با توجه به موفقیت چشمگیر سامانه‌های بدون سرنشین و مزایایی که این فناوری‌ها در میدان عمل ارائه داده‌اند، اکنون تلاش‌ها برای تبدیل هلیکوپترهای پرکاربرد نظامی و غیرنظامی به نسخه‌های بدون سرنشین، شتاب بیشتری گرفته است. شرکت‌های بزرگ جهانی از جمله لاکهید مارتین، هانی‌ول و لئوناردو به توسعه هلیکوپترهای خودران برای انجام مأموریت‌های مختلفی چون شناسایی، جمع‌آوری اطلاعات، نبرد، حمل بار، انتقال تجهیزات پزشکی و ارسال کمک‌های اضطراری مشغول‌اند.
پروژه‌های کلیدی بازیگران جهانی
Sikorsky و DARPA: نخستین پرواز نمایشی Black Hawk بدون خلبان
شرکت سیكورسکی، زیرمجموعه لاکهید مارتین، با همکاری آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا (DARPA)، پروژه‌ای برای توسعه یک هلیکوپتر کمکی خودران جهت انجام مأموریت‌های پشتیبانی و تخلیه مصدومان انجام داده‌اند. نتیجه این همکاری، پرواز نمایشی هلیکوپتر UH-60A Black Hawk به صورت کاملاً خودران در سال ۲۰۲۲ بود. این برنامه با هدف اجرای عملیات پشتیبانی لجستیکی، تخلیه و شناسایی در خطوط مقدم بدون نیاز به مداخله خلبان طراحی شده است.
همکاری Honeywell و Near Earth Autonomy با ارتش آمریکا
ارتش ایالات متحده قراردادی با دو شرکت Near Earth Autonomy و Honeywell برای تبدیل هلیکوپترهای UH-60L Black Hawk به سکوهای لجستیکی خودران منعقد کرده است. هدف این پروژه، مدرن‌سازی ناوگان فعلی هلیکوپترها و سازگاری آنها با عملیات بدون سرنشین است. تلفیق سیستم‌های پیشرفته هوانوردی Honeywell با نرم‌افزارهای پرواز خودکار Near Earth، به افزایش امنیت سربازان و کارآمدی عملیات‌ها در شرایط پرشتاب کمک می‌کند.
پروژه Proteus شرکت Leonardo
لئوناردو نیز با الهام از هلیکوپتر سبک تک‌موتوره AW09، یک پرنده بدون سرنشین به نام Proteus طراحی کرده است. این هلیکوپتر تقریباً سه‌تنی برای عملیات دریایی طراحی شده و از ویژگی‌هایی همچون پرواز خودران، محفظه بار ماژولار و تکنیک‌های نوآورانه ساخت بهره می‌برد. این پروژه برای نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا (Royal Navy) توسعه یافته است.
توسعه پروژه‌ها در کشورهای مختلف
همکاری‌های منطقه‌ای برای تولید هلیکوپترهای بدون سرنشین
علاوه بر شرکت‌های بزرگ جهانی، در بسیاری از کشورها و مناطق نیز شرکت‌ها و نهادهای فعال در حوزه هوانوردی و سیستم‌های خودران، پروژه‌های مستقلی برای توسعه هلیکوپترهای بدون سرنشین در ابعاد مختلف اجرا می‌کنند.
تحولات در ترکیه: ALPİN، گام بلند به سوی آینده
توافق راهبردی برای گسترش سیستم‌های خودران
در ترکیه، امضای توافق‌نامه همکاری راهبردی میان شرکت TİTRA Teknoloji و اداره کل کارخانجات نظامی وزارت دفاع ترکیه (5. کارخانه تعمیرات اساسی) زمینه‌ساز گسترش استفاده از هلیکوپترهای بدون سرنشین شده است.
تبدیل هلیکوپتر سرنشین‌دار به نسخه بدون سرنشین
شرکت TİTRA که در توسعه و تولید پهپادها تخصص دارد، در سال ۲۰۲۰ با هدف تأمین نیاز به یک سکوی پروازی دارای موتور سوختی، ظرفیت حمل بار بالا، برد بلند و توان پرواز در ارتفاع زیاد، اقدام به تبدیل یک هلیکوپتر سرنشین‌دار به نسخه بدون سرنشین کرد.
