اگر فردی آلوده به کرونا، سرفه یا عطسه کند و قطرات مسری او وارد بینی یا دهان شما شود، ممکن است مبتلا به COVID-19 شوید. اما اگر ویروس در چشمان شما فرو رود، احتمال آلوده شدن چقدر است؟
جوزف فیر، متخصص ویروس شناسی، هنگامی که به این ویروس مبتلا شد نگرانیاش افزایش یافت. وی از تخت بیمارستان در تلویزیون گفت که او با یک هواپیمای شلوغ پرواز کرده بود که در آن مسافران ماسک نزده بودند.
وی به مصاحبه كننده گفت: “حدس من این است كه ویروس از طریق چشم به من سرایت کرده است.”
وی در پاسخ به این سؤال كه آیا مردم باید مراقبت پوشاندن چشم خود باشند، پاسخ داد: “به نظر من بله.”
در حالی که فیر متقاعد شده است که محافظت از چشم کمک کننده خواهد بود، اما متخصصان دیگر مطمئن نیستند. آنقدر ناشناختگی درباره Coronavirus جدید، SARS-CoV-2 وجود دارد، که محققان هنوز در تلاشند تا دریابند آیا عفونت واقعاً از طریق چشم ممکن است رخ دهد یا خیر.
“نیدا سن”، دکتر و مدیر کلینیک یووئیتس در موسسه ملی چشم در بتسدا، و یک محقق بالینی که در حال مطالعه اثرات COVID-19 بر روی چشم است، میگوید: “فکر نمیکنم در حال حاضر بتوانیم به طور قاطع به این سؤال پاسخ دهیم اما من فکر میکنم این از نظر زیست شناختی قابل قبول است.”
به گفته “الیا داه”، دکتر و محقق و استاد چشم پزشکی در دانشکده پزشکی جان هاپکینز در بالتیمور، برخی تحقیقات در این راستا شروع شده است.
وی میگوید، بافت واضح و شفاف که سفیدی چشم و قسمت داخلی پلک را پوشانده است، میتواند به ویروسهای دیگر مانند آدنو ویروسهای مربوط به سرماخوردگی و ویروس تبخال آلوده شود.
الیا داه میگوید، همین احتمال در ویروسSARS-CoV-2 وجود دارد. اگر فردی مبتلا به کرونا با سرفه یا عطسه یا حتی صحبت کردن، این قطرات آلوده را ایجاد کند، قسمت جلویی چشم مستقیماً در معرض این آلودگی قرار میگیرد. علاوه بر این، افراد چشمان خود را زیاد مالیده و لمس میکنند. بنابراین در حال حاضر مطمئناً آسیبپذیری وجود دارد.”
برای بررسی اینکه آیا SARS-CoV-2 میتواند چشمها را آلوده کند، “الیا داه” و محققان در جانز هاپکینز بررسی کردند که آیا سلولهای سطحی چشم موارد کلیدی دارند که احتمال ورود ویروس و آلوده شدن آنها را داشته باشد.
در مطالعه خود، که هم اکنون مورد بررسی قرار گرفته است، این تیم بر روی 10 چشم بعد از مرگ فرد و پنج نمونه جراحی ورم ملتحمه (قرمزی چشم و التهاب غشاء ) از بیمارانی که coronavirus نداشتند را مورد بررسی قرار دادند. آنها میخواستند ببینند که گیرنده ACE2 چشم که سلولهای سطحی چشم آن را تولید میکنند آیا در واقع همان گیرنده ی اصلی كروناویروس هستند یا خیر؟
به منظور ورود SARS-CoV-2 به سلول، “سلول باید ACE2 را روی سطح خود داشته باشد تا کروناویروس بتواند بر روی آن چسبیده و وارد سلول شود.”
الیا داه میگوید: “تحقیقات زیادی در مورد ACE2 و سلولهای سطح چشم وجود ندارد. با یافتههای این تیم، “ما واقعاً شگفت زده شدیم که ACE2 به وضوح در سلولهای سطحی همه نمونهها حضور داشتند.” علاوه بر این، محققان دریافتند که سلولهای سطحی چشم نیز TMPRSS2 را تولید میکنند، آنزیمی که به ویروس کمک میکند تا وارد سلول شود.
داه میگوید تحقیقات بیشتری برای پاسخ قطعی لازم است. اما “به نظر میرسد که همه این شواهد نشان میدهند که احتمال وجود سلولهای سطحی چشم در معرض عفونت توسط کروناویروس وجود دارد.”
اگر اینگونه باشد، ویروس میتواند از طریق مجاری اشک که چشم را به حفره بینی وصل میکند و متعاقباً سلولهای تنفسی را آلوده می کند، منتقل شود.
“ادوارد مانچ”، استاد چشم پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد، میگوید: در حالی که پزشکان هنوز به طور مطمئن نمیدانند، اما بسیاری بر این باورند که عفونت چشم میتواند رخ دهد. فکر میکنم اکنون اعتقاد بر این است که میتوان به این ویروس از طریق چشم مبتلا شد. اما نحوه کار ویروس اینگونه است که بیشترین شیوه از طریق دهان و بینی انجام میشود. ما بافتهای مخاطی داریم که ویروس میتواند به راحتی از این طریق وارد شود.
