وقتی سیستمهای هوش مصنوعی با یکدیگر تعامل میکنند، دقیقاً مانند انسانها، شروع به شکلگیری جامعههای خود میکنند. این تحول نهتنها هیجانانگیز است، بلکه سوالات عمیقی را در مورد آینده اکوسیستم دیجیتال به میان میآورد.
تولد زبان و رفتار مشترک میان هوشهای مصنوعی
خودسازماندهی هوش مصنوعی شبیه جوامع انسانی
دانشمندان دریافتهاند که وقتی سیستمهای هوش مصنوعی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، خودبهخود شروع به ایجاد ساختارهای زبانی جدید میکنند. درست مانند جوامع انسانی، این ابزارها نیز قوانین ارتباطی و الگوهای رفتاری منحصربهفرد خود را پدید میآورند.
مطالعهای برای شبیهسازی آینده اینترنت
در تحقیقی برای درک نحوه تعامل مدلهای زبانی بزرگ مانند ChatGPT، پژوهشگران سناریویی را شبیهسازی کردند که در آن اینترنت پر از سیستمهای هوش مصنوعی است که با یکدیگر صحبت و همکاری میکنند. هدف، بررسی این بود که این تعاملها چگونه میتوانند به ساختارهای اجتماعی بین هوشهای مصنوعی منجر شوند.
Ariel Flint Ashery، محقق دکترای دانشگاه City St George’s و نویسنده اصلی این پژوهش، میگوید:
«بیشتر پژوهشها تاکنون مدلهای هوش مصنوعی را بهصورت جداگانه بررسی کردهاند. اما در دنیای واقعی، این سیستمها روزبهروز بیشتر با هم در تعامل خواهند بود. ما میخواستیم بدانیم: آیا این مدلها میتوانند قوانین بنیادین یک جامعه را بسازند و رفتار خود را هماهنگ کنند؟ پاسخ مثبت است، و آنچه با هم خلق میکنند فراتر از عملکرد فردیشان است.»
“بازی نامگذاری” و جامعهسازی هوش مصنوعی
مدل الهامگرفته از رفتار انسانی
برای بررسی چگونگی شکلگیری این جوامع، محققان از مدلی موسوم به «بازی نامگذاری» (naming game) استفاده کردند که پیشتر در مطالعات انسانی کاربرد داشته است. در این مدل، هوشهای مصنوعی از بین چند گزینه، نامی انتخاب میکنند و در صورت انتخاب نام یکسان با دیگران، پاداش میگیرند.
ظهور خودانگیخته قوانین زبانی
با گذر زمان، مشخص شد که این عاملهای هوش مصنوعی بهطور خودانگیخته شروع به توسعه قوانین نامگذاری مشترک کردهاند. این قوانین بهصورت طبیعی و بدون هماهنگی یا برنامهریزی از دل تعاملات گروهی شکل گرفتند؛ مشابه با فرآیند ایجاد هنجارهای فرهنگی در جوامع انسانی.
شکلگیری سوگیریها در گروهها
جالب آنکه گروههای متشکل از هوشهای مصنوعی، حتی دچار سوگیریهایی شدند که منشأ آن تعاملات درونگروهی بود، نه یک عامل منفرد. همچنین مشخص شد که یک گروه کوچک از عاملها میتواند گروه بزرگتری را بهسمت پیروی از قانون خاصی سوق دهد؛ پدیدهای که در جوامع انسانی نیز دیده میشود.
آینده همکاری انسان و هوش مصنوعی
کشف شباهتها و تفاوتها
این مطالعه از دیدگاه پژوهشگران، گامی مهم در درک شباهتها و تفاوتهای میان انسان و سیستمهای هوش مصنوعی به شمار میآید.
پروفسور Andrea Baronchelli از دانشگاه City St. George’s درباره اهمیت تحقیق میگوید:
«این تحقیق افق جدیدی در مطالعات ایمنی هوش مصنوعی گشود. ما با گونهای جدید از عاملها مواجهیم که با ما تعامل میکنند و در شکلدادن به آیندهمان نقش دارند. شناخت عملکرد آنها برای هدایت همزیستی ما با هوش مصنوعی حیاتی است. ما وارد دنیایی میشویم که در آن، هوش مصنوعی نهتنها گفتوگو میکند، بلکه همانند ما، مذاکره میکند، سازگار میشود و گاهی بر سر رفتارهای مشترک اختلافنظر دارد.»
جایی که فناوری با جامعه تلاقی میکند
هوش مصنوعی و دینامیکهای غیرمنتظره اجتماعی
این پژوهش نشان میدهد که هنگامی که سیستمهای هوش مصنوعی در کنار یکدیگر قرار میگیرند، میتوانند دینامیکهای اجتماعی پیشبینینشدهای ایجاد کنند. نتایج به ما یادآوری میکند که هنگام صحبت از امنیت هوش مصنوعی، نباید فقط بر عملکرد یک سیستم متمرکز باشیم، بلکه باید تعامل میان سیستمها را نیز در نظر بگیریم.
مرزهای محو میان دنیای دیجیتال و واقعی
ساختارهای اجتماعی شکلگرفته میان هوشهای مصنوعی، ممکن است در آینده مرز میان جهان دیجیتال و جهان فیزیکی را کمرنگتر از همیشه کنند. در اکوسیستم فناوری در حال رشد ترکیه نیز در نظر گرفتن چنین دینامیکهایی میتواند برای کسبوکارها و جامعه بسیار تعیینکننده باشد.
جمعبندی: در حال ساختن جامعهای جدید
در حالی که سیستمهای هوش مصنوعی در حال بنیانگذاری جوامع خود هستند، ما انسانها نیز باید قوانینی برای همزیستی با آنها تعریف کنیم. این نظم اجتماعی دیجیتال جدید، شاید یکی از بزرگترین تحولات فرهنگی در تاریخ بشر باشد.