تکثیر ساکولنت راحت و آسان است. ۴ راه اصلی برای تکثیر این گیاهان وجود دارد. همه ساکولنتهایی که میشناسید (یا حتی نمیشناسید!) به یکی، یا بیشتر از یکی، از این ۴ روش قابل تکثیرند.
خب بیمعطلی شروع کنیم:
تکثیر ساکولنت از طریق قلمه برگ
تکثیر ساکولنت از طریق قلمه برگ آسان است اما همه برگها توانایی یکسانی برای جوانه زنی و تبدیل شدن به یک گیاه کامل را ندارند. قبل از اینکه دست به کار تکثیر به این روش شوید، کلکهایی هستند که باید آنها را فرا بگیرید!
۱- یک برگ سالم انتخاب کنید. شانس موفقیت کارتان به مواد اولیه سالمی که برای آن انتخاب میکنید بستگی دارد. باید برگهایی را انتخاب کنید که سالم، سبز و چاق و چله باشند و هیچ نشانهای از تغییر رنگ یا نقاط قهوهای و سوخته روی آنها نباشد.
۲- چیدن برگ. برگ را از جایی که به ساقه متصل شده است به آرامی با دست نگه دارید. آن را به آرامی به این طرف و آن طرف بپیچانید و با احتیاط به وسیله انگشتتان آن را از ساقه جدا کنید. برگ نباید له شود و یا قسمتی از متصل به ساقه باقی بماند. میتوانید از یک تیغ هم برای جدا کردن برگ استفاده کنید. اما باید مواظب باشید که همه برگ را از قسمت پایه آن از ساقه جدا کنید تا زنده بماند.
۳- اجازه دهید زخم درمان شود. برگهایی که از شاخه جدا کرده اید را بر روی یک دستمال کاغذی خشک قرار دهید و اجازه دهید زخم خشک شود. قبل از اینکه برگ را در خاک بکارید اجازه دهید محل زخم به مدت یک هفته در تماس با هوا کاملا خشک شود. برگها را در جایی قرار دهید که در آفتاب غیر مستقیم و سایه باشند و محیط کمی گرم باشد.
اگر دوست دارید میتوانید از این مرحله صرف نظر کنید اما برگهایی که بعد از بریده شدن از ساقه بلافاصله در خاک کاشته میشوند به احتمال زیاد میمیرند.
۴- ریشه دهی. انتهای برگها را به هورمون ریشه دهی آغشته کنید و آنها را در خاک بکارید. سوراخ کوچکی در خاک به وجود بیاورید و انتهای برگ را در آن فرو کنید. سپس خاک اطراف را کمی فشرده کنید تا برگ محکم سر جایش بایستد.
۵- خاک. خاکی که برای کاشت برگها از ان استفاده میکنید، خاک مخصوص کاکتوس و ساکولنت یا شن مرطوب است. به جای کاشت میتوانید برگها را تنها روی خاک هم قرار دهید.
۶- پرورش. برگها را در محیطی با هوای خشک و آفتاب غیر مستقیم قرار دهید و هر از گاهی به آنها کمی آب دهید. برگهای کاشته شده را هر روز کمی مرطوب کنید تا ریشه دهی انجام بگیرد و مطمئن شوید سطح خاک هیچ گاه خشک نشود.
۷- صبر داشته باشید. بعد از ۴ تا ۵ هفته نشانههای ریشه دهی را در برگها مشاهده میکنید. این ریشههای کوچک را با خاک بپوشانید تا رشد گیاه ساکولنت جدیدتان سریع تر شود و ریشهها خشک نشوند و نمیرند.
تکثیر ساکولنت از طریق کاشت جوانه جانبی
جوانههای جانبی حکم فرزندان گیاه اصلی را دارند که میتوانند خود گیاهی بالغ و مستقل را به وجود آورند. ساکولنتهای زیادی هستند که این جوانههای جانبی را تویلد میکنند و طریقه کاشت همه آنها یکی است:
۱- گیاه مادر را آماده کنید. خاک گیاه مادر را هر روز مرطوب کنید تا نرم شود و کار جداسازی جوانههای جانبی آسان تر شود.
۲- لوازمتان را آماده کنید. یک تیغ، قیچی باغبانی یا چاقوی تیز فراهم کنید. آن را با آب گرم و صابون بشویید. بعد آن را در محلول آب و سفید کننده (وایتکس) قرار دهید. سپس دوباره آن را بشویید و خشک کنید. حالا ابزراتان ضدعفونی شده و آماده کار است.
۳- از خودتان محافظت کنید! اگر ساکولنت یا کاکتوستان تیغ و خار دارد دستکش بپوشید. خاکهای اطراف جوانه جانبی را جدا کنید تا ببینید آیا ریشه داده است یا خیر. احتمال موفقیت جوانههایی که ریشه داده اند بیشتر است.
۴- جدا کنید. با استفاده از چاقو یا تیغی که ضد عفونیاش کرده بودید، جوانه را از قسمت ساقه از گیاه اصلی جدا کنید. مواظب باشید که به ریشهها آسیب نرسانید.