نتیجه این پروژه، تبدیل سکویی بود که قابلیت حمل دو سرنشین تا وزن ۱۹۰ کیلوگرم و ماندگاری پرواز تا سه ساعت را داشت. سپس با توسعه‌های بیشتر، نسخه‌ای با قابلیت حمل بار مفید ۲۰۰ کیلوگرم و توان پرواز بیش از ۹ ساعت با نام ALPİN به عنوان نخستین هلیکوپتر بدون سرنشین ترکیه معرفی شد.
ورود به ناوگان نظامی و توسعه خط تولید
هلیکوپتر ALPİN پس از ورود به ناوگان نیروهای امنیتی ترکیه، با دریافت سفارش دوم برای کاربران دیگر، نشان داد قابلیت‌های آن فراتر از استفاده محدود است. شرکت TİTRA هم‌زمان برنامه‌هایی برای تبدیل دیگر هلیکوپترهای موجود در ناوگان امنیتی به نسخه‌های بدون سرنشین در دستور کار قرار داده است.
برنامه‌ریزی برای آینده: تنوع مأموریت‌ها و ارتقاء قابلیت‌ها
توافق‌نامه‌ای برای توسعه گسترده‌تر
طبق اعلام شرکت فناوری پاسفیک در «پلتفرم اطلاع‌رسانی عمومی»، توافق‌نامه‌ای برای توسعه سیستم‌های خودران بین TİTRA و 5. کارخانه تعمیرات اساسی امضا شده است. این همکاری بر توسعه کاربردهای گسترده‌تر برای هلیکوپترهای بدون سرنشین و استفاده از آنها در مناطق جغرافیایی متنوع با اهداف لجستیکی تمرکز دارد.
ارتقاء بومی‌سازی و توانمندی‌های صنعتی
انتظار می‌رود این همکاری باعث تنوع بیشتر مدل‌های هلیکوپترهای بدون سرنشین و افزایش استفاده از آنها شود. ترکیب تخصص TİTRA در سیستم‌های خودران با زیرساخت فنی 5. کارخانه تعمیرات اساسی، شتاب‌دهنده‌ای برای توسعه فناوری‌های بومی در این حوزه خواهد بود.
توانمندی‌های زیرساختی ترکیه در حوزه هلیکوپتر
موقعیت برتر در تعمیر و بهسازی هوانوردی
کارخانه 5. تعمیرات اساسی با چشم‌انداز تبدیل شدن به یکی از مراکز پیشرو در تعمیر و نگهداری هلیکوپتر در جهان، از توانمندی‌های بالایی در نگهداری، بازسازی و مدرن‌سازی هواپیما و هلیکوپترها برخوردار است. این مرکز به انواع هلیکوپترهای عمومی، تهاجمی، شناسایی و آموزشی خدمات ارائه می‌دهد.
اثبات توان فنی TİTRA در سطح عملیاتی
TİTRA با توسعه و عملیاتی کردن ALPİN نشان داده است که توان تبدیل یک هلیکوپتر سرنشین‌دار به نسخه بدون سرنشین را در سطح کاربردی دارد.
مزایای کلیدی استفاده از هلیکوپترهای بدون سرنشین
افزایش توان حمل و نقل در مناطق صعب‌العبور
با تبدیل برخی هلیکوپترهای موجود به نسخه بدون سرنشین، امکان جابجایی بارهایی با وزن ۵۰۰ تا بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم فراهم می‌شود. این ویژگی به‌ویژه در مناطق کوهستانی یا آسیب‌دیده از بلایای طبیعی، اثربخشی عملیات لجستیکی را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
کاهش خطرات انسانی و هزینه‌های عملیاتی
با استفاده از هلیکوپترهای بدون سرنشین می‌توان مأموریت‌هایی را در مناطق پرخطر بدون به خطر انداختن جان خدمه انسانی انجام داد. همچنین، نیاز به آموزش و نگهداری خلبان‌ها که فرآیندی پرهزینه و زمان‌بر است، کاهش می‌یابد.
