروید استفاده می‌کند. همچنین برای اولین گوگل مجسمه مربوط به اندروید ۸ را در کنفرانس خبری نیویورک به نمایش گذاشت، نه در مقابل ساختمان اصلی کمپانی گوگل. این مجسمه شامل لوگوی اندروید با ظاهر یک ابر قهرمان با لباس و شنل مخصوص است و به نوعی نشان دهنده استفاده گوگل از آخرین دستاوردهای نرف افزاری خود در این سیستم عامل می‌باشد.
طبق اخبار و اطلاعات منتشر شده توسط گوگل، اندروید ۸ تفاوت‌های ظاهری زیادی را در منوی تنظیمات ایجاد خواهد کرد و شاهد پشتیبانی از قابلیت Picture In Picture خواهیم بود. همچنین کانال‌های مرتبط با نوتیفیکیشن‌ها، هوش مصنوعی بهتر در زمینه یادگیری پسوردها و پر کردن کادرهای مرتبط در فضای اینترنت و بسیاری ویژگی دیگر را در اندروید ۸ خواهیم دید. اگر کنجکاو هستید که آیا تلفن هوشمند شما بروز رسانی اندروید ۸ را دریافت می‌کند یا اینکه چه زمانی این بروز رسانی برای شما عرضه خواهد شد، می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید.
پیش‌بینی آینده اندروید پس از Oreo
همانطور که بررسی کردیم، اندروید راه زیادی را برای رسیدن به جایگاه فعلی خود طی کرده است. محصولی کوچک که توسط تیمی محدود پرورش پیدا کرد تا امروزه بازار تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های جهان را به تصرف خود درآورد و روز به روز در راستای گسترش و توسعه بیشتر پیشروی کند. برخی شایعات حاکی از آن است که گوگل مشغول کار برروی سیستم عامل جدیدی با نام Fuchsia می‌باشد که در نظر دارد علاوه بر تمام محصولات دیجیتالی مانند تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها، به سراغ لپتاب و رایانه‌های شخصی رفته و حتی آنان را هم پشتیبانی کند. بهرحال، تاکنون گوگل درخصوص این سیستم عامل جدید چیزی نگفته است و Fuchsia در حد یک شایعه ساده باقی مانده است.
وجود همین شایعات ساده نیز نشان می‌دهد که گوگل به شدت در حال برنامه ریزی برای گسترش سیستم عامل خود، در حال حاضر اندروید، است و در تلاش است تا از محدوده تلفن‌های هوشمند خارج شود و به دنیای لپتاب‌ها و کامپیوترهای شخصی پا بگذارد. اما پیش از بررسی احتمالات مرتبط به آینده، بهتر است توجه کنیم اندروید هم کنون برروی محصولاتی مانند Android TV، Android Auto و ساعت‌های هوشمند یا Android Gear نیز منتشر شده است. طبق آخرین آمار و اطلاعات منتشر شده اندروید ۸۵ الی ۸۶ درصد بازار محصولات الکترونیکی جهان را از آن خود کرده است و از طرفی رقیب سرسخت او یعنی ios تنها به مقدار ۱۴ الی ۱۵ درصد رسیده است. تمام سیستم عامل‌های موجود دیگر مانند ویندوز فون، بلک‌بری، تایزن و… نیز حدودا ۰٫۱ درصد این بازار را در اختیار دارند. چندی پیش گوگل اعلام کرد در سرتاسر جهان بیش از دو میلیارد دستگاه مجهز به سیستم عامل اندروید وجود دارد که فعال هستند و این مقدار نیز همواره رو به افزایش است.
یکی از چالش‌های بزرگی که گوگل با آن مواجه است سامان دادن به وضعیت بروز رسانی تلفن‌های هوشمند مجهز به سیستم عامل اندروید توسط کمپانی‌های مختلف می‌باشد. گوگل محصولات خود یعنی سری نکسوس و پیکسل را دائما با انتظار بروز رسانی‌های مختلف از لحاظ نرم افزاری و امنیتی در سطح قابل قبولی نگه می‌دارد اما این مقدار در بین دیگر کمپانی‌های سازنده تلفن‌های هوشمند بسیار کم بوده و در برخی موارد فاصله بین انتشار هر آپدیت بسیار زیاد است. شاید بالا بردن فشار برروی کمپانی‌های پشتیبانی کننده و مشخص کردن لزوم عرضه متناسب بروز رسانی‌ها بتواند خیال کاربران را در آینده راحت‌تر کند.
نتیجه‌گیری نهایی
با وجود اینکه به فروش تلفن‌های هوشمند ارزان قیمت‌تر رو آورده است، بنظر نمی‌رسد این سیاست جدید باعث شود خطری اندروید را تهدید کند و پیش‌بینی می‌شود این سیستم عامل همچنان با قدرت به فرمان‌روایی خود بر بازار محصولات دیجیتالی ادامه دهد. در حال حاضر اندروید برروی تلفن‌های هوشمند کمتر از ۱۰۰ دلاری تا پرچم داران کمپانی‌های بزرگ مانند گلکسی S8 استفاده می‌شود و این طیف بزرگ محصولات قطعا بزرگ‌ترین برگ برنده گوگل برای پیروزی در این رقابت بزرگ محسوب می‌شود.
