دوره انتقالی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در پایان دسامبر امسال به پایان خواهد رسید. بسیاری از جنبههای روابط آتی بریتانیا با اتحادیه اروپا هنوز نامعلوم است، ولی هفت تغییر از اول ژانویه ۲۰۲۱برای شهروندان بریتانیا قطعی است.
۱-لزوم برنامهریزی بیشتر برای سفر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا
از ماه ژانویه برای رفتن به کشورهای اتحادیه اروپا یا سوئیس، نروژ، ایسلند و لیختناشتاین، شهروندان بریتانیا باید مطمئن باشند که گذرنامه آنها دست کم ۶ ماه اعتبار دارد- جز سفر به جمهوری ایرلند که بخشی از منطقه مشترک مسافرتی است.
اتباع بریتانیا از آنجا که کارت بیمه سلامت اروپایی دیگر معتبر نخواهد بود، باید بیمه مسافرتی و سلامت داشته باشند.
بسته به مقصد، مسافران اهل بریتانیا ممکن است به مدارک رانندگی بیشتری احتیاج داشته باشند. از جمله این مدارک داشتن “کارت سبز” از شرکت بیمه که ثابت کند خودرو برای رانندگی در خارج نیز بیمه شده است.
برای بردن حیوانات خانگی هم مقررات سخت تر میشود. باید چهار ماه قبل از تاریخ سفر با دامپزشک تماس گرفته شود تا از تازهترین مقررات در باره همراه بردن حیوان خانگی یا سگ راهنما خبردار شد. مقررات کنونی برای گذرنامه حیوانات خانگی در انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی، از ژانویه به بعد معتبر نخواهد بود.
نحوه استفاده از موبایل نیز دچار تغییر و تحول میشود. رومینگ رایگان موبایل در خارج از بریتانیا در ماه ژانویه پایان مییابد.
۲- صف متفاوت برای کنترل گذرنامه
شهروندان بریتانیا به زودی برای کنترل گذرنامه در مرز باید در صفی غیر از صف شهروندان اتحادیه اروپا، منطقه اقتصادی مشترک EEA و سوئیس بایستند. آنها باید بلیت بازگشت و مدرک اثبات پول کافی برای مدت اقامت را همراه داشته باشند.
توریستها میتوانند بدون داشتن ویزا در کشورهای عضو شنگن – شامل کشورهای اتحادیه اروپا و ایسلند، نروژ، سوئیس و لیختناشتاین- تا مدت ۹۰ روز در هر دوره ۱۸۰ روزه، اقامت کنند.
از سال ۲۰۲۲، شهروندان بریتانیا برای سفر به منطقه شنگن باید با پرداخت پول، اجازه الکترونیکی دریافت کنند- شبیه سیستم اِستا ESTA در آمریکا.
۳- بازگشت معافیت از عوارض گمرکی
از سال ۲۰۲۱ اتباع بریتانیا با سفر به کشورهای اتحادیه اروپا میتوانند از مزیت معافیت از عوارض گمرکی بهره مند شوند.
آنها میتوانند مقادیر بیشتری سیگار و نوشابههای الکلی به بریتانیا برگردانند ولی به اقلامی مانند کالاهای الکترونیکی و پوشاک، مالیات تعلق خواهد گرفت.
بازگرداندن مالیات بر ارزش افزوده به مسافران خارجی که از فروشگاههای بریتانیا خرید میکنند، نیز حذف خواهد شد.
۴-کاغذبازی بیشتر برای نقل مکان به اتحادیه اروپا
از اول ژانویه رفت و آمد آزاد بین بریتانیا و اتحادیه اروپا پایان خواهد یافت.
افرادی که در حال حاضر در کشورهای اتحادیه اوپا مستقر هستند، به موجب موافقتنامه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، از تسهیلات بخصوصی بهره مند خواهند شد.
ولی حتی در آن صورت هم باید مقررات بخصوص را بررسی کرد. برای مثال شهروندان بریتانیایی که در فرانسه زندگی میکنند یا قصد سکونت در این کشور را دارند باید اجازه اقامت جدید بگیرند.
اگر قصد دارید در سال ۲۰۲۱ به کشورهای اتحادیه اروپا نقل مکان کنید، مقررات هر کشور را جداگانه بررسی کنید.
کسانی که قصد سکونت در جمهوری ایرلند را دارند به طور کلی تغییری در وضعیتشان ایجاد نمیشود ولی اگر برگزیت بدون حصول توافق به اجرا درآید ممکن است مقررات رانندگی با گواهینامه رانندگی بریتانیا در ایرلند تغییر کند.
۵-مقررات جدید برای شهروندان اتحادیه اروپا که در بریتانیا زندگی میکنند
حق اقامت شهروندان اتحادیه اروپا یا ایسلند، نروژ، لیختناشتاین یا سوئیس که در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ در بریتانیا زندگی میکنند، تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ تغییری نخواهد کرد.
باقی ماندن این افراد پس از آن تاریخ ممکن است با مانع مواجه شود. برای ماندن در بریتانیا این افراد باید یا شهروند بریتانیایی شوند یا درخواست اقامت کنند.
در این مورد هم به دلیل منطقه مسافرتی مشترک، حقوق شهروندان جمهوری ایرلند تغییر نخواهد کرد.
۶- سیستم مهاجرت جدیدی اعمال میشود
از ماه ژانویه برای شهروندان خارجی (جز اتباع جمهوری ایرلند) که میخواهند اجازه اقامت در بریتانیا را دریافت کنند، سیستم جدیدی که بر اساس امتیاز یا پواَن است، اجرا میشود.
دولت بریتانیا میگوید موقعیت شهروندان اتحادیه اروپا و شهروندان سایر کشورها یکسان خواهد بود و هدف این است که بیشتر کسانی را میتوانند در اقتصاد بریتانیا نقش داشته باشند بپذیرند.
افرادی که میخواهند برای کار یا زندگی یا تحصیل به بریتانیا بروند باید درخواست ویزا کرده و هزینه آن را بپردازند.
هزینه درخواست ویزای دانشجویی از خارج از کشور ۳۴۸ پوند است ولی هزینه تمدید ویزا یا تغییر آن در داخل بریتانیا ۴۷۵ پوند است.
شهروندان اتحادیه اروپا، منطقه مسافرتی مشترک و سوئیس چنانچه به عنوان توریست به بریتانیا سفر میکنند برای اقامت تا ۶ ماه نیازی به ویزا ندارند.
۷-تجارت در داخل و خارج بریتانیا متفاوت خواهد بود
وارد کنندگان و صادرکنندگان کالا مانند وقتی که با کشورهای سایر نقاط جهان معامله میکنند، باید مشخصات کالاهای خود را برای تعرفه گمرکی اعلام کنند.
برخی از اقلام از جمله گیاهان، حیوانات زنده و بعضی مواد غذایی به جواز و پروانه مخصوص هم نیاز دارند.
بخشی از جزئیات موقعیت ایرلند شمالی پس از برگزیت و چگونگی جا بجایی کالاها منتشر شده ولی دولت بریتانیا اذعان دارد که هنوز بعضی نکات روشن نیست و گفته است تا آخر ماه دسامبر دستورالعمل کامل انتشار خواهد یافت.