۵- اجازه دهید زخم درمان شود. جوانههای جانبی که از گیاه جدا کردید را روی تکهای دستمال کاغذی خشک بگذارید و اجازه دهید زخم آن کمی خشک شود. بعد از ۴ تا ۵ روز جوانه آماده کاشت است.
اگر میخواهید این مرحله را حذف کنید و جوانه را بلافاصله بکارید. در این صورت هم تکثیر موفقیت آمیز خواهد بود.
۶- ریشه زنی. این جوانه ها را در خاکی مخصوص ساکولنت و کاکتوس که زهکشی خوبی دارد بکارید. استفاده از شن هم گزینه خوبی است. سپس گلدان آن را در جایی گرم قرار دهید تا به خوبی رشد کند و زنده بماند.
تکثیر ساکولنت از طریق بریدن ساقه (قلمه گیری)
این روش برای ساکولنتهایی که شاخه دار یا رزت دار هستند مناسب است. بهترین زمان برای این نوع تکثیر زمان رشد فعال گیاه است. برای مثال بهار فصل خوبی است. اگر در مناطق گرم زندگی میکنید بهتر است این نوع تکثیر را در پایان تابستان انجام دهید.
۱- ساقهای مناسب پیدا کنید. ساقهای که سالم، سبز و کوتاه است را برای این نوع تکثیر انتخاب کندی. ساقهای که انتخاب کردید را از جایی نزدیک به پایه گیاه برش بزنید و آن را از گیاه مادری جدا کنید. برش را با استفاده از تیغ، چاقو یا قیچی باغبانی بزنید.
۲- اجازه دهید زخم درمان شود. ۴ تا ۵ روز به محل بریدگی زمان بدهید تا کمی خشک شود و در انتهای آن کالوس تشکیل شود. در طول این زمان گیاه را از معرض نور مستقیم خورشید حفظ کنید و در محلی با هوای گرم قرارش دهید.
۳- کاشت. بعد از خشک شدن محل زخم ساقه را در گلدانی که با خاک مخصوص ساکولنت پر شده است بکارید. چند روز طول میکشد تا گیاه جدیدتان ریشه بدهد. به گیاهان ریشه زده آفتاب غیر مستقیم و آب بدهید تا رشد مناسبی داشته باشند.
تکثیر ساکولنتهای رزت شکل
با استفاده از یک چاقوی تیز رزت گیاه را جدا کنید. ساقه کوتاهی برای آن ببرید. اجازه دهید جای زخم برای مدت ۴ تا ۵ روز بماند و خشک شود. گیاه را در گلدانی جدید بکارید. تا زمانی که رزت شروع به تولید برگهای جدیدی نکرده به آن آب ندهید.
تکثیر ساکولنت از طریق کاشت دانه
تکثیر ساکولنت از طریق کاشت دانه خیلی خوشایند نیست چون پروسهای زمان بر و خسته کننده است. با این حال نتیجه کار پاداش آن همه زحمتتان را خواهد داد! دانههای بالغ ساکولنت در میوه آن یافت میشوند و بعد از بالغ شدن میتوان آنها را از گیاه جدا کرد. گاهی این دانهها شبیه به ذرات خاک میمانند و تشخیص و جدا کردن آنها سخت است. اگر ساکولنت خودتان دانه نداد، میتوانید دانه ساکولنت را از گلفروشیها تهیه کنید.
۱- گلدانتان را آماده کنید. دانهها را به مدت ۱ ساعت در آب ولرم غوطه ور کنید تا پوشش سخت آنها جدا شود. در همین زمان، یک گلدان را با خاک مخصوص ساکولنت پر کنید و آن را به طور یکنواخت آبیاری کنید. دانهها را از داخل آب درآورید. سپس آنها را با فاصله از هم درون خاک بکارید.
۲- رشد جدید. روی دانهها را با خاک مخصوص ساکولنت یا شن خیس بپوشانید. خاک گلدان را هر روز مرطوب کنید. گلدان حاوی دانهها را در مکانی گرم قرار دهید و هرگز اجازه ندهید دمای محیط از ۱۰ درجه سانتی گراد پایین تر برود. بهترین دما برای جوانه زنی دانههای ساکولنت بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی گراد است.
به علاوه برای گرفتن نتیجه بهتر میتوانید روی گلدان را با یک کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید تا حالت گلخانهای ایجاد شود و جوانه زنی زودتر و با موفقیت بیشتری انجام گیرد. جوانهها بعد از ۳ تا ۶ هفته ظهور پیدا میکنند، البته ممکن است بیشتر از این هم طول بکشد (این بسته به نوع کاکتوس یا ساکولنتتان دارد)! وقتی دانهها جوانه زدند، جوانه ها را به دقت آبیاری کنید و اجازه دهید لایه رویی خاک در بین دو آبیاری خشک شود.
تمام شد! حالا با این روشهایی که فرا گرفتید میتوانید هر گونه کاکتوس و ساکولنتی را تکثیر کنید!