مورچه‌ها به وسیله بوسه رای گیری می‌کنند!

مورچه‌ها کلنی‌شان را به وسیله همین بوسه یا درست تر بگوییم فرایندی به نام “تروفالاکسیس” که مانند بوسه به نظر می‌رسد، به طور شگفت انگیزی کنترل می‌کنند!

بقای کلنی مورچه‌ها به صمیمت بین اعضا وابسته است. هر مورچه ای که در کلنی زندگی می‌کند مانند یک سلول است و کلنی مانند بدن. پس همکاری و هماهنگی بین هر عضو کلنی بسیار مهم است. دانشمندان به تازگی کشف کرده اند که برقراری ارتباط مورچه‌ها با هم، و یا حتی رای گیری، به وسیله تبادل مایع موجود در دهان مورچه‌ها صورت می‌گیرد! فرایندی که به نظر ما شبیه به بوسه می‌آید.

این فرایند که به نام تروفالاکسیس شناخته می‌شود در میان حشراتی که زندگی اجتماعی دارند معمول است. اکولوژیست دانشگاه سوئیس و نویسنده ارشد مطلالعات جدید، لورنت کلر، می‌گوید: “در طی فرآیند تروفالاکسیس غذا بین افراد بالغ و مورچه‌های در حال رشد رد و بدل می‌شود. همچنین به این طریق یک شبکه رد و بدل کردن اطلاعات در کلنی مورچه‌ها وجود دارد که باعث می شود همه اعضا بتوانند با هم ارتباط داشته باشند”.

همانطور که کلر و دیگر همکارانش در مجله “ال لایف” گزارش دادند، تروفالاکسیس یک روش برقراری ارتباط هم هست. مورچه‌ها از روی بو یکدیگر را می‌شناسد و با هم ارتباط برقرار می‌کنند، اما با این حال به نظر می‌رسد رد و بدل کردن بزاق دهان هم نقش کلیدی در این مقوله بازی کند و به مورچه‌ها این امکان را بدهد که کلنی‌شان را به طرز باور نکردنی اداره کنند.

پروفسور ریچارد بنتون، همکار نویسنده می‌گوید: “خیلی از محققان تروفالاکسیس را تنها روشی برای رد و بدل کردن غذا دانستند. اما ما مشاهده کردیم مورچه‌ها در دیگر مسائل هم از تروفالاکسیس استفاده می‌کنند. مثلا زمانی که یک مورچه با شریکش  شروع به ساختن لانه می‌کند. در این زمان بود که ما در صدد بررسی آن برآمدیم تا بررسی کنیم که آیا در طی فرایند تروفالاکسیس مورچه‌ها از طریق بذاق‌شان ملکول‌های دیگری، غیر از غذا، برای فرستادن پیامی شیمیایی با همدیگر رد و بدل می‌کنند یا خیر”.

دانشمندان مایعات موجود در دهان مورچه‌های فلوریدایی را برای آنالیز استخراج کردند. آنها انواع زیادی پروتئین‌های مختلف در این مایعات یافتند. این پروتئین‌ها شامل پروتئین‌هایی که به نظر می‌رسید در تنظیم رشد مورچه‌ها نقش داشته باشند، هیدروکربن، میکرو آر ان ای و یک هورمون جوانی که در تنظیم رشد، تولید مثل و رفتار حشرات نقش دارد، هم بودند.

احتمال دگردیسی لاروهایی که توسط این مورچه‌ها تغذیه می‌شدند، و تبدیل شدنشان به کارگرهایی تنومند دو برابر بیشتر از بقیه بود. هورمون‌های یافت شده در مایعات دهان مورچه‌ها باعث می‌شود مورچه‌ها در بزرگسالی سالم بمانند. این هورمون‌ها باعث می‌شود مورچه‌های بالغ کلنی قوی تشکیل دهند و بر آن مدیریت و کنترل داشته باشند.

لی بوئوف اولین نویسنده این مطالعه جدید می‌گوید: “این تحقیقات نشان می‌دهد هورمون‌های جوانی و دیگر مولکول‌هایی که از طریع این مایعات دهان به دهان منتقل می‌شوند به مورچه‌ها این اجازه را می‌دهد که به صورت جمعی، همه با هم تصمیم بگیرند چگونه کلنی‌شان را توسعه دهند. پس زمانی که مورچه‌ها دارند به لاروهاشان غذا می دهند، تنها به آنها غذا نمی‌دهند؛ آنها دارند برای کلنی‌شان رای گیری می‌کنند، رشد را تنظیم می‌کنند و اعضا را تشویق می‌کنند تا بر نسل بعد تاثیر و نفوذ داشته باشند”.

همراه با پروتئین رشد و هورمون جوانی، محققان همچنین مواد شیمیایی و مولکول‌هایی مرتبط با پیام‌ رسانی را در مایعات دهان مورچه‌ها پیدا کردند که به آنها کمک می‌کند جفت خود را پیدا کنند. مواد شیمیایی دیگری در این مایعات وجود دارد که بوی خاص یک کلنی مربوط به آن است و به اعضای یک کلنی اجازه می‌دهد دوست را از دشمن تشخیص دهند.

لی بوئوف می‌گوید: “تحقیقات ما نشان داد مایعاتی که مورچه‌ها به وسیله دهان‌شان رد و بدل می‌کنند چیزی بیشتر از غذا و آنزیم‌های گوارشی است. این کشفیات نشان داد که تروفالاکسیس یک کانال برقراری ارتباط خصوصی است که مورچه‌ها از آن برای اداره کردن و هدایت کردن رشد نوزادان‌شان استفاده می‌کنند، درست مانند شیر در پستانداران.

کشفیاتی مانند این به ما نشان می‌دهند دانش ما درباره جامعه مورچه‌ها کم است. فاش شدن رازهای مورچه‌ها می‌تواند مزایای زیادی برای ما داشته باشد، چرا که آنها همواره الهام بخشی قوی برای بیومیمیکری بوده اند.