تب یکی از معمولترین دلایل مراجعه کودکان و والدین به بخش اورژانس بیمارستانها است. اما دیگر نیازی نیست با یک تب کوچک به پزشک مراجعه کنید، خودتان میتوانید مسئله را حل کنید.
تب معمولی خطری ندارد مگر آنکه تب به طور شدید و مداوم بالا باشد. در اکثر موارد لازم نیست نگران باشید چرا که تب پاسخ طبیعی و نرمال سیستم ایمنی بدن کودک به عفونت باکتریایی یا ویروسی است. اگر کودک سالم باشد، میتواند تب را به خوبی تحمل کند.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
اگر درجه حرارت بدن کودکتان ۴۰ درجه سانتی گراد یا بالاتر بود و علائمی مانند لرزیدن یا تکان خوردن غیر ارادی بدن، به هم خوردن دندانها، مشکل در تنفس، گیجی یا بیحالی و یا درد در ناحیه پا داشت، باید هر چه سریعتر کودک را به دکتر یا اورژانس ببرید.
همچنین اگر کودکتان کمتر از ۳ ماه است و تب دارد، همان لحظه با دکتر تماس بگیرید.
در مواردی که تب شدید نبوده و کودک ناشی از مشکلی جدی نیست، با انجام این ۱۰ درمان خانگی میتوانید تب را مهار کنید.
۱- کمپرس سرد
سرد کردن بدن از بیرون برای پایین آوردن درجه حرارت بدن بسیار موثر است. وقتی کودک دچار تب میشود، اولین کاری که میتوانید انجام دهید قرار دادن یک پارچه مرطوب روی پیشانیاش است. چون آب سریعا از روی پوست کودک بخار میشود، به پایین آوردن درجه حرارت بدنش کمک میکند.
- مقداری آب سرد از لوله درون ظرفی بریزید. میتوانید چند قاشق غذاخوری سرکه هم درون آن بریزید. اسید هم به بیرون کشیدن گرما از بدن کمک میکند.
- یک تکه پارچه نخی را درون این ظرف آب فرو ببرید و سپس آب اضافه آن را بچلانید.
- این پارچه را روی پیشانی کودک قرار دهید.
- زمانی که پارچه گرم شد، آن را بردارید و همین روند را دوباره تکرار کنید.
- این کار را تا زمانی که تب کم شود ادامه دهید.
نکته: از آب خیلی سرد برای این کار استفاده نکنید چون ممکن است باعث شود درجه حرارت درونی بدن بالا برود.
۲- حمام آب ولرم
زمانی که کودک تب دارد، بد نیست که او را به یک حمام با آب ولرم ببرید. حمام آب ولرم باعث میشود دمای بدن تنظیم شود. همچنین، به آرام شدن و خواب راحت کودک هم کمک میکند که باعث بهبود سریعتر کودک میشوند.
- میتوانید وان را پر از آب ولرم کنید یا بدن کودک را با اسفنج و آب ولرم به آرامی بشویید (یا تنها اسفنج دارای آب ولرم را روی بدنش بکشید). بسته به خواست کودک، او را به یکی از دو شکل گفته شده حمام دهید. از این درمان ۲ تا ۳ بار در روز استفاده کنید.
۳- نوشیدن مایعات بیشتر
مایعات به پایین آمدن دمای بدن کمک میکنند. همچنین نوشیدن مایعات در کودکان مبتلا به تب باعث جایگزین شدن مایعات بدنشان، که از طریق ادرار یا عرق از دست رفته اند، خواهد شد. به علاوه ممکن است کم آبی بدن منجر به بهبود دیرتر شود.
- به کودکتان محلول افزایش آب بدن (هم میتوانید از بیرون تهیه کنید و هم خودتان در خانه درست کنید) دهید. همچنین نوشاندن آب ولرم به او را فراموش نکنید.
- شیر سرد، آب نارگیل، آب میوههای خانگی، میوههای پر آب، آبگوشت و سوپ و ماست هم از خوراکیهای دیگری هستند که میتوانید به کودک بدهید.
ممکن است کودک از نوشیدن مقدار زیادی مایع در یک زمان خودداری کند. پس هر بار به او مقدار کمی مایع دهید و به جای آن تعداد دفعات را بیشتر کنید.
