کشف کشتیهای پنهان در دریا
مطالعهای جدید از سوی Global Fishing Watch نشان داده که فعالیتهای گسترده و ناشناختهای از کشتیها در دریا وجود دارد که تا پیش از این ثبت نشده بودند.
اقیانوسها، که بیش از ۷۰ درصد از سطح زمین را پوشش میدهند، همیشه مرزی وسیع و اسرارآمیز بودهاند. این محیط، نه تنها حیاتی برای تجارت جهانی است، بلکه منبع مهمی برای غذا و یکی از عناصر کلیدی تولید انرژی به شمار میرود. با این وجود، بخش بزرگی از آنچه در سطح اقیانوسها رخ میدهد، در هالهای از ابهام قرار دارد.
شناسایی فعالیتهای کشتیها با فناوریهای نوین
محققان با استفاده از تصاویر ماهوارهای، دادههای GPS کشتیها و هوش مصنوعی، نقشهای دقیق از حرکت کشتیهای صنعتی و زیرساختهای انرژی دریایی تهیه کردهاند. نتایج این تحقیق، کمبودهای جدی در سیستمهای ردیابی عمومی را نشان داده و نگرانیهایی را درباره شفافیت دریایی، پایداری محیط زیست و امنیت جهانی به وجود آورده است.
کشتیهای تاریک
برای سالها، سازمانهای دریایی و دولتها از سیستم شناسایی خودکار (AIS) برای ردیابی حرکات کشتیها استفاده میکردند. اما این سیستم محدودیتهای قابل توجهی دارد:
- همه کشورها استفاده از این سیستم را اجباری نکردهاند.
- بسیاری از کشتیها برای فرار از ردیابی، فرستندههای خود را خاموش میکنند، بهویژه آنهایی که درگیر فعالیتهای غیرقانونی مانند صید غیرمجاز، قاچاق و سایر اقدامات غیرقانونی هستند.
مطالعات نشان میدهند که بین ۷۲ تا ۷۶ درصد از کشتیهای صنعتی صید ماهی در سطح جهان، در سیستمهای عمومی ردیابی نمیشوند. همچنین ۲۱ تا ۳۰ درصد از فعالیت کشتیهای حمل و نقل و انرژی نیز از این سیستمها پنهان است.
فعالیت پنهان صید ماهی
بیشتر این فعالیتهای ناشناخته در جنوب آسیا، جنوب شرقی آسیا و سواحل شمالی و غربی آفریقا رخ میدهد. این مناطق، که دارای تنوع زیستی دریایی فراوان هستند، به نقاط داغی برای صید غیرقانونی، بهرهبرداری بیش از حد از منابع دریایی و تخریب محیط زیست تبدیل شدهاند.
بدون یک سیستم ردیابی شفاف و قابلاعتماد، دولتها و فعالان محیط زیست با دشواری در اجرای قوانین، حفاظت از ذخایر ماهی و تأمین امنیت دریایی مواجه میشوند.
اثرات فعالیت کشتیهای تاریک
این فعالیتها تنها به صید ماهی محدود نمیشوند:
- بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان برای تأمین غذای اصلی خود به اقیانوس وابستهاند.
- ۲۶۰ میلیون نفر بهطور مستقیم در صنعت شیلات دریایی جهانی مشغول به کار هستند.
- ۸۰ درصد از کل کالاهای تجاری جهان از طریق مسیرهای دریایی حمل میشوند.
- نزدیک به ۳۰ درصد از تولید نفت جهان در سکوهای دریایی انجام میشود.
نبود ردیابی دقیق، امکان ادامه فعالیتهای غیرقانونی مانند کار اجباری، قاچاق انسان و جرایم زیستمحیطی را فراهم میکند و تلاشها برای مدیریت پایدار اقیانوسها را تضعیف میکند.
فناوری هوش مصنوعی و ماهوارهها در ردیابی کشتیها
برای رفع محدودیتهای AIS، محققان از فناوری هوش مصنوعی و ماهوارهها بهره گرفتند:
- با استفاده از مدلهای یادگیری عمیق، دادههای ۲ پتابایت تصاویر ماهوارهای از سامانه ماهوارهای Sentinel-1 متعلق به آژانس فضایی اروپا تحلیل شدند.
- این سامانه هوشمند برای شناسایی و طبقهبندی کشتیها با دقتی بیسابقه آموزش داده شد.
مدلهای توسعه یافته:
- دقت ۹۷ درصد در شناسایی اشیاء.
- دقت ۹۸ درصد در طبقهبندی زیرساختهای دریایی.
- دقت ۹۰ درصد در تفکیک کشتیهای صیادی از کشتیهای غیرصیادی.
آشکارسازی فعالیتهای ناشناخته
محققان بیش از ۶۷ میلیون تصویر ماهوارهای و ۵۳ میلیارد موقعیت GPS کشتیها را بررسی کردند. این تحلیل، کشتیهایی را که مکان خود را اعلام نمیکردند، مشخص کرد.
تصاویر ماهوارهای با وضوح بالا، امکان شناسایی کشتیهایی به کوچکی ۱۵ متر را فراهم ساخت و به بررسی دقیق فعالیت کشتیهای صنعتی، باری، نفتکشها و زیرساختهای دریایی کمک کرد.
گسترش انرژی دریایی: باد در مقابل نفت
مطالعات همچنین گسترش زیرساختهای انرژی دریایی را نشان دادند:
- تا سال ۲۰۲۱، تعداد توربینهای بادی فراساحلی از سکوهای نفتی فراتر رفت.
- با این حال، ترافیک کشتیهای مرتبط با نفت همچنان پنج برابر بیشتر از ترافیک مرتبط با باد است.
روند تغییرات انرژی دریایی
- ۵۲ درصد از مزارع بادی دریایی در شمال اروپا و ۴۵ درصد در چین متمرکز هستند.
- چین از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، افزایش ۹۰۰ درصدی در توربینهای بادی دریایی داشت.
- زیرساختهای نفتی همچنان در خلیج مکزیک، خلیج فارس و جنوب شرق آسیا غالب هستند.
آینده نظارت دریایی
فناوریهای جدید مانند سیستم اطلاعات سریع زمین (REMIS) با استفاده از هوش مصنوعی، توانایی تشخیص بلادرنگ کشتیها را فراهم میکند:
- این سیستم، تصاویر ماهوارهای را پیشپردازش کرده و تصاویر مرتبط با کشتیها را اولویتبندی میکند.
- دادهها با سرعت بیشتری به ایستگاههای زمینی منتقل میشوند و ردیابی در زمان واقعی را ممکن میسازند.
تأثیرات کووید-۱۹ بر فعالیتهای دریایی
مطالعه نشان داد که فعالیتهای صید در سال ۲۰۲۰، به دلیل همهگیری کووید-۱۹، ۱۲ درصد کاهش یافت. با این حال، فعالیتهای مرتبط با حمل و نقل و انرژی تأثیر چندانی نپذیرفتند.
دعوت به شفافیت و مسئولیتپذیری
این یافتهها ضرورت افزایش شفافیت در فعالیتهای دریایی را برجسته میسازند. دولتها باید مقررات سختگیرانهتری وضع کنند و از ابزارهای پیشرفته نظارتی برای مقابله با فعالیتهای غیرقانونی و حفاظت از محیط زیست بهره بگیرند.
این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.