کاکتوس کریسمس گیاهی بومی برزیل است، جایی که این گیاه بر روی درختان و در لابهلای سنگها رشد میکند.
کاکتوس کریسمس بیشتر در داخل خانه پروش داده میشود، اما در مناطق گرمتر میتوان آن را در بیرون از خانه هم پروش داد. این کاکتوس نگهداری آسانی دارد و نیازهای کمی دارد و برای مدتی طولانی در خانهتان زندگی خواهد کرد. این گیاه کاکتوسی واقعی است اما کاکتوس مناطق استوایی است. کاکتوس کریسمس در محل زندگیاش در جنگلهای استوایی و مرطوب بر روی شاخههای درختان و به صورت گیاهی هوازی رشد میکند.
گلدان این کاکتوس باید به طور مرتب تعویض شود تا جای کافی و خاک تازه برای رشد بیشتر داشته باشد.
چه زمانی گلدان کاکتوس کریسمسمان را عوض کنیم؟
گلدان کاکتوس کریسمستان را هر ۳ سال یک بار و بعد از تمام شدن گلدهی گیاه تعویض کنید. نباید زودتر از این موقع گلدان گیاه را عوض کنید چرا که در این صورت رشد گیاه با اختلال مواجه شده و کند میشود ( گیاه تمام انرژی خود را صرف تولید ریشه برای پر کردن فضای خاک میکند و انرژی اضافهای برای رشد برایش باقی نمیماند). کاکتوس کریسمسی که در گلدان کوچک کاشته شده است و ریشههای آن به دیوارههای گلدان چسبیده اند، بیشتر گل میدهد. اگر کاکتوس کریسمستان گل نمیدهد، گلدان آن را در انتهای زمستان عوض کنید.
یک گلدان انتخاب کنید
بعد از ۳ سال از آخرین تعویض گلدان، کاکتوس کریسمس را در گلدان جدیدی بکارید. قطر این گلدان باید به اندازهای باشد که پایه گیاه از هر طرف گلدان ۵ سانتی متر فاصله داشته باشد. گلدان جدید باید سوراخهای زهکشی باز و به اندازه کافی داشته باشد تا آب اضافهای که به گیاه میدهید از این سوراخهای زهکش به بیرون برود. اگر آب اضافه موجود در خاک از گلدان خارج نشود و خاک برای مدت طولانی خیس بماند، ریشههای گیاهتان پوسیده و گندیده میشوند. گلدانهای سفالی بهترین گلدانها برای کاشت کاکتوسهای کریسمس هستند چرا که روزنه دارند. روزنههای طبیعی گلدان سفالی باعث گردش هوا در اطراف ریشه گیاه میشود و از گندیده شدن آن جلوگیری میکند.
خاک
خاک کاکتوس کریسمستان باید پایه پیت داشته باشد، محتوی پرلیت و/ یا شن درشت باشد تا زهکشی به سرعت انجام شود. خاکی که محتوی یک قسمت پیت خزه اسفگنوم، نصف قسمت خاک و نصف قسمت پرلیت یا شن درشت است، ایده آل ترین خاک برای کاشت کاکتوس کریسمس است.
چطور گلدان گیاه را تعویض کنیم
یک تا دو هفته قبل از تعویض گلدان کاکتوس کریسمستان آن را آبیاری نکنید تا خاک آن به طور کامل خشک شود. با این کار از پوسیدگی ریشههای گیاه جلوگیری خواهید کرد. اگر گلدان کاکتوستان پلاستیکی است، دیوارههای گلدان را کمی با دست فشار دهید تا خاک از آن جدا شود و ریشهها و خاک اطرافشان به صورت قالبی در بیاید. اگر گلدانتان سرامیکی یا جنس دیگری است که نمیتوانید آن را فشار دهید، مثلا سفال، با دست به کف و دیوارههای آن ضربه بزنید تا خاک گلدان از دیوارهها جدا شود. اگر گیاه بیرون نیامد کف و دیوارههای گلدان را به آرامی به سطحی سفت بکوبید. زیر دستتان روزنامه پهن کنید. با استفاده از یک دست طوقه گیاه را بگیرید و با استفاده از دست دیگرتان گلدان را بیرون بکشید. اگر گلدانتان سرامیکی است آن را بر عکس کنید و با یک دست طوقه گیاه را گرفته و با دست دیگر به کف گلدان ضربه بزنید، به این ترتیب گیاه از گلدان خارج خواهد شد. ریشههای بیرونی گیاه را به کمک دست اندکی از هم باز کنید و سیستم پیچیده در هم ریشهها را کمی سست کنید.
۲٫۵ تا ۵ سانتی متر از کف گلدان جدید را با خاک تازه پر کنید. کاکتوس کریسمس را در وسط گلدان قرار دهید و اطراف آن را با خاک تازه پر کنید. آنقدر خاک بریزید تا تنها ۲ سانتی متر از لبه گلدان خالی بماند. تا ۱ هفته بعد از تعویض گلدان گیاه را آبیاری نکنید تا ریشهها فرصت ترمیم داشته باشند. ریشههایی که آسیب دیده اند نمیتوانند آب را به خوبی جذب کنند و اگر در خاک خیس قرار بگیرند گندیده میشوند.
گلدهی
کاکتوس کریسمس برای شروع گلدهی به شبهای طولانی و دمای سرد نیاز دارد تا غنچهها شروع به رشد کنند. با فرارسیدن پاییز و طولانی شدن طول شبها و سرد شدن هوا، گیاه تولید گل را شروع میکند. اگر میخواهید خود گیاه را وادار به گلدهی کنید، ۸ هفته زمان لازم دارید. برای گیاه ۱۳ تا ۱۵ ساعت تاریکی مطلق و بدون وقفه مهیا کنید، این به آن معنی است که هیچ گونه نوری از هیچ منبع نوری نباید به گیاه برسد، نه حتی یک لامپ و نه نوری از خیابان. میتوانید گیاه را در این ۸ هفته در انباری یا اتاقی تاریک بگذارید. زمانی که غنچههای گل ظاهر شدند، کاکتوستان را به جای همیشگیش برگردانید. یکی از مشکلات معمول در گلدهی کاکتوس کریسمس افتادن غنچههای گل قبل از باز شدن هستند، برای جلوگیری از این اتفاق مطمئن شوید که رطوبت هوا و خاک کاکتوستان مناسب است. بهتر است که در این زمان جای گیاه را تغییر ندهید چون این تغییر جا باعث وارد شدن استرس به گیاه میشود.