علاوه بر گل‌های زیبا، آب و هوای خوب و باران‌های ملایم، بهار علامت دیگری هم دارد، هجوم شته ها! در این فصل آفتی که بیشتر از همه توجه را به خود جلب می‌کند و مشکل ساز می‌شود، همین شته معروف است!
اما چه طور با این آفت کوچک سبز رنگ (گاهی هم به رنگ‌های دیگر) مبارز کنیم؟
شته چیست؟
شته همان آفت کوچکی است که شیره گیاهان را می‌مکد و از خانواده شته‌ها است. بالغین این حشره بدنی گلابی شکل دارند و اندازه‌شان از کمتر از ۱ میلی متر شروع می‌شود. بیشترین شته‌هایی که بر گیاهان خانگی دیده می‌شود همان‌هایی هستند که سبز کمرنگ اند. اما شته‌ها به رنگ‌های دیگر مثل صورتی، سفید، خاکستری، زرد وسیه هم یافت می‌شوند. در بهار شته‌هایی بالدار هم مشاده می‌شوند که برای گسترش کلنی‌شان به این سو و آن سو پرواز می‌کنند.
شته‌ها به سرعت زاد و ولد کرده و جمعیت زیادی را بر روی گیاه درست می‌کنند. اگر شته به یکی از گیاهان‌تان حمله کند طولی نمی‌کشد که بر روی تمام گیاهان دیگرتان هم پخش می‌شود. پس فکر نکنید تنها یکی از گیاهان‌تان را از بین می‌برند، آین آفات کوچک تا همه گیاهان‌تان را مورد عنایت قرار ندهد دست بردار نیستند!
همانطور که گفتیم این حشرات بسیار فعال اند و به سرعت از گیاهی به گیاه دیگر حرکت می‌کنند. در گیاهان بیرون از خانه، شته‌هایی که روی گیاه هستند، به وسیله مورچه‌ها محافظت می‌شوند. مورچه از عسلک تولیده شده به وسیله شته تغذیه می‌کند و در ازای آن از شته محافظت می‌کند. به علاوه تحقیقات نشان داده مورچه‌ها هم در انتقال شته‌ها از یک گیاه به گیاه دیگر بسیار موثر هستند. اما شته‌هایی که بر گیاهان درون خانه زندگی می‌کنند، برای جا به جایی تنها متکی به خودشان هستند.
خسارت شته
همانطور که گفتیم شته‌ها شیره گیاه را می‌مکند و از این طریق خسارات جبران ناپذیری به گیاه‌مان وارد می‌کنند. از خسارات اولیه می‌توان به توقف یا کند شدن رشد گیاه اشاره کرد. شته‌ها بیشتر به قسمت‌های جوان گیاه حمله می‌کنند و تغذیه آنها در این محل‌ها موجب بدشکل شدن و پیچ خوردگی شاخسار گیاه می‌شود. این آفات در حین تغذیه از گیاه عسلک (که ماده‌ای چسبناک و قندی است) تولید می‌کنند و آن را روی شاخسار گیاه می‌ریزند. این ماده چسبناک موجب چسبیدن قارچ دوده (یک قارچ سیاه رنگ) روی شاخسار شده و جذب نور توسط گیاه را با اشکال مواجه می‌کند و در نتیجه فتوسنتز را کاهش می‌دهد. از دیگر خسارات شته می‌توان به انتقال بیماری بین گیاهان اشاره کرد.
آوندها همان رگ های گیاه هستند که شته خرطوم خود را در آن فرو کرده و از شیره گیاه تغذیه می‌کند. بسیاری از عوامل بیماری‌زای گیاهی در آوندها یافت می‌شوند. شته با تغذیه از یک گیاه آلوده ناقل بیماری شده و با فرو کردن خرطوم خود در آوند یک گیاه سالم باعث انتقال بیماری به آن گیاه می‌شود.
چه طور با شته‌ها مبارزه کنیم؟
مانند تمام آفات، اولین و بهترین راه مبارزه پیشگیری است. گیاهان سالم، سرحال و قوی کمتر از گیاهان ضعیف و تحت استرس مستعد به حمله شته‌ها هستند. پس همیشه مراقب سلامت گیاهان‌تان باشید. آبیاری‌شان را منظم کنید، کود دهی را فراموش نکنید و شاخسار مرده را از گیاه جدا کنید.
اما اگر در حال حاضر شته‌ها بر روی گیاهان‌تان وجود دارند با این روش‌ها با آنها مبارزه کنید:
۱- شته‌ها را از روی گیاه بشویید
با استفاده از جریان آب شته‌ها را از روی گیاه‌تان بشویید. همچنین می‌توانید آنها را با دست یا یک پنبه کتانی آغشته به الکل از روی گیاه‌تان پاک کنید. این بهترین روش برای مبارزه با تعداد کم شته است.
۲- از صابون‌های حشره کش استفاده کنید
این صابون‌ها به وفور در فروشگاه‌های گل و گیاه و یا فروشگاه‌های مخصوص لوازم کشاورزی موجود هستند. در هنگام خرید این محصول انواع بی بو و ساده آن را تهیه کنید تا این مواد افزودنی به گیاه‌تان آسیب نرسانند.
۳- روغن نیم
این روغن از درخت نیم گرفته می‌شود. از این روغن درست بر طبق دستور روی بسته آن استفاده کنید. این روغن برای مبارزه با قارچ‌ها هم کاربرد دارد و بهتر از همه آنکه به طور سیستماتیک عمل می‌کند (یعنی با برخورد به یک قسمت از گیاه، به درون آن نفوذ کرده و در سرتاسر گیاه پخش می‌شود). بر طبق تحقیقات استفاده از این روغن بر روی سبزیجات و گل‌های زینتی بدون مشکل است.
۴- سموم دست ساز خانگی
سموم ارگانیک خانگی که با استفاده از سیر و پیاز درست می‌شوند، هم تاثیر خوبی بر کنترل شته‌ها دارند وهم از همه نظر ایمن هستند. طرز تهیه این سموم در پست‌های قبلی همین بخش (بخش طبیعت ) آمده است.
۵- سموم شیمیایی
من استفاده از این سموم را پیشنهاد نمی‌کنم چون هم برای خودتان و محیط زیست مضر هستند و هم احتمالا مشکل شما با روش‌های کم خطر تر بالا حل خواهد شد. پس سعی کنید از این سموم حداقل در داخل خانه استفاده نکنید.