۴- استراحت کردن و خوابیدن
صرف نظر از اینکه کودکی مبتلا به تب شده یا یک بزرگسال، یکی از درمانهای قطعی خوابیدن و استراحت کردن است.
زمانی که کودک استراحت میکند تمام انرژی بدنش صرف مبارزه با بیماریاش میشود و تب کاهش مییابد. اگر کودکتان نمیتواند در یک جا بند شود و میخواهد مدام جنب و جوش کند، برای او سرگرمی فراهم کنید که نیاز به نشستن یا دراز کشیدن داشته باشد. مثلا میتوانید برای او فیلم یا کارتن مورد علاقهاش را بگذارید.
۵- کودک را در مکانی خنک نگه دارید
زمانی که کودک تب دارد، او را در اتاقی خنک نگه دارید. دمای اتاق نباید گرم یا خیلی سرد باشد. سعی کنید دمای اتاق را بین ۲۱ تا ۲۳ درجه سانتی گراد نگه دارید.
- اگر از یک پنکه برای خنک کردن هوا استفاده میکنید، مطمئن شوید کودک مستقیما رو به روی باد پنکه نخوابیده است.
- اگر از یک کولر استفاده میکنید، درجه حرارت را خیلی پایین نبرید. مطمئن شوید بدن کودک نمیلرزد چرا که همین لرزش باعث بالا رفتن دمای بدن میشود.
۶- ریحان
ریحان سبزی عالی برای پایین آوردن تب کودکان است. این سبزی حاوی مواد آنتی باکتری و آنتی بیوتیک است که با عوامل ایجاد کننده تب مبارزه میکند. همچنین، ریحان سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
- ۱ مشت ریحان را در ۲ فنجان آب بریزید. آب را جوش بیاورید و اجازه دهید تا زمانی که حجم محلول به نصف کاهش پیدا کند، بجوشد. مقداری عسل به این جوشانده اضافه کنید و چند بار در وز از آن به کودک دهید.
- همچنین میتوانید در وعدههای غذایی به کودک ریحان تازه و خوب شسته شده بدهید.
۷- از زنجبیل استفاده کنید
زنجبیل خوراکی عالی برای درمان تب پایین است. زنجبیل حرارت را از بدن خارج میکند، ترکیبات ضد باکتری و ضد ویروس دارد و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
- وان حمام را با آب گرم پر کنید و ۲ قاشق غذاخوری پودر زنجبیل درون آن بریزید. از کودک بخواهید برای ۱۰ دقیقه درون وان بنشیند. سپس بدن کودک را خشک کنید و او را درون پتو بپیچید. به زودی کودک شروع به عرق کردن میکند و تب پایین میآید.
- روش دیگر آن است که یک دوم قاشق چایخوری عصاره (آب) زنجبیل را با ۱ قاشق چایخوری آب لیمو ترش و ۱ قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید. این ترکیب را ۲ تا ۳ بار در روز به کودک دهید تا زمانی که تبش برطرف شود.
۸- به طور مرتب به کودک غذاهای سالم دهید
دادن غذاهای سالم و مقوی به کودک، اساسیترین کاری است که باید برای بهبود بیماریاش انجام دهید. زمانی که بدن بر اثر تب و مریضی ضعیف میشود، باید طبق یک برنامه منظم به آن مواد غذایی سالم و مقوی برسانید. یک رژیم غذایی خوب مایعات مورد نیاز بدن کودک را هم تامین میکند.
رژیم غذایی که در این زمان برای بچهها پیشنهاد میشود باید دارای کربوهیدرات زیاد، پروتئین زیاد، چربی کم و مایعات زیاد باشد.
آب گوشت، آب قلم (که چربی آن تا حدودی گرفته شده باشد) یا سوپ بهترین غذاهایی است که کودک میتواند در این موقعیت بخورد. آب قلم و آبگوشت سرشار از غضروف است که به ساخت سلولهای سفید خونی، که با عوامل بیماریزا مبارزه میکنند، کمک میکند.
اگر گیاهخوار (وجترین) هستید میتوانید سوپ هویج یا سوپ سالم دیگری با استفاده از سبزیجات درست کنید.
غذاهای سرشار از کربوهیدرات انرژی مورد نیاز بدن کودک را تامین میکنند پس حتما باید در رژیم غذایی او گنجانده شوند.