در سایه اهرام جیزه، بزرگ موزه مصر (Grand Egyptian Museum – GEM) پس از بیش از ۲۰ سال انتظار، بالاخره این هفته با مراسمی رسمی افتتاح میشود. این موزه عظیم که بیش از ۱۰۰ هزار اثر باستانی را در خود جای داده، از گنجینههای معروف توتعنخآمون تا کشتی خورشید خوفو را در معرض دید عموم قرار میدهد. هدف از تأسیس این مجموعه، خلق کاملترین نمایشگاه اختصاصیافته به تمدن باستانی مصر است.
دو دهه انتظار برای گشایش بزرگ
آمادهسازی این پروژه عظیم بیش از بیست سال طول کشید. سرانجام، شنبه این هفته، با برگزاری مراسم رسمی افتتاح، مصر شاهد آغاز به کار رسمی بزرگترین موزه باستانشناسی جهان خواهد بود. این افتتاحیه نه تنها یک رویداد فرهنگی، بلکه فرصتی اقتصادی برای مصر به شمار میآید که میتواند گردشگری را رونق دهد و منبع درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور باشد.
گنجینه توتعنخآمون برای نخستینبار یکجا به نمایش درمیآید
بازدیدکنندگان از طریق سالن بزرگ و پلههای اصلی که با ستونهای هیراتیکی و مجسمههای عظیم فراعنه تزئین شدهاند، وارد موزه خواهند شد. این مسیر به گالریهای اصلی منتهی میشود که در سال ۲۰۲۴ طی یک بازدید ویژه، توسط چهار هزار نفر پیشنمایش شده بود.
در بخش نهایی، یعنی گالریهای توتعنخآمون، بیش از پنج هزار اثر از مقبره پادشاه جوان مصر، از جمله نقاب طلایی معروف و مجسمههای چوبی ظریف، برای نخستینبار بهصورت یکجا نمایش داده خواهند شد. انتظار میرود رهبران کشورهای مختلف در مراسم افتتاحیه شرکت کنند. همچنین این رویداد از طریق پلتفرم TikTok بهصورت زنده پخش میشود.
یکی از پیشرفتهترین مراکز پژوهش و حفاظت در جهان
بزرگ موزه مصر فقط مکانی برای نمایش آثار تاریخی نیست، بلکه یکی از پیشرفتهترین مراکز حفاظت و پژوهش در جهان نیز محسوب میشود. این مجموعه ۲۲ هزار مترمربع فضای نمایشگاهی دارد و با ۱۹ آزمایشگاه تخصصی از طریق تونلی زیرزمینی به ساختمان اصلی متصل است. این آزمایشگاهها به مطالعه و حفاظت از میراث مصر باستان میپردازند؛ از جمله پاپیروسها، مجسمهها و بقایای انسانی.
برنامه پذیرش میلیونها بازدیدکننده
مدیران موزه پیشبینی میکنند که GEM سالانه تا ۵ میلیون بازدیدکننده را جذب کند. از تاریخ ۴ نوامبر، این موزه برای عموم باز خواهد بود. بلیت ورودی برای گردشگران خارجی ۱۴۵۰ پوند مصری (حدود ۳۰ یورو) تعیین شده است.
شاهکاری مدرن در سایه اهرام جیزه
بزرگ موزه مصر در نزدیکی اهرام جیزه و بر روی فلات صحرایی نیل ساخته شده است. طراحی آن توسط معمار ایرلندی رویشین هنِگن انجام شده که بنا را با الهام از فرمهای مثلثی و هرمگونه طراحی کرده است. این سازه در عین حال که ادای احترامی به معماری باستانی مصر است، نمونهای از طراحی معاصر و پایدار نیز محسوب میشود.
طراحی پایدار با الهام از نیل
در ساخت موزه از بتن مسلح مخصوصی استفاده شده که دمای داخلی را متعادل نگه میدارد و نیاز به سیستم تهویه را کاهش میدهد. باغهای مثلثی اطراف موزه که توسط شرکت معماری هلندی West 8 طراحی شدهاند، از پوشش گیاهی دره نیل الهام گرفتهاند و جلوهای طبیعی و چشمنواز به محیط بخشیدهاند.
در ورودی موزه، بازدیدکنندگان با مجسمه عظیم آهنی به ارتفاع ۲۷ متر با نام «نگهبان» اثر هنرمند مصری دیا عوِد روبهرو میشوند که به نمادی از حفاظت و جاودانگی تمدن مصر تبدیل شده است.
بزرگ موزه مصر؛ نقطه عطفی در اقتصاد گردشگری مصر
افتتاح رسمی این موزه، علاوه بر ارزش فرهنگی، نقش حیاتی در تقویت گردشگری و اشتغال در مصر دارد. انتظار میرود GEM به یکی از اصلیترین منابع ارزآوری برای کشوری تبدیل شود که در سالهای اخیر با بحران اقتصادی روبهرو بوده است. با ترکیب میراث باستانی و نوآوری معماری، این پروژه نمادی از پیوند گذشته و آینده در قلب مصر به شمار میرود.
«بزرگ موزه مصر» نه تنها حافظ تاریخ و فرهنگ کهن این سرزمین است، بلکه پلی است میان شکوه باستان و پویایی مدرن.

