وقتی صحبت از بهداشت دهان میشود اکثر ما تنها به داشتن دندانهایی تمیز، سفید و سالم فکر میکنیم. حفظ سلامت لثهها به اندازه سلامت دندان مهم و ضروری است.
اگر از لثهها مراقبت نکنیم آنها عقب نشینی خواهند کرد. عقب نشینی لثه، تحلیل رفتن لثه و یا همان ریزش لثه به آن معنی است که لبه لثهها در جاهایی که دندانها را در بر گرفتهاند پایین میرود و قسمت بیشتری از دندان یا ریشه آن در معرض دید قرار خواهد گرفت. این مشکلی بسیار شایع است و خیلی از افراد حتی از آن اطلاع ندارند. اولین نشانههای عقب نشینی لثه حساس شدن آن و یا درازتر به نظر آمدن دندانها است. در این حالت لثه ورم کرده به نظر میآید، حساس میشود و به راحتی خونریزی میکند و حتی ممکن است دهان بد بو شود.
با مراقبت از سلامت لثهها میتوانید از این پروسه جلوگیری کنید. همچنین درمانهای خانگی سادهای هم هستند که خطر عقب نشینی لثه را کاهش میدهند.
۱- روغن کشیدن
یکی از موثرترین درمانهای سنتی برای حفظ سلامت دهان و دندان روغن کشیدن است که برای جلوگیری از عقب نشینی لثهها هم موثر است. بهتر است در این روش از روغن نارگیل استفاده شود. این روغن از تجمع پلاکت بر روی دندانها جلوگیری می کند و به علاوه لایه محافظی روی آنها میکشد.
- ۱ قاشق روغن نارگیل خالص را با حرکات چرخشی انگشت، برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، دور دندانهاتان و روی لثه بمالید.
- سپس روغن را از دهانتان بیرون بریزید (روغن باید شیری رنگ و غلیظ شده باشد). دهانتان را با آب بشویید و سپس دندانهاتان را مانند همیشه مسواک کنید.
- این درمان را هر روز صبح بر روی معده خالی و به مدت ۱ ماه انجام دهید.
توجه! روغن را قرقره نکنید و یا آن را قورت ندهید!
۲- بره موم (پروپولیس)
بره موم همان صمغ چسبناکی است که زنبور عسل از آن برای چسباندن قطعات کندویش به هم استفاده میکند. این ماده طبیعی شگفت انگیز سرشار از ترکیبات ضد قارچی و ضد باکتریایی است و به حفظ سلامت دهان و لثه کمک میکند.
- دهانتان را ۲ بار در روز با محلول شستشوی دهان بره موم بشویید. این محلول را در فروشگاهها یا داروخانهها پیدا کنید.
- همچنین میتوانید از کپسولها یا قرصهای بره موم استفاده کنید. البته قبل از استفاده از آنها با دکترتان مشورت کنید.
احتیاط! اگر به نیش زنبور آلرژی دارید از بره موم استفاده نکنید.
۳- جوش شیرین
استفاده از دهان شویههایی که حاوی جوش شیرین هستند یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از جرم گرفتن دهان و دندان است و از بیماریهای لثه جلوگیری میکند.
- ۱ فنجان آب را در درون یک بطری شیشهای یا لیوان بریزید. ۱ قاشق چایخوری جوش شیرین به آن اضافه کنید. ۴ قطره عصاره خالص نعنا فلفلی به آن اضافه کنید. ۴ قطره عصاره روغن درخت چای هم روی موادتان بریزید. آنها را به خوبی با هم مخلوط کنید.
- از این محلول به عنوان دهان شویه استفاده کنید.
- روزی ۲ بار به مدت چند هفته دهانتان را با این دهان شویه تمیز کنید.
۴- آلوئه ورا
آلوئه ورا از آن مواد طبیعی است که در هر جایی کاربرد دارد! آلوئه ورا ضد التهاب است و به ترمیم بافتهای آسیب دیده کمک میکند. به علاوه درمانی عالی برای عقب نشینی لثهها هم هست.
- لثههاتان را با ژل تازه آلوئه ورا ماساژ دهید. سپس اجازه دهید برای ۳۰ دقیقه بر روی لثهها بماند، بعد آن را بشویید. از این درمان ۲ بار در روی استفاده کنید.
- مقداری آب آلوئه ورا را در دهانتان بگردانید سپس آن را تف کنید. از این درمان ۲ بار در روز استفاده کنید.
۵- زرد چوبه
زرد چوبه حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است و درمانی عالی برای عقب نشینی لثهها است. زرد چوبه درد، التهاب و ورم لثهها را کاهش میدهد.
- یک چهارم قاشق چایخوری زرد چوبه را با کمی آب مخلوط کنید تا به صورت خمیری درآید. با یک انگشت تمیز این خمیر را روی لثههاتان بمالید. اجازه دهید برای ۵ دقیقه در آن محل بمانند، سپس به مدت ۱ دقیقه لثههاتان را با آن ماساژ دهید. دهانتان را با آب گرم بشویید. از این درمان ۲ بار در روز استفاده کنید.
- همچنین میتوانید یک دوم قاشق چایخوری زرد چوبه را در ۱ فنجان آب بجوشانید. سپس اجازه دهید خنک شود و یک بار در روز دهانتان را با آن بشویید.
۶- چای سبز
چای سبز به اتصال قوی تر دندانها به لثه کمک میکند و خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد.
این چای مفید نه تنها از پیشرفت بیماریهای دهان و دندان جلوگیری می کند، بلکه از التهاب لثهها هم پیشگیری میکند.
- روزانه ۱ تا ۲ فنجان چای سبز بنوشید. برای آنکه از سلامت دهانتان مراقبت کنید، آن را بدون شکر یا عسل بنوشید.
- همچنین میتوانید از آدامسهای چای سبز بدون شکر استفاده کنید.
۷- آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید)
آب اکسیژنه یکی دیگر از درمانهای عالی و طبیعی برای جلوگیری از عقب نشینی لثهها و حفظ سلامت دهان است.
- مقدار مساوی آب اکسیژنه ۳ درصد و آب را با هم مخلوط کنید. دهانتان را برای چند دقیقه با این محلول بشویید. سپس آن را تف کنید. از این درمان چند بار در هفته استفاده کنید.
- و یا، ۱ قاشق چایخوری جوش شیرین تهیه کنید. کم کم مقداری آب اکسیژنه به آن اضافه کنید تا حالت خمیری بگیرد. از این خمیر برای ماساژ لثهها و خط لثه استفاده کنید. سپس آن را تف کنید و دهانتان را با آب بشویید. از این درمان چند بار در هفته استفاده کنید.
۸- انگور فرنگی هندی (آمله)
اگر بتوانید این میوه را پیدا کنید، به سلامت دهان و لثههاتان کمک بزرگی کردهاید! ویتامین C و دیگر مواد مغذی موجود در آمله باعث حفظ سلامتی بافتهای اتصال دهنده میشود.
- روزانه ۱ یا ۲ میوه آمله را به خوبی بجویید.
- همچنین میتوانید با آمله یک دهان شویه درست کنید. یک قاشق غذاخوری آب آمله را با نصف فنجان آب مخلوط کنید. یک بار در روز دهانتان را با این محلول بشویید.
۹- نیم (چریش)
هر وقت به فکر سلامت دهان و لثههاتان افتادید، نیم را فراموش نکنید. این گیاه خاصیت ضد باکتریایی دارد و با مبارزه با باکتریهای از ابتلای شما به بیماریهای دهان و لثه جلوگیری میکند.
- چند برگ نیم را آنقدر در هاون بکوبید تا به شکل خمیری درآیند. چند بار در هفته با استفاده از این خمیر دندانها و لثههاتان را مسواک کنید.
- هم چنین میتوانید آب برگ گیاه نیم را به دندانها و لثهتان بمالید. اجازه دهید برای ۵ دقیقه بماند، سپس آن را با آب گرم بشویید. از این درمان یک بار در روز استفاده کنید.
۱۰- ویتامین C
کمبود ویتامین C باعث التهاب لثهها و خونریزی آنها میشود. پس اگر لثههاتان در حال تحلیل رفتن هستند، بد نیست ویتامین C بدنتان را چک کنید. ویتامین C برای ساخت کلاژن، پروتئینی که سلولها را مانند چسب به یکدیگر میچسباند، لازم است.
- برای دریافت ویتامین C مورد نیاز بدن از سبزیجات و میوههای تازه مانند کلم بروکلی، مرکبات، سبزیجاتی با برگهای سبز تیره، فلفل دلمهای، گوجه، کیوی و توتها استفاده کنید.
- اگر ویتامین C رژیم غذاییتان به مقدار کافی نیست، از مکملهای ویتامین C استفاده کنید. همواره قبل از مصرف این دارو با پزشکتان مشورت کنید.