سنگ کلیه ها، کریستال های سختی هستند که از نمک های موجود در ادرار تشکیل می شوند و گاهی به آن ها «رنال کلکولوس» نیز گفته می شود. سنگ کلیه ممکن است جریان ادرار را مسدود کرده و باعث عفونت، آسیب به کلیه و حتی نارسایی کلیوی شود. آن ها می توانند اندازه های متفاوتی داشته باشند و در جایی غیر از کلیه هم ایجاد شوند.
خطر ابتلا به سنگ کلیه برای مردان یک در 10 و برای زنان یک در 35 است. برای مثال، بین چهار تا هشت درصد از جمعیت استرالیا، از سنگ کلیه رنج می برند. آیا مسکن قوی برای درد سنگ کلیه وجود دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید.
بعد از داشتن یک سنگ کلیه، احتمال ابتلا به سنگ دوم در هر سال بین پنج تا 10 درصد است. 30 تا 50 درصد از افرادی که به اولین سنگ کلیه دچار شوند، در عرض 5 سال به سنگ دوم نیز مبتلا خواهند شد. پس از پنج سال، خطر تشکیل سنگ های بعدی کاهش می یابد، با این حال برخی از افراد در تمام زندگی خود با سنگ درگیر هستند.
علائم سنگ کلیه
بسیاری از افراد مبتلا به سنگ کلیه هیچ علامتی ندارند. با این وجود، بعضی از افراد علائمی دارند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید و ناگهانی در پشت (که به رنال کولیک یا درد کلیه نیز معروف است)؛ این درد معمولاً پایین دنده های یک طرف بدن به وجود می آید و گاهی به طرف کشاله ی ران تیر می کشد. این درد ممکن است آن قدر شدید باشد که باعث تهوع و استفراغ شود.
- وجود خون در ادرار
- ادرار بد بو یا تیره
- تب و لرز در صورت وجود عفونت ادراری
- سنگ های کوچکی مانند شن که از طریق ادرار دفع می شوند و اغلب به دلیل سنگ های اسید اوریکی ایجاد می شوند.
- احساس نیاز فوری به ادرار کردن؛ به دلیل وجود سنگ در خروجی مثانه.
علل سنگ کلیه
سنگ کلیه زمانی می تواند تشکیل شود که موادی مانند کلسیم، اگزالات، سیستین یا اسید اوریک در ادرار در سطوح بالایی قرار داشته باشند. هر چند حتی اگر این مواد شیمیایی در سطح نرمال باشند هم سنگ می تواند تشکیل شود.
داروهایی که برای درمان بعضی از بیماری ها مانند بیماری کلیوی، سرطان یا HIV استفاده می‌شوند نیز می‌توانند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند. تعداد کمی از افراد به دلیل برخی شرایط پزشکی که منجر به سطوح بالای کلسیم، اگزالات، سیستین یا اسید اوریک در بدن می شود، دچار سنگ کلیه می شوند.
تشخیص سنگ کلیه
بسیاری از سنگ های کلیه به طور تصادفی در طی معاینه برای بیماری های دیگر آشکار می شوند. آزمایش ادرار و خون نیز می توانند به پیدا کردن علت سنگ کمک کنند. آزمایش های بیشتر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- عکس برداری اشعه ی ایکس؛ از جمله پیلوگرام داخل وریدی (IVP) که در آن رنگ، قبل از گرفتن عکس اشعه ی ایکس به جریان خون تزریق می شود.
درمان سنگ کلیه
اکثر سنگ کلیه ها بدون جراحی قابل درمان هستند. 90 درصد سنگ ها در عرض سه تا شش هفته خود به خود دفع می شوند. در این شرایط تنها درمان مورد نیاز، تسکین دادن درد است. با این حال، درد می تواند آن قدر شدید باشد که ممکن است به بستری شدن در بیمارستان و دریافت داروهای مسکن بسیار قوی نیاز پیدا کند. همیشه زمانی که از درد شدید رنج می برید، به دنبال مراقبت های فوری پزشکی باشید.
