بر اساس گزارش مؤسسهٔ خدمات تغییر اقلیم کوپرنیک (C3S) وابسته به اتحادیه اروپا، کرهٔ زمین به‌تازگی گرم‌ترین فروردین خود را پشت سر گذاشته است. این رویداد، نشان‌دهندهٔ یک توالی بی‌سابقه است که در طی آن، هر یک از ۱۱ ماه گذشته، رکورد جدیدی از گرما را به ثبت رسانده است.
این گزارش که روز چهارشنبه منتشر شد، تأکید می‌کند که از ژوئن ۲۰۲۳، هر ماه گرم‌ترین ماه خود در طول تاریخ ثبت شده بوده است.
تغییر در سیستم آب‌وهوایی
C3S در آخرین بولتن ماهانهٔ خود گزارش کرده است که با احتساب فروردین امسال، میانگین دمای جهانی در ۱۲ ماه گذشته، با ۱.۶۱ درجه سانتیگراد افزایش نسبت به میانگین پیش از دوران صنعتی (۱۸۵۰-۱۹۰۰)، به بالاترین حد خود رسیده است.
دماهای بسیار زیاد اخیر، مانند دوره‌های طولانی‌مدت شکستن رکورد دمای سطح آب دریا، دانشمندان را بر آن داشته است تا احتمال سوق داده شدنِ سیستم آب‌وهوایی به یک نقطه اوج بحرانی توسط فعالیت‌های انسانی را بررسی کنند.
ژولین نیکولا، دانشمند ارشد آب‌وهوا در C3S، گفت: «فکر می‌کنم بسیاری از دانشمندان این سؤال را مطرح کرده‌اند که آیا ممکن است در سیستم آب‌وهوایی تغییر ناگهانی رخ دهد؟»
پدیدهٔ اخیر ال‌نینو
عامل اصلی تغییر اقلیم، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های فسیلی است، اما پدیده طبیعی اخیر ال‌نینو که باعث گرم‌شدن آب‌های سطحی در اقیانوس آرام شرقی می‌شود نیز به افزایش دما کمک کرده است.
کارلو بونتمپو، مدیر کوپرنیک، گفت: «ال‌نینو در ابتدای سال به اوج خود رسید و در حال حاضر، دمای سطح آب در شرق اقیانوس آرام گرمسیری در حال بازگشت به شرایط خنثی است.»
وی افزود: «بااین‌حال، درحالی‌که تغییرات دمایی مرتبط با چرخه‌های طبیعی مانند ال‌نینو می‌آیند و می‌روند، انرژی اضافی به‌دام‌افتاده در اقیانوس و جو توسط افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای، همچنان دمای جهانی را به سمت رکوردهای جدید سوق خواهد داد.»
پیامدهای گسترده‌تر گرمای بی‌سابقه فروردین
تأثیر تغییرات آب‌وهوایی در رویدادهای آب‌وهوایی افراطی فروردین، از جمله موج گرما در منطقهٔ ساحل که منجر به جان‌باختن هزاران نفر شده است، به‌شدت مشهود بود.
هیلی فاولر، دانشمند آب‌وهوا در دانشگاه نیوکاسل، با اشاره به‌فوریت وضعیت مربوط به محدودیت‌های گرمایش زمین که توسط توافقنامه‌های بین‌المللی تعیین شده است، گفت: «در چه نقطه‌ای اعلام می‌کنیم که نبرد برای حفظ دما زیر ۱.۵ درجه سانتیگراد را باخته‌ایم؟ نظر شخصی من این است که ما قبلاً این نبرد را باخته‌ایم و واقعاً باید به‌طورجدی به حفظ دما زیر ۲ درجه سانتیگراد و کاهش انتشار گازهای آلایندهٔ دی‌اکسیدکربن تاحدامکان سریع فکر کنیم.»
هدف محدودکردن گرمایش زمین به ۱.۵ درجه سانتیگراد در اجلاس آب‌وهوای سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ تعیین شد که دانشمندان معتقدند از فاجعه‌بارترین تأثیرات تغییرات آب‌وهوایی مانند گرمای شدید، سیل‌های شدید و آسیب‌های غیرقابل‌برگشت به اکوسیستم‌ها جلوگیری می‌کند.
اگرچه از لحاظ فنی، هدف ۱.۵ درجه سانتیگراد نقض نشده است – زیرا این هدف به میانگین دمای جهانی بلندمدت اشاره دارد – برخی از کارشناسان بر این باورند که دستیابی به این هدف دیگر عملی نیست و خواستار کاهش شدیدتر انتشار گازهای آلایندهٔ CO2 برای به‌حداقل‌رساندن عبور از این هدف هستند.
گرمای بی‌سابقهٔ اقیانوس
طبق یک تحلیل اخیر از بی‌بی‌سی، اقیانوس‌های جهان در طول سال گذشته هر روز رکوردهای جدیدی از گرما را ثبت کرده‌اند.
پروفسور مایک مردیت از بررسی جنوبگان بریتانیا گفت: «این واقعیت که تمام این گرما وارد اقیانوس می‌شود و در واقع از برخی جهات حتی سریع‌تر از آنچه فکر می‌کردیم گرم می‌شود، بسیار نگران‌کننده است.»
«اینها نشانه‌های واقعی از حرکت محیط‌زیست به سمت مناطقی است که واقعاً نمی‌خواهیم در آن باشد و اگر در این مسیر ادامه یابد، عواقب آن شدید خواهد بود.»
چهارمین رویداد سفیدشدن جهانی مرجان
آخرین رویداد سفیدشدن مرجان که به‌عنوان چهارمین رویداد جهانی این نوع شناخته می‌شود، در حال حاضر در حال وقوع است و به طور قابل‌توجهی بر صخره‌های مرجانی در سراسر جهان تأثیر گذاشته است. این رویداد در حال انجام از اوایل سال ۲۰۲۳ مشاهده شده است و بیش از ۵۴ درصد از صخره‌های مرجانی جهان را تحت‌تأثیر قرار داده است و شرایط بدتر شده است و آن را به طور بالقوه بزرگ‌ترین رویداد سفیدشدن ثبت شده تا کنون تبدیل کرده است.
ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) این رویداد سفیدشدن را از طریق برنامهٔ Coral Reef Watch خود رصد می‌کند که تنش گرمایی گسترده‌ای را در سراسر حوضه‌های اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و هند ثبت کرده است.
سفیدشدن مرجان به‌خصوص در مناطقی مانند صخره‌های مرجانی بزرگ استرالیا شدید بوده است که برای اولین‌بار در تاریخ خود، شاهد سطوح بالای سفیدشدن به طور هم‌زمان در کل منطقهٔ خود بوده است.
این سفیدشدن گسترده پیامدهای عمیقی نه‌تنها برای تنوع زیستی دریایی، بلکه برای اقتصاد و امنیت غذایی جوامعی که به این اکوسیستم‌ها وابسته هستند، دارد. ارزش اقتصادی جهانی صخره‌های مرجانی ۲.۷ تریلیون دلار در سال تخمین زده می‌شود و از صنایعی مانند گردشگری و ماهیگیری پشتیبانی می‌کند.
