نام دیگر این گیاه، گیاه قرن است چرا که ۸ تا ۲۰ سال طول میکشد تا گیاه یک ساقه گل دهنده بلند، که خوشه گلها بر روی آن ظاهر میشوند، تولید کند. اگر میخواهید با فوت و فن نگهداری از این گیاه آشنا شوید با ما همراه باشید.
آگاو گیاهی بیابانی بومی جنوب غربی مکزیک و ایالات متحده است که در کانادا و آمریکای لاتین هم یافت میشود. آگاه تطابق خوبی پیدا کرده که به گیاه این اجازه را میدهد تا در مناطقی با شرایط بسیار بدتر از زادگاهش به زندگی ادامه دهد. البته باید بدانید این گیاه گونههای زیادی دارد.
تکثیر آگاو
آگاو از طریق کاشت دانه تکثیر میشود اما گیاه سیستم ریزومی زیر زمینی دارد که برای مکیدن آب خاکهای بیابانی تطابق پیدا کرده است. زمانی که گیاه بالاخره گل سفید یا سبز خود را تولید کرد و بعد از آن هم دانه داد ( بعد از مرگ گل گیاه هم میمیرد)، دانههای گیاه به کمک باد، پرندگان و جانوران کوچک بیابانی پراکنده میشوند. همچنین ریزومهایی که با لایهای خاک در برابر تابش خورشید محافظت میشوند، گیاهانی جدید تولید میکنند. همانطور که میبینید آگاو راههای زیادی برای تکثیر دارد تا مطمئن شود نسلش ادامه پیدا میکند. یکی دیگر از راههای تکثیر گیاه گیاهچههایی است که قبل از گل دادن در اطراف گیاه مادر ظهور میکنند. ابتدا اجازه دهید گیاهچهها تا اندازهای رشد کنند. سپس آنها را به کمک یک تیغ یا چاقوی تیز و استریل با احتیاط از گیاه مادر جدا کنید. گیاهچههای جدا شده را برای چند روز بر روی یک دستمال کاغذی قرار دهید تا محل زخمشان خشک شود. بسته به وسعت محل زخم، زمان خشک شدن آن متفاوت خواهد بود. زمانی که زخم بست، تعدادی گلدان کوچک را با خاک تازه پر کنید و گیاهچهها را در آن بکارید. گلدانها را در مکانی گرم و مرطوب و به دور از تابش مستقیم خورشید قرار دهید و تا زمانی که رشد جدید را در آنها ببینید، در این مکان نگهداریشان کنید. زمانی که گیاهان جدید مستقر شدند و جان گرفتند، آنها را به گلدانی با سایز استاندارد منتقل کنید.
تطابق برگها
برگهای گیاه آب مورد نیاز گیاه را در خود ذخیره کرده اند و وجودشان برای گیاه ضروری است. این برگهای ضخیم، کمی براق و آبدار هستند و به صورت یک رزت از مرکز گیاه بیرون زده اند. نوک برگها ساختارهای تیغ مانند تیز دارد. بافت گیاه آب را در خود ذخیره میکند و لایه رویی برگها، از بخار شدن بیش از اندازه آب جلوگیری میکند. این لایه وکسی از آسیب اشعههای خورشید به برگ جلوگیری می کند و مانع سوختن برگها میشود چرا که مانند آیینهای نور خورشید را برمیگرداند. با این کار بررگها خنکتر هم میمانند. تیغ هایی که در لبههای برگ آگاو درآمده اند از خورده شدن گیاه توسط جانوران جلوگیری میکنند. همچنین مانع از آن میشوند که جانور گیاه را به عنوان یک منبع آب مصرف کند. این ساختارهای تیغ مانند بسیار سرسخت هستند و در زمانهای قدیم از آنها به عنوان سوزن برای دوخت و دوز استفاده میشد.
دور از دسترس
ساقه گل دهنده گیاه بسیار سریع بزرگ میشود، گاهی بیشتر از ۳۰ سانتی متر در یک روز. این ساقه از مرکز رزت گیاه ظاهر میشود. هر گیاه یک ساقه گل دهنده تولید میکند. طول بعضی از این ساقهها تا ۶ متر هم اندازه گرفته شده است! گلها به صورت خوشهای در انتهای این ساقه نمایان میشوند. این گل ها در فاصلهای از زمین رشد میکنند که برای حشرات گرده افشان و خفاشهایی که آنها هم گرده افشانی گیاه را انجام میدهند در دسترس باشند اما از دیگر شکارگران و موجوداتی که برای گیاه نفعی ندارند دور باشند.
تطابق آگاو و انسان
انسانهایی که در زادگاه آگاو زندگی می کردند از بافت گیاه برای درست کردن غذا، طناب، ریسمان، لباسهایی بسیار بادوام، تور ماهیگیری، سبد، کف پوش و صندل استفاده میکردند. قسمتهایی از گیاه آگاو برای درست کردن دارو و صابون استفاده میشد. برخی از سرخپوستان آپاچی برگهای گیاه را از آن جدا میکردند و قسمت میانی گیاه را درون چالهای پر از سنگهای داغ میریختند و کباب میکردند. آنها از این گیاه نشاسته دار غذایی به نام “مسکال (mescal)” تهیه میکردند که بخش اصلی رژیم غذاییشان بود.
نگهداری آگاو
همانطور که میدانید این گیاه گونههای متفاوت دارد اما نگهداری همه آنها تقریبا شبیه به هم است. آگاو در تمام طول سال به نور زیاد نیاز دارد. در فصل بهار و تابستان به محض اینکه خاک شروع به خشک شدن کرد، گیاه را آبیاری کنید (البته همانطور که گفتیم گیاه به خشکی هم بسیار مقاوم است و بسته به گونه میتواند تا مدتها آبیاری نشود). در فصل پاییز و زمستان که رشد گیاه کم است آبیاری را کمتر کنید. از خاک مخصوص ساکولنت یا کاکتوس برای کاشت این گیاه استفاده کنید. در طول بهار و تابستان گیاه را با محلولهای کودی حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه تغذیه کنید. برای کود دهی محلولی با نصف غلظت گفته شده روی بسته کود درست کنید. در فصل پاییز و زمستان کود دهی انجام ندهید.