معمولاً سنگ های کوچک در کلیه مشکلی ایجاد نمی کنند، بنابراین اغلب نیازی به برداشتن آن ها نیست. پزشک متخصص کلیه بهترین فردی است که به شما در مورد درمان سنگ کلیه کمک خواهد کرد. اگر سنگی دفع نشد و جریان ادرار را مسدود کرد یا باعث خونریزی یا عفونت شد، ممکن است نیاز به برداشتن آن باشد. تکنیک های جدید جراحی، زمان بستری شدن در بیمارستان را به 48 ساعت کاهش داده است.
روش های درمان سنگ کلیه عبارتند از:
- سنگ شکن برون اندامی با امواج ضربه ای (ESWL)؛ در این روش، از امواج فرا صوت برای شکستن سنگ های کلیوی به قطعه های کوچک تر استفاده می شود که پس از استفاده از این روش درمانی، فرد می تواند این تکه ها را از طریق ادرار دفع کند. ESWL برای سنگ هایی با اندازه ی کمتر از 2 سانتی متر به کار برده می شود.
- نفرولیتوتومی از راه پوست؛ این روش برای سنگ های بزرگتر از 2 سانتی متر استفاده می شود. به این صورت است که یک برش کوچک در پشت شما ایجاد کرده و بعد از ابزار مخصوصی برای برداشتن سنگ کلیه استفاده می کنند.
- استفاده از آندوسکوپی؛ ابزاری به نام آندوسکوپ را از طریق مجرای ادرار به مثانه و بعد به جایی که سنگ قرار دارد، وارد می کنند. این روش به پزشک اجازه می دهد که سنگ را از بین ببرد یا آن را بشکند تا شما بتوانید راحت تر دفعشان کنید.
- جراحی؛ در صورتی که هیچ یک از این روش ها مناسب شما نباشند، ممکن است برای دفع سنگ به استفاده از جراحی سنتی نیاز پیدا کنید. برای این کار، یک بریدگی در پشت شما ایجاد می کنند که برای برداشتن سنگ به کلیه و حالب دسترسی داشته باشند.
دارو برای سنگ کلیه
برای اکثر افراد مبتلا به سنگ های کلسیمی عود کننده؛ ترکیبی از نوشیدن مایعات کافی، اجتناب از عفونت های ادراری و درمان اختصاصی با داروها، به طور قابل توجهی باعث کاهش یا توقف تشکیل سنگ جدید می شوند. بعضی از دارو ها مانند دیورتیک های تیازیدی یا اینداپامید، دفع کلسیم را کاهش داده و احتمال تشکیل سنگ کلسیمی دیگری را نیز کم می کنند.
پتاسیم سیترات (مانند هیدرالیت، پدیالیت و اوروسیت-کی) یا آبمیوه های حاوی سیتریک، برای تکمیل کردن درمان تیازید به کار می روند و به تنهایی نیز برای بعضی از بیماری هایی که ادرار در آن بیش از حد اسیدی است، استفاده می شوند. برای افرادی که ادرار آن ها حاوی سطح بالایی از اوریک اسید است یا کسانی که سنگ های اسید اوریکی می سازند، معمولاً داروی آلوپورینول تجویز می شود که این دارو، تشکیل سنگ های جدید را متوقف می کند.
آدرس مطب دکتر رضا ولی پور متخصص ارولوژی تهران – شهرک غرب – خیابان شهید دادمان – انتهای خیابان درختی – پلاک ۱۰۰ می باشد.
برای اطلاعات بیشتر یا تعیین نوبت می توانید با شماره ۰۹۱۰۰۹۸۸۲۷۲ تماس بگیرید و یا از وب سایت ما به نشانی https://dr-valipour.com دیدن کنید.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد
