هوش مصنوعی ChatGPT عالی است، تا زمانی که دستور شما را اشتباه نفهمد و جوابی کاملاً نامربوط ندهد. من قبلاً مدام سؤالم را بازنویسی می‌کردم تا به جواب درست برسم. اما حالا، با استفاده از چند دستور مشخص، همیشه پاسخ‌هایی شفاف و دقیق دریافت می‌کنم.
۱. R-A-I-N – اهداف را به‌وضوح تعیین کنید
RAIN مخفف چهار کلمه‌ی Role (نقش)، Aim (هدف)، Input (ورودی) و Numeric Target (هدف عددی) است. این روش به من کمک می‌کند تا انتظارات دقیقی از چت‌بات داشته باشم. ابتدا نقشی واضح به ChatGPT می‌دهم، مثلاً «نویسنده‌ی باتجربه‌ی مقالات علوم اعصاب» یا «پژوهشگر کتاب». سپس هدفم را تعریف می‌کنم، مثلاً «خلاصه‌سازی یک محتوا» یا «بهینه‌سازی یک پاراگراف». بعد، محتوای ورودی موردنظر را وارد می‌کنم. در نهایت هم یک محدودیت عددی تعیین می‌کنم، مانند «کمتر از ۱۰۰ کلمه» یا «تعداد مشخصی بولت‌پوینت». ایده‌ی اصلی این است که نتیجه‌ای موجز اما دقیق به دست آوریم.
نمونه دستور:
تو نویسنده‌ای باتجربه در حوزه علوم اعصاب هستی. وظیفه‌ات این است که نکات کلیدی پست وبلاگی زیر را خلاصه کنی. تمرکزت باید بر وضوح و ارتباط با مخاطب آنلاین باشد. دقیقاً ۵ نکته‌ی مهم را در قالب بولت‌پوینت ارائه بده.
این دستور تمام عناصر R-A-I-N را در بر دارد:
- Role: نویسنده‌ی علمی
- Aim: خلاصه‌سازی نکات کلیدی
- Input: پست وبلاگ
- Numeric Target: پنج بولت‌پوینت
۲. R-T-F – دقیقاً بگویید چه کار باید انجام دهد
RTF مخفف Role (نقش)، Task (وظیفه) و Format (فرمت) است. این روش برای درخواست‌های ساده و مشخص ایده‌آل است. ابتدا یک نقش تعیین می‌کنم، مثلاً «معلم علوم». سپس وظیفه را مشخص می‌کنم، مثلاً «بازنویسی» یا «خلاصه‌سازی» یک متن. در نهایت، نوع خروجی مورد نظر را تعیین می‌کنم، بولت‌پوینت، پاراگراف‌های کوتاه یا فهرست.
مثلاً وقتی بازخورد یک مقاله را مرور می‌کنم، از ChatGPT می‌خواهم مثل یک مسئول پذیرش دانشگاه، بازخورد را به شکل بولت‌پوینت‌های واضح بازنویسی کند. نتایج دقیقاً همان چیزی است که نیاز دارم.
۳. R-I-S-E – پاسخ‌های مرحله‌به‌مرحله و ساختارمند
RISE مخفف Role (نقش)، Input (ورودی)، Steps (مراحل) و Expectation (انتظار نتیجه) است. این روش زمانی مفید است که دنبال راهنمایی مرحله‌به‌مرحله هستم. مثلاً یک نقش مانند «مربی شخصی» می‌دهم، سپس اطلاعاتی مانند اهداف تناسب‌اندامم را وارد می‌کنم. بعد از ChatGPT می‌خواهم مراحل کار را با توضیح ارائه دهد. در آخر هم دقیقاً مشخص می‌کنم انتظار چه خروجی موفقی را دارم. در برنامه‌ریزی تمرین‌های ورزشی، روش RISE باعث می‌شود پاسخ‌ها دقیق، منطقی و کاربردی باشند.
