مریخ بار دیگر خبرساز شد. کشف تازه‌ای که توسط کاوشگر Perseverance ناسا انجام شده، امیدها درباره وجود یا سابقه حیات در سیاره سرخ را زنده کرده است. دانشمندان در نمونه‌ای موسوم به Sapphire Canyon نه‌تنها ترکیبات آلی شناسایی کرده‌اند بلکه به الگوهایی برخوردند که به شکل «بنک‌های پلنگی» شباهت دارد.
به گفته محققان، این یافته‌ها می‌تواند با بقایای میکروبی در گذشته‌های بسیار دور سازگار باشد.
انتشار در Nature و نیاز به تحقیقات بیشتر
این کشف نخستین بار در مقاله‌ای داوری‌شده در مجله معتبر Nature منتشر شد. با این حال پژوهشگران تأکید کردند که برای رسیدن به قطعیت علمی نیاز به بررسی‌های بیشتر وجود دارد.
Perseverance و کشف بنک‌های پلنگی
کاوشگر Perseverance که از سال ۲۰۲۱ در سطح مریخ فعالیت می‌کند، در ژوئیه ۲۰۲۴ در منطقه Jezero Crater و در سنگی به نام Cheyava Falls به این الگوها برخورد.
Sean Duffy، معاون مدیر ناسا، در توضیح این دستاورد گفت:
«پس از یک سال تحقیق، هیچ توضیح دیگری برای این پدیده یافت نشد. این احتمالاً روشن‌ترین نشانه‌ای است که تاکنون از وجود زندگی در مریخ به دست آورده‌ایم.»
Sapphire Canyon؛ نمونه‌ای کلیدی برای پژوهشگران
موقعیت و ویژگی‌ها
نمونه Sapphire Canyon از سنگ‌های حاشیه‌ای رودخانه خشک‌شده Neretva Vallis در نزدیکی دهانه Jezero برداشت شد. Perseverance در سال ۲۰۲۱ برای بررسی بقایای یک دریاچه باستانی در این دهانه فرود آمده بود.
بنک‌های مشکوک
در این نمونه، نقاط سیاه ریز به شکل «دانه‌های خشخاش» و لکه‌های بزرگ‌تر شبیه «بنک‌های پلنگی» دیده شد.
کشف ترکیبات آلی
ابزار SHERLOC روی Perseverance در همین نمونه مولکول‌های آلی کشف کرد. این ترکیبات روی زمین اساس حیات را تشکیل می‌دهند.
آب، کانی‌ها و نشانه‌های شیمیایی زندگی
- رگه‌های سفید کلسیم سولفات نشان‌دهنده جریان آب در گذشته هستند.
- حضور آهن و فسفات در اطراف بنک‌ها می‌تواند حاصل واکنش‌های شیمیایی باشد که احتمالاً از حیات میکروبی پشتیبانی می‌کرده است.
به گفته Katie Stack Morgan از ناسا:
«کشف نشانه‌ای که می‌تواند با فرآیندهای زیستی سازگار باشد، نتیجه تلاش هزاران دانشمند و مهندس در طول سال‌هاست.»
چالش بازگرداندن نمونه‌ها به زمین
با وجود اهمیت کشف، نمونه‌ها همچنان روی مریخ باقی مانده‌اند. ناسا هنوز برنامه مشخصی برای بازگرداندن آنها به زمین ندارد و در حال بررسی مسائل بودجه‌ای و فناوری است.
Duffy در این‌باره افزود:
«ما در حال بررسی زمان، هزینه و فناوری‌های موجود هستیم تا ببینیم چگونه می‌توانیم سریع‌تر این نمونه‌ها را به زمین برگردانیم.»
جمع‌بندی
کشف بنک‌های پلنگی و ترکیبات آلی در مریخ، شاید قوی‌ترین نشانه از وجود یا دست‌کم امکان شکل‌گیری حیات میکروبی در گذشته این سیاره باشد. اگرچه هنوز راه زیادی تا اثبات قطعی باقی مانده است اما امیدها برای یافتن پاسخی به یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌های بشریت ــ «آیا تنها هستیم؟» ــ بیش از هر زمان دیگری زنده شده است.
به نظر شما آیا این کشف می‌تواند آغازگر اثبات وجود حیات در مریخ باشد؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
