بیماری قارچی گوجه فرنگی که به آن بلایت (بادزدگی) گوجه فرنگی هم میگویند هر ساله جان گوجههای زیادی را در سراسر دنیا میگیرد! اگر گیاه گوجه فرنگیتان از مشکلی رنج میبرد که نمیدانید چیست، شاید مسئله همین بیماری باشد.
اولین کاری که باید در مواجهه با گیاهان گوجهای که به بیماری قارچی بلایت مبتلا شده اند انجام داد این است که باید تمام برگهایی از گیاه که نشانه بیماری روی آنها دیده میشود را هرس کرد و در جا بیرون انداخت. نکته دوم آن است که بعد از هرس هر گیاه باید وسایل هرس را ضدعفونی کرد تا بیماری را به گیاهان سالم انتقال ندهیم.
درمانهای شیمیایی برای مقابله با بیماری بلایت گوجه فرنگی
همانطور که در مقالههای قبلی ذکر شد بیماری بلایت گوجه فرنگی درمان ندارد و تنها کاری که از دستمان برمیآید جلوگیری از انتشار و ابتلای گیاه به این بیماری است. زمانی که گیاه به بیماری دچار شده باشد استفاده از سموم شیمیایی گیاه را درمان نمیکند اما به جلوگیری از انتشار عوامل قارچی بیماریزا به دیگر نقاط گیاه کمک میکند. اگر در سالهای پیش سابقه داشته که گیاهان گوجهتان به بیماری قارچی بلایت مبتلا شده باشند و یا در کل میخواهید خیالتان از بابت گیاه راحت شود، میتوانید به گیاه قارچ کش بزنید تا در برابر بیماری مصون شود. سموم قارچ کش شیمیایی به صورتی که باید آنها را با آب مخلوط کنید، و به صورتی که آماده مصرف هستند و نیازی به رقیق کردن ندارند، در بازار موجود اند.
در میان سموم قارچ کش شیمیایی که در بازار موجود است، سم قارچ کش مس مایع هم یافت میشود. اگر نوع غلیظ سم را تهیه کرده اید، ۲ الی ۳ قاشق از سم را با ۴ لیتر آب رقیق کنید و در بطری اسپری ریخته روی گیاه اسپری کنید. در هنگام اسپری کردن سم روی گیاه حتما دقت کنید که سم بر روی همه قسمتهای شاخسار گیاه ریخته شود، از برگهای راسی گرفته تا پایینترین برگهای روی ساقه. آنقدر روی شاخسار سم پاشی کنید تا محلول سم از روی گیاه چکه چکه پایین بریزد. اگر سم پاشی تمام شد اما هنوز هم مقداری سم درون بطری مانده است، آن سم را دور بریزید و در هر بار استفاده محلول سم جدید درست کنید. گیاه را هر ۷ تا ۱۴ روز یک بار با این محلول سم پاشی کنید تا برگهای جدید گیاه هم نسبت به بیماری مقاوم شوند.
۴ لیتر سم باید برای حدود ۸ گیاه گوجه کافی باشد. زمانی که سولفات مس با آب مخلوط میشود یونهایی آزاد میکند که برای قارچها سمیاند اما برای گیاه گوجه نسبتا بیخطر اند. اگرچه استفاده از مس مشکلی ندارد و ماندگاری بالایی دارد، اما میتواند در خاک تجمع پیدا کند و باعث آلودگی شود. سولفات مس برای ماهیها و موجودات آبزی سمی است پس از استفاده از آن بر روی گیاهانی که در نزدکی دریاچهها، یا دیگر نقاطی که با آب تماس دارند، روییده اند خودداری کنید. هرگز در روزهای گرم سم را بر روی گیاه اسپری نکنید، این کار را تنها زمانی انجام دهید که هوا دمایی متعادل دارد و بادی و بارانی هم نیست. در زمان سم پاشی گیاه با هر سم قارچکشی حتما از دستکشهایی بلند استفاده کنید و از تماس سم با چشمها جلوگیری کنید (بهتر است عینک بزنید).
اگر این سم را پیدا نکردید از دیگر سموم قارچکش مخصوص مبارزه با بیماری قارچی بلایت گوجه فرنگی استفاده کنید. بعد از خرید این قارچ کشها بر طبق دستور روی بسته عمل کنید (اگر نیاز است سم را با آب مخلوط کنید و دورههای تکرار سم را رعایت کنید).
درمانهای خانگی برای مبارزه با بیماری بلایت گوجه فرنگی
غیر از روشهای شیمیایی روشهای خانگی هم هستند که برای مبارزه با بیماری قارچی بلایت میتوان از آنها استفاده کرد:
سرکه میتواند به عنوان یک قارچکش عمل کند و در درمان این بیماری به کار رود.
- ۳ قاشق غذا خوری سرکه سیب (با اسیدیته ۵ درصد) را با ۴ لیتر آب مخلوط کنید و در صبح آن را بر روی گیاهان آلوده اسپری کنید.
یک ماده خانگی دیگر که میتوان از آن برای از بین بردن بیماری بلایت استفاده کرد جوش شیرین (سدیم بیکربنات) است که ترکیبات قارچ کش دارد. جوش شیرین به دفع اسپورهای قارچ از گیاه کمک میکند. به محض دیدن نشانههای بیماری، و یا برای پیشگیری از ابتلای گیاه به این بیماری، از جوش شیرین استفاده کنید.
- ۱ قاشق غذا خوری جوش شیرین را با ۲٫۵ قاشق غذا خوری روغن گیاهی وخلوط کنید و آن را درون ۴ لیتر آب بریزید. ۱٫۵ قاشق چایخوری صابون کاستیل (صابون ملایم و سفت داراى روغن زیتون و هیدروکسید سدیم) و یا هر صابون دیگری که افزودنیهای کمی داشت، به مواد اضافه کنید. محلول را درون یک بطری اسپری بریزید و در هنگام اسپری روی گیاه به طور مداوم بطری را تکان دهید. مطمئن شوید که رو و زیر برگها را به خوبی سم میزنید. تا زمانی که نیاز باشد، هر ۵ تا ۷ روز یک بار سم پاشی را تکرار کنید.