خلیج «مین» یکی از سریع‌ترین نواحی در حال گرم شدن در کل اقیانوس‌های جهان است. این واقعیت، زنگ خطری جدی برای آینده لابستر آمریکایی محسوب می‌شود که ستون فقرات یک صنعت دو میلیارد دلاری شیلات به شمار می‌آید.
پدیده‌هایی مانند گرمایش، اسیدی شدن و موج‌های گرمای دریایی دیگر مفاهیمی انتزاعی نیستند بلکه واقعیت‌هایی روزمره هستند که زیست یکی از نمادین‌ترین گونه‌های دریایی نیوانگلند را دگرگون می‌کنند.
«لابستر نه فقط منبع درآمد بلکه بخشی از هویت فرهنگی جوامع ساحلی آمریکاست. هر تغییر در سلامت آن، می‌تواند بر اقتصاد و فرهنگ منطقه اثر بگذارد.»
پشت صحنه تحقیقات در آزمایشگاه آب دریا
برای درک آینده لابسترها، پژوهشگران دانشگاه ویلیام و مری و مؤسسه علوم دریایی ویرجینیا (VIMS) آزمایش‌هایی انجام دادند تا ببینند جنین‌های لابستر چگونه به شرایط احتمالی اقیانوس در آینده واکنش نشان می‌دهند. نتایج نشان داد که دما خطر اصلی است.
بازسازی خلیج «مین» در سال ۲۰۶۰
در آزمایشگاه، پروفسور امیلی ری‌وِست و همکارانش شرایط خلیج مین در سال ۲۰۶۰ را بازسازی کردند. لابسترهای ماده حامل تخم از ایالت‌های مین و ماساچوست جمع‌آوری و در مخازنی با ترکیب‌های متفاوتی از دما و اسیدیته قرار گرفتند. آزمایش پنج ماه ادامه یافت تا تمام مراحل رشد بررسی شود.
نتایج شگفت‌انگیز بود. جنین‌ها نسبت به اسیدی شدن مقاوم بودند، اما آب گرم‌تر فشار زیادی بر آنها وارد کرد. نرخ متابولیسم افزایش یافت، رشد تسریع شد و لاروهای حاصل کوچکتر بودند.
«لابستر آمریکایی گونه‌ای پویا است که می‌تواند شرایط متغیر را از آب‌های ساحلی تا اعماق دریا تحمل کند، اما افزایش دمای اقیانوس و موج‌های گرمایی مکرر می‌تواند آینده این گونه ارزشمند را تهدید کند.» — بریتنی جلیسون، نویسنده اصلی مطالعه
لابسترها در برابر اسیدی شدن مقاوم‌اند
مطالعه نشان داد که اسیدی شدن به‌تنهایی تأثیر چندانی ندارد. لابسترها از پیش برای نوسانات طبیعی pH در مصب‌ها و نواحی ساحلی سازگار شده‌اند. وجود آنزیم‌های تخصصی در بدن آنها باعث می‌شود تعادل اسید و باز را به خوبی تنظیم کنند.
پژوهشگران تغییر قابل توجهی در مصرف اکسیژن یا فعالیت آنزیمی تحت pH پایین مشاهده نکردند. این موضوع نشان می‌دهد که اسیدی شدن شاید عامل تعیین‌کننده‌ای در بقای جنین‌های لابستر نباشد.
استرس گرمایی؛ چالش اصلی لابسترها
در مقابل، افزایش دما تأثیرات عمیقی بر لابسترها گذاشت. جنین‌ها در آب گرم‌تر دچار افزایش ضربان قلب و مصرف اکسیژن شدند. این فعالیت متابولیکی بالا، انرژی زیادی مصرف کرد و در نهایت باعث شد لاروها هنگام خروج از تخم، کوچکتر باشند.
«لاروهایی که در آب گرم‌تر متولد شدند، کوچکتر بودند و احتمال زنده ماندنشان در طبیعت کاهش می‌یابد. این تغییر می‌تواند تعادل طبیعی جمعیت را تهدید کند.» — بریتنی جلیسون
او افزود که تخم‌ریزی در چند مرحله و در طول فصل ممکن است راهی طبیعی برای افزایش شانس بقا باشد.
تغییرات فصلی و پیامدهای خطرناک
در شرایط گرم‌تر، ذخیره زرده تخم‌ها سریع‌تر تمام نشد، اما مصرف انرژی تغییر کرد. پروتئین و زرده به‌صورت پیوسته مصرف شدند، در حالی که سرعت متابولیسم افزایش یافت. این امر باعث شد لاروها رشد کنند ولی کوچکتر از حد معمول باشند. این الگو در بسیاری از جانوران خونسرد نیز دیده می‌شود: رشد سریع‌تر، اندازه کوچکتر.
پژوهشگران همچنین دریافتند که بیشترین تغییرات در گرم‌ترین ماه‌ها رخ می‌دهد که هشداری است درباره تأثیر موج‌های گرمای دریایی آینده.
تأثیر گرمایش بر بازده تخم‌ریزی لابستر
لابسترهایی که در شرایط طبیعی نگهداری شدند، در مدت طولانی‌تری لارو تولید کردند. اما لابسترهایی که در آب گرم‌تر قرار داشتند، لاروهای کمتر و کوچکتری داشتند. در حالی که اسیدی شدن تأثیری در اندازه نداشت، دما عامل تعیین‌کننده بود.
این یافته‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا میزان بقای طبیعی لاروها در دریا بسیار پایین است. اگر گرمایش باعث کوچک شدن لاروها و کاهش مقاومت آنها شود، در آینده نزدیک صنعت شیلات نیز آسیب خواهد دید.
صنعتی در آستانه خطر
اگرچه خلیج مین هنوز پربازده است، اما مناطق جنوبی نیوانگلند قبلاً به‌دلیل افزایش دما دچار فروپاشی صنعت لابستر شده‌اند. چنین سناریویی برای مناطق شمالی دیگر دور از ذهن نیست.
«برای درک کامل پیامدها، باید بررسی کنیم که این تغییرات چگونه بر مراحل آزادشنا و رشد لارو تأثیر می‌گذارند.» — پروفسور امیلی ری‌وِست
او افزود که آثار منفی مشابهی در سایر سخت‌پوستان دیده شده است و این دانش می‌تواند به ارزیابی دقیق‌تر موفقیت آینده شیلات کمک کند.
آینده لابسترها در دنیای گرم‌شونده
پژوهش‌های آینده بررسی خواهند کرد که آیا مقاومت در برابر اسیدی شدن به نسل بعد منتقل می‌شود و چگونه محیط‌های دور از ساحل بر رشد جنین تأثیر می‌گذارند. با این حال، شواهد کنونی نشان می‌دهد که گرمایش، تهدید اصلی تولیدمثل لابستر است.
خلیج مین اکنون یکی از کانون‌های تغییرات اقلیمی در اقیانوس‌هاست. اینکه لابستر تا چه حد بتواند خود را با این تغییرات وفق دهد، تعیین‌کننده سرنوشت نه فقط یک گونه بلکه آینده یکی از ارزشمندترین صنایع دریایی آمریکای شمالی خواهد بود.
منبع: Marine Ecology Progress Series