مانچ می گوید که چشمها “کمترین روش انتقال” خواهند بود.
محققان علاوه بر اینکه به چشمها به عنوان یک ورودی نگاه میکنند، همچنین در حال بررسی این مسئله هستند که آیا افراد با SARS-CoV-2 در چشمان خود میتوانند دیگران را از طریق اشک یا ترشحات چشم خود آلوده کنند؟
داه میگوید: “این ویروس در نمونههای اشک افراد مبتلا به COVID-19 مشاهده شده است.” اگر کسی چشمان خود را مالش دهد و سپس شخص دیگری را لمس کند یا یک سطح را لمس کند، این نوع مکانیسم انتقال ممکن است رخ دهد.”
وی میگوید: “این مسئله مشخص میکند که ویروس کرونا تا چه اندازه مسری است و در مسری بودن خود تا چه اندازه میتواند مخفیانه عمل کند.”
داه میگوید اگر معلوم شود كه كروناویروس میتواند چشمها را آلوده كند، همچنین میتواند در آنجا به عنوان منبع عفونت باقی بماند. چشم و اشک میتوانند به مدت طولانی منبعی برای انتقال عفونت به دیگران شوند. او از زنی آلوده به COVID-19 نام برد که دچار ورم ملتحمه بود و 3 هفته پس از شروع علائمش، هنوز وجود ویروس در چشمهایش قابل تشخیص بود.
ورم ملتحمه، معمولا به نام pinkeye (قرمزی چشم)، میتواند نشانهای از COVID-19 باشد. اگر افراد چنین شرایطی مانند قرمزی، خارش، اشک، ترشحات و احساس خراشیدگی را در چشم خود تجربه کردند، بهتر است برای تشخیص ابتلا به بیماری کرونا یک آزمایش بدهند.
فیر، ویروس شناسی که اعتقاد داشت از طریق چشم به کرونا مبتلا شده است، برای بهبودی در منزل از بیمارستان آزاد شد و همچنان از مردم خواست تا از چشمان خود محافظت کنند.
CDC چنین توصیهای را صادر نکرده است. آژانس در ایمیلی میگوید “توصیههای خاصی در رابطه با محافظت از چشم برای عموم ارائه نمیدهد.” با این حال، در محیطهای مراقبتهای بهداشتی، CDC محافظت چشم را برای کارمندان مراقبتهای بهداشتی توصیه میکند تا از انتقال از طریق قطرات جلوگیری شود.
مانچ میگوید: برای عموم مردم، من فکر نمیکنم که اطلاعات کافی داشته باشیم تا نشان دهد افراد باید به شکلی چشم را تحت پوشش قرار دهند.
اما محافظت کامل – ماسک، دستکش و حتی محافظت از چشم، مانند عینک، ممکن است به کسانی که از بیمار COVID-19 در خانه مراقبت میکنند، کمک کند. اگر از کسی مراقبت میکنید، این خطر بسیار بیشتر است زیرا پخش و گسترش ویروس در آنها بسیار بالا میرود. شما با اینکار احتمال انتقال را کم میکنید.
برای عموم مردم، تأکید میشود که اهمیت بهداشتی دستها همچنان ادامه داشته باشد. مانچ گفت: “با احتیاط فراوان، من به دلایل مختلف، نه فقطCOVID ، هنوز شستن دستها و عدم لمس چشم را تشویق میکنم. شما ممکن است عفونتهای ساده را به چشم خود منتقل کنید. ما ویروسها و باکتریهای دیگری نیز داریم که در محیط و بدنمان وجود دارند، بنابراین میتوانیم به راحتی آنها را به چشم خود انتقال دهیم.”
او میگوید: عینک همچنین میتواند یک مانع مکانیکی برای دور نگه داشتن دست باشد.
اگر کسی در نزدیکی شما عطسه یا سرفه کند، ممکن است عینک برخی قطرات را متوقف کند، اگرچه عینک در لبهها بسته نمیشود. آنها مانند عینکهای پزشکی نیستند که بتوانند با اطمینان قاطع ویروس را دور نگه دارند اما بهتر از هیچ است.
داه موافق است كه كاركنان مراقبتهای بهداشتی باید از چشمان خود مراقبت كنند، اما او میگوید كه مردم نیاز به پوشیدن عینك، حفاظ صورت یا سایر محافظت از چشم ندارند. وی میگوید: “من هنوز فکر میکنم که شیوه اصلی انتقال از طریق بینی و دستگاه تنفسی است.”
مانچ میگوید، مشخص نیست كه محافظت از چشم برای مسافران هواپیما ضروری است یا خیر. وی گفت: “احتمالاً ضرری نخواهد داشت، اما من فکر میکنم نکته مهم این است که اقدامات احتیاطی مانند پوشیدن ماسک صورت، شستن دستها، تمیز کردن صندلیها، میزهای سینی و غذاخوری در جلوی شما، دست نزدن به وسایل و لمس نکردن صورت و چشم ها انجام شود.”