تحلیل جدیدی نشان می‌دهد که ممکن است کل جهان با سرعتی بسیار ملایم در حال چرخش باشد؛ آن‌قدر آرام که تا کنون از دید ما پنهان مانده است. این فرضیه می‌تواند پاسخی برای اختلاف‌هایی باشد که دانشمندان هنگام اندازه‌گیری سرعت انبساط فضا با آن روبه‌رو می‌شوند.
دانشمندی در جست‌وجوی چرخش کیهان
یکی از دانشمندانی که این نظریه چرخشی را بررسی کرده، «ایشتوان ساپودی» (István Szapudi) پژوهشگر مؤسسه اخترشناسی دانشگاه هاوایی است. او در مطالعه‌ای اخیر، تغییرات بسیار جزئی در انبساط کیهانی را تحلیل کرده که ممکن است به چرخش بسیار کند تمام ماده شناخته‌شده مرتبط باشد.
معمای صدساله انبساط کیهان
انبساط یکنواخت در مدل‌های پذیرفته‌شده
اکثر اخترشناسان مدل‌های کنونی را قبول دارند که می‌گویند جهان در تمام جهات به‌صورت یکنواخت در حال انبساط است و هیچ نشانه‌ای از چرخش وجود ندارد.
تنش هابل؛ اختلافی ماندگار
تقریباً یک قرن است که دانشمندان از انبساط کیهانی آگاه‌اند، اما اختلافی به نام «تنش هابل» همچنان بدون پاسخ باقی مانده است.
این اختلاف از مقایسه دو روش مختلف برای اندازه‌گیری نرخ انبساط جهان سرچشمه می‌گیرد. یکی از این روش‌ها بر مشاهدات ابرنواخترها در کهکشان‌های دور تکیه دارد و دیگری به تابش زمینه کیهانی – پس‌تابی از روزهای آغازین کیهان – وابسته است.
نتایجی که همیشه با هم سازگار نیستند
در تئوری، هر دو روش باید به یک نرخ کلی از رشد کیهان منتهی شوند. اما این اتفاق نمی‌افتد، و کارشناسان سال‌هاست که در تلاشند این تناقض را توضیح دهند.
نرخ انبساط در یک جهان در حال چرخش
آیا چرخش جزئی می‌تواند اختلاف را حل کند؟
رویکردی جدید پیشنهاد می‌دهد که یک چرخش بسیار جزئی در کل جهان می‌تواند اعداد ناسازگار را با هم هماهنگ کند. اگر کل کیهان حتی پیچش کوچکی داشته باشد، ممکن است این موضوع در طول زمان بر کشیدگی فواصل تأثیر بگذارد.
«بر خلاف انتظار، ما دریافتیم که مدل ما با در نظر گرفتن چرخش، این تناقض را بدون نقض اندازه‌گیری‌های فعلی نجومی حل می‌کند.» – اشتوان ساپودی
چرخشی بسیار کند، فراتر از توان اندازه‌گیری
دانشمندانی که از این مدل چرخشی حمایت می‌کنند، بر این باورند که نرخ این چرخش آن‌قدر پایین است که با ابزارهای کنونی قابل شناسایی نیست.
یکی از تخمین‌ها حاکی از آن است که ممکن است جهان هر ۵۰۰ میلیارد سال تنها یک دور کامل بچرخد – چیزی که از دیدگاه ما تقریباً غیرممکن است به چشم آید.
«شاید واقعاً همه‌چیز در حال چرخش است.» – ساپودی
این پیچش ملایم ممکن است بتواند شکاف میان اندازه‌گیری‌های محلی و مشاهداتی را که از ۱۳ میلیارد سال پیش می‌آیند، پر کند.
چرخش کیهان در چارچوب فیزیک شناخته‌شده
چرخش، پدیده‌ای آشنا در جهان
هیچ‌یک از قوانین شناخته‌شده فیزیک، چنین پدیده‌ای را منع نمی‌کنند. سیارات، ستارگان، کهکشان‌ها و حتی سیاه‌چاله‌ها همه در حال چرخش هستند. بنابراین، ایده‌ی یک چرخش هماهنگ جهانی، از دیدگاه کیهانی چندان دور از ذهن نیست.
محاسباتی که با داده‌های فعلی همخوانی دارد
اگر چرخش آرام در معادلات انبساط کیهانی لحاظ شود، می‌تواند دلیل داده‌های ناسازگار درباره سرعت کشیدگی فضا را توضیح دهد.
یافته‌ها همچنان با درک فعلی ما سازگار است، زیرا نرخ این چرخش آن‌قدر پایین است که تأثیری بر مشاهدات رایج نمی‌گذارد.
آزمایش چرخش کیهان با مدل‌های جدید
گام بعدی: مدل‌سازی رایانه‌ای
گام بعدی پژوهشگران تبدیل این محاسبات ابتدایی به یک مدل دقیق رایانه‌ای است. آن‌ها همچنین به دنبال نشانه‌هایی در ساختارهای بزرگ‌مقیاس کیهان خواهند بود که ممکن است چرخش تدریجی را نشان دهند.
تأثیرات احتمالی درک جدید
اگر در آینده نشانه‌ای از این چرخش کیهانی تأیید شود، یکی از بزرگ‌ترین اختلاف‌نظرهای اخترشناسی برطرف خواهد شد.
تأیید چرخش جهان همچنین می‌تواند دریچه‌ای تازه به نحوه رفتار زمان و ماده در مقیاس‌های بزرگ کیهانی بگشاید.
معنای این کشف برای آینده علم
آیا این نظریه دیدگاه ما را تغییر خواهد داد؟
در ادامه، کارشناسان مشتاق‌اند دریابند آیا نظریه‌ی چرخش آرام کیهان می‌تواند توافق بیشتری میان اندازه‌گیری‌های محلی و دوردست از انبساط ایجاد کند یا نه.
برخی باور دارند این دیدگاه می‌تواند روش ما برای مطالعه‌ی تشکیل کهکشان‌ها تا چیدمان ابرخوشه‌ها را تغییر دهد.
بااین‌حال، احتیاط همچنان لازم است
عده‌ای نیز با احتیاط به این فرضیه نگاه می‌کنند؛ زیرا بسیاری از راه‌حل‌های پیشنهادی برای تنش هابل تاکنون آمده‌اند و رفته‌اند. با این حال، این سناریوی چرخشی به‌عنوان تلاشی خلاقانه برجسته است، چرا که هیچ‌یک از نظریه‌های موجود را نقض نمی‌کند.
جهان هستی بارها ما را با کشف‌هایی شگفت‌انگیز غافلگیر کرده است. یک جهان در حال چرخش می‌تواند لایه‌ای تازه از شگفتی به دیدگاه ما از همسایگی کیهانی‌مان اضافه کند.
در نهایت، حرکت ساده‌ای مانند چرخش شاید بتواند مشکلی را حل کند که سال‌هاست ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. همین عنصر شگفتی است که اشتیاق دانشمندان را برای جست‌وجوی پاسخ در دل آسمان‌ها زنده نگه می‌دارد.
این مطالعه در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.