۴. F-L-O-W – برای خروجی‌های فنی یا خلاقانه‌ی بهینه‌شده
FLOW مخفف Function (کارکرد)، Level (سطح)، Output (خروجی) و Win Metric (معیار موفقیت) است. این روش برای دریافت نتایج باکیفیت و استاندارد بسیار مؤثر است. ابتدا نقش ChatGPT را تعیین می‌کنم، مثلاً «طراح UX» یا «بازاریاب دیجیتال». سپس سطح مهارت: مبتدی، متوسط یا حرفه‌ای. بعد نوع خروجی را مشخص می‌کنم: مثلاً وایرفریم یا خلاصه‌ی بازاریابی. در نهایت یک معیار موفقیت تعیین می‌کنم، مانند «رعایت استانداردهای WCAG 2.2» یا «افزایش تعامل کاربران».
۵. R-O-S-E – برای نتایج بی‌نقص
ROSE مخفف Role (نقش)، Objective (هدف)، Steps (مراحل) و Expected Result (نتیجه‌ی مورد انتظار) است. این روش برای کارهای استراتژیک با اهداف مشخص کاربرد دارد. مثلاً نقش را «استراتژیست رشد» یا «مدیرعامل» قرار می‌دهم، سپس هدف خاصی مانند «افزایش حفظ مشتری» تعریف می‌کنم. بعد مراحل قابل‌اجرا را مشخص می‌کنم. در پایان هم نتیجه‌ی دلخواه، معمولاً به شکل عددی یا قابل اندازه‌گیری، را بیان می‌کنم.
۶. P-I-V-O – حل مسئله به صورت سیستمی
PIVO مخفف Problem (مشکل)، Insight (بینش)، Voice (لحن) و Outcome (نتیجه) است. برای مثال، به‌عنوان نویسنده‌ی خبرنامه در حوزه‌ی مشاوره‌ی خلاقانه برای نویسندگان، می‌توانم از این روش استفاده کنم. ابتدا مشکلی مشخص را بیان می‌کنم. سپس یک بینش یا آمار جالب ارائه می‌دهم. بعد لحن مناسب را تعیین می‌کنم، مثلاً دوستانه، شوخ‌طبع یا رسمی. در نهایت نتیجه‌ی مورد انتظار را می‌نویسم، مثل جذب کاربران برای ثبت‌نام.
۷. P-L-A-N – برای پاسخ‌های کوتاه و کاربردی
PLAN مخفف Problem (مشکل)، Limit (محدودیت)، Action (اقدام)، Number (تعداد) است. این روش زمانی کاربردی است که به سرعت یک فهرست کاربردی نیاز دارید. مثلاً ابتدا مشکلی را شرح می‌دهم، سپس محدودیتی منطقی می‌گذارم (مثلاً بودجه یا زمان). بعد نوع اقدامی که نیاز دارم را بیان می‌کنم، مثل پیشنهاد ابزار یا نکات. در پایان، تعداد موارد موردنظر را تعیین می‌کنم.
نمونه دستور:
- مشکل: یادداشت‌های من در چند اپ و پوشه پراکنده‌اند و پیگیری آن‌ها سخت شده
- محدودیت: نمی‌خواهم بیش از ۳۰ دقیقه برای راه‌اندازی سیستم جدید وقت بگذارم
- اقدام: ابزارهایی پیشنهاد کن که به من کمک می‌کنند همه‌ی یادداشت‌هایم را متمرکز و سازماندهی کنم
- تعداد: پنج گزینه‌ی مؤثر بده
این روش به من کمک کرد تا سریع فهرستی قابل اجرا از ابزارها داشته باشم. روش PLAN برای پیشنهادهای سریع و هدفمند ایده‌آل است و می‌تواند ChatGPT را به دستیار شخصی شما تبدیل کند، به‌ویژه وقتی زمان کمی دارید.
