برای اولین بار، محققان نشان دادند که سگها میتوانند بوی منحصر به فرد تشنج یا صرع را تشخیص دهند. در آینده، این درک جدید میتواند به طراحی روشهایی برای جلوگیری از تشنج، قبل از اتفاق افتادن آن، بیانجامد.
در مطالعات گذشته، محققان موفق به آموزش سگها برای تشخیص دیابت، مالاریا، انواع خاصی از سرطان و برخی از بیماریهای کلیوی شدهاند.
در یک تحقیق بسیار چشمگیر، دانشمندان نشان دادند که سگها در ۹۱ درصد موارد سرطان کولون (روده بزرگ) را از نمونههای تنفسی تشخیص میدهند.
حتی شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه سگها میتوانند میگرن را قبل از شروع آن تشخیص دهند.
اگر چه دانشمندان توانستهاند با کمک سگها در تشخیص برخی از بیماریها، پیشرفتهایی داشته باشند، اما در مورد اینکه آیا سگها میتوانند تشنجهای مربوط به صرع را تشخیص دهند یا خیر، تحقیقی به عمل نیامده است.
شاید تشخیص صرع توسط سگ به فاکتورهای مختلفی ربط داشته باشد. به عنوان مثال، صرع ممکن است به علت آسیب به سر، عوامل ژنتیکی، تومورها یا سکته مغزی ایجاد شود و اغلب در کنار سایر شرایط مانند اختلالات اضطرابی یا افسردگی اتفاق می افتد.
همانطور که نویسندگان مطالعه حاضر مینویسند، “این تنوع زیاد فاکتورها ممکن است توضیح دهد که چرا هیچ مطالعهای درباره تشخیص تشنج توسط سگها انجام نگرفته است”.
با این حال، اگر یک سگ بتواند علائم اولیه تشنج را قبل از شروع تشخیص دهد، این توانایی میتواند برای ۷۰۰ هزار فرد مبتلا به صرع در ایران بسیار مفید باشد. هشدار دادن به تشنج باعث میشود که افراد قبل از شروع تشنج به یک محیط امنتر بروند.
تشخیص تشنج از بوی آن
گرچه شواهد بی نظیری وجود دارد که برخی از سگها می توانند تشنج را در صاحبانشان پیش بینی کنند، اما مشخص نیست که سگها از طریق چه نشانه و عواملی، این کار را انجام میدهند. به عنوان مثال، ممکن است پیش بینی آنها بر اساس تغییرات نا محسوس در رفتار صاحبان خود باشد.
اخیرا گروهی از محققان دانشگاه رنه در فرانسه یک مطالعه کوچک انجام دادند تا مشخص شود آیا سگها میتوانند از طریق حس بویایی خود تشنج را تشخیص دهند یا خیر.
محققان نمونههایی از نوع تنفس و همچنین عرق پنج نفر از افراد مبتلا به صرع را جمع آوری کردند. همه شرکت کنندگان فرمهای مختلفی از این وضعیت داشتند که شامل تشنجات جزئی لوب فرونتال و تشنجهای جزئی لوب موقتی بود.
نمونه شامل سه نفر بود که وضعیت یک نفر از آنها به علت ناهنجاری یا نقص مغزی ایجاد شده بود و دو نفر که به دلیل ریشههای ژنتیکی مبتلا به صرع شده بودند.
دانشمندان از هر یک از شرکت کنندگان، سه نوع نمونه بو را جمع آوری کردند، یک نوع در طی تشنج، نوع دیگر هنگامی که شرکت کننده در حال استراحت بود، و نوع سوم درحین تمرین و ورزش. آنها نمونه سوم را برای اطمینان از اینکه هر پاسخ سگ صرفا به دلیل افزایش کلی عرق نباشد، جمع آوری کردند.
دانشمندان پنج سگ را به کار گرفتند که قبلا به منظور شناسایی تعدادی از بیماریها و اختلالات آموزش دیده بودند و به آنها آموخته بودند که در کنار یک بوی مشخص بایستند. سگها از انواع نژادهای مختلف بودند و شامل گلدن-لابرادور رتریور، نژاد بردر کولی (border collie) و نژاد چساپیک بای رتریور بودند.
تست سگها
در طی هر آزمایش، دانشمندان به سگها هفت نمونه تنفس و عرق از هر شرکت کننده را ارائه دادند. آنها از ۴ نمونه، از زمانی که شرکت کننده هنوز در معرض تشنج قرار نگرفته است، دو نمونه از دوره ورزش و یک نمونه در حین تشنج استفاده کردند.
به طور قابل ملاحظهای، هر یک از پنج سگ به درستی نمونه تشنج را در تمام آزمایشات شناسایی کردند و میانگین زمان تشخیص آنها کمتر از ۸ ثانیه در هر آزمایش بود. نویسندگان نتیجه میگیرند:
“این برای اولین بار نشان میدهد که تشنج در افراد و انواع تشنجها یک بوی خاص دارند. “
همانطور که مطالعه فقط تعداد انگشت شماری از شرکت کنندگان و سگها را شامل میشود، دانشمندان باید نتایج را در یک مطالعه گسترده تر تکثیر کنند. با این حال، همانطور که محققان در مقاله خود نوشتند، اگر چه اندازه نمونه کوچک است اما، “نتایج بسیار روشن است و این اولین گام برای شناسایی بوی خاص تشنج است. “
علیرغم اندازه کوچک آزمایش، یافتهها زمینه را برای تحقیقات بیشتر در آینده فراهم میکنند. یکی از مراحل بعدی، شناسایی دقیق مواد شیمیایی است که بوی تشنج را مشخص میکنند.
هنگامی که دانشمندان این ماده شیمیایی خاص را یافتند، ممکن است قادر به طراحی دستگاه هایی باشند که بتوانند آن را تشخیص دهند، و در نهایت راهی برای پیش بینی تشنجها، پیش از رخ دادن پیدا کنند.
به طور کلی، نویسندگان بر این باورند که مطالعه آنها “به احتمال پیشبینی تشنج با توجه به ویژگیهای بویایی آن کمک میکند. سگها نشان میدهند که امید به این جهت وجود دارد.”