پرورش گل و گیاه روح و روان انسان را تازه میکند، البته اگر گیاهانمان سالم بمانند و نمیرند! یکی از عوامل اصلی از بین رفتن گیاهان مناسب نبودن مقدار آبی است که به آنها میدهیم. اما از کجا بفهمیم هر گیاه به چه میزان آب نیاز دارد؟
میزان نیاز آبی هر گیاه بسته به نوع گیاه و شرایطی که در آن رشد میکند متفاوت است. میزان نور، دمای هوا، نوع خاک، سن گیاه، محیط رشد و … بر میزان آبی که یک گیاه نیاز دارد تاثیر میگذارند.
با بررسی نشانههای آبیاری بیش از حد، اجتناب از ابیاری کم و تحقیق راجع به نیازهای گیاهی که دارید، میتوانید میزان دقیق آب مورد نیاز آن را تعیین کنید.
بر اساس نیاز گیاه به آن آب بدهید
۱- با در نظر گرفتن زیستگاه طبیعی گیاه، میزان آبی که نیاز دارد را تعیین کنید. زیستگاه طبیعی گیاهی که پرورش میدهید کجاست؟ این گیاه در طبیعت در چه مناطقی رشد میکند؟ بر اساس پاسخ این سوال میزان مناسب آبی که گیاه میخواهد را تعیین کنید. مثلا اگر گیاهی که پرورش می دهید استوایی است و شما در منطقهای خشک زندگی میکنید، این گیاه باید بیشتر از دیگر گیاهانی که بومی منطقه خودتان است آبیاری شود.
۲- بعد از اینکه گیاه را به کاشتید، خاک آن را به خوبی خیس کنید. بعد از آنکه گیاه را در مکان جدیدی کاشتید، آن را به خوبی آبیاری کنید تا تمام ریشه و خاکش خیس شود.
۳- هر از گاهی رطوبت خاک را با انگشتتان لمس کنید. انگشتتان را تا اولین بند درون خاک فرو کنید. اگر خاک مرطوب و خیس بود، گیاه آبی که نیاز دارد را در اختیار دارد. اگر خاک خشک شده بود، باید آن را دوباره آبیاری کنید. این کار برای فهمیدن نوبت بعدی آبیاری گیاه است.
۴- از یک نفر متخصص یا گلفروش سوال کنید. اگر در پیدا کردن میزان آب مورد نیاز گیاهتان مشکل دارید، از یک باغبان، دوست یا فردی وارد برای این کار کمک بخواهید.
۵- درمورد گیاه خاصی که پرورش میدهید اطلاعات به دست آورید. شرایط پرورش و آبیاری هر گیاهی که فکرش را بکنید را در اینترنت یا کتاب پیدا خواهید کرد. نیاز آبیاری گیاهانتان را در اینترنت پیدا کنید.
از آبیاری بیش از حد گیاه اجتناب کنید
۱- از یک دستگاه سنجش رطوبت استفاده کنید. یک دستگاه سنجش رطوبت تهیه کنید و با استفاده از آن رطوبت خاک را اندازه بگیرید. بیشتر گیاهان در خاکی تقریبا مرطوب رشد میکنند.
۲- آیا آب زیادی در کف گلدان جمع شده است. اگر گیاهتان را در گلدان کاشته اید بررسی کنید که آیا آب در کف گلدان جمع شده است؟ اگر آب زیادی در کف گلدان هست احتمالا گیاه را بیش از نیازش آبیاری میکنید. با این کار ریشه گیاه میپوسد. آبیاری را کمتر کنید و در کف گلدان سوراخ زهکش ایجاد کنید تا آب اضافه خارج شود.
۳- چک کنید آیا ریشهها پوسیده شده اند. گلدان را سر و ته کنید و یا خاک گیاه را حفر کنید تا به ریشهها برسید. اگر دیدید که ریشهها قهوهای، پوسیده، سیاه و بدبو شده اند یعنی گیاه را بیش از حد آبیاری کرده اید. پوسیدن ریشهها بیشتر در خاکهایی با زهکشی ضعیف به وقوع میپیوندد.
۴- آیا برگهای سبز، زرد یا قهوهای از گیاه میریزند. اگر خاکتان مرطوب است و متوجه شده اید که برگهای سبز، زرد و قهوهای از گیاه میریزند، اینها نشانه آبیاری بیش از حد است.
۵- زهکشی خاک را امتحان کنید. اگر گیاهانتان را در زمین (باغچه) کاشته اید، باید مطمئن شوید زهکشی خاک خوب است. برای این منظور گودالی به ارتفاع ۳۰ سانتی متر در خاک حفر کنید. گودال را با آب پر کنید و اجازه دهید آب جذب خاک شود. سپس دوباره گودال را پر از آب کنید و زمان بگیرید چقدر طول میکشد تا آب جذب خاک شود.
- اگر آب موجود در گودال در کمتر از ۴ دقیقه جذب خاک شد، خاکتان برای پرورش اکثر گیاهان و درختان عالی است.
- اگر آب در بین ۵ تا ۱۵ دقیقه بعد جذب خاک شد، باز هم گیاهانتان مشکلی نخواهد داشت.
- اگر بین ۱۶ تا ۶۰ دقیقه طول کشید تا آب درون گودال جذب شود، گیاهانی که به خاکی با زهکشی خوب نیاز دارند، در این خاک به آبیاری خیلی کمتری نسبت به بقیه خاکها نیاز دارند.
- اگر ساعتها طول کشید تا آب جذب خاک شود، تنها گیاهانی که در باتلاقها رشد میکنند میتوانند در این خاک زندگی کنند.
گیاه را کمتر از نیازش آبیاری نکنید
۱- حواستان باشد که آیا گیاه در حال پژمرده شدن است. پژمردگی گیاه میتواند نشانهای از آبیاری کم باشد. در برخی موارد هم پژمردگی نشانه آبیاری بیش از حد است، پس ابتدا مشخص کنید که گیاه در نتیجه آبیاری کم یا زیاد پژمرده شده؟ این را میتوان از روی رطوبت خاک فهمید.
گاهی پژمردگی گیاه به خاطر حمله بیماریها به آن است.
۲- آیا ۷ تا ۱۰ سانتی متر از خاک گیاه مرطوب است؟ اکثر گیاهان نیاز دارند ۷ تا ۱۰ سانتی متر از خاکشان مرطوب باشد. اگر کمتر از این مقدار از سطح خاک مرطوب بود، احتمالا به گیاه آب کمی داده اید.
۳- میزان آبی که گیاه دریافت میکند را اندازه بگیرید. این کار را برای گیاهانی که در حیاط کاشته اید انجام دهید. یک ظرف اندازه گیری باران تهیه کنید و آن را در کنار گیاهان خود قرار دهید و میزان آب باران یا آبی که به آنها میدهید را اندازه گیری کنید. اگر گیاهان آبی کمتر از میزانی که نیاز دارند را دریافت میکنند، به آنها آب بیشتری بدهید.