گشنیز یکی از سبزیجاتی است که برای پرورش در فصل زمستان بسیار مناسب است، چرا که نور مستقیم نمی‌خواهد و سرما را دوست دارد. پس چه گیاهی بهتر از آن برای سبز کردن و روشن کردن خانه؟! با ما باشید با فوت و فن پرورش گشنیز!
با پرورش گشنیز یک تیرو دو نشان می‌زنید و علاوه بر استفاده از برگ‌های خوش طعم و ترد گیاه، از دانه آن هم استفاده می‌کنید. دانه گشنیز در درست کردن ترشی، ادویه و … کاربرد دارد. اگر راستش را بخواهید گشنیز آسان‌ترین سبزی نیست که می‌توان پرورش داد، اما بوی خوش و رنگ زیبایش به کمی سختی کشیدن می‌ارزد. پرورش گشنیز از طریق کاشت دانه آن می‌تواند کاری چالش برانگیز باشد. اما برای کاشت آن شک نکنید، وقتی از پس این مرحله برآمدید، بقیه کار بسیار لذت بخش خواهد بود!
شرایط رشد
– نور
گشنیز به مکانی روشن با نور زیاد احتیاج دارد، اما از آفتاب مستقیم و شدید بدش می‌آید. بهترین مکان برای قرار دادن گلدان گشنیزتان یک پنجره شرقی با نور مستقیم صبحگاهی است. البته می‌توانید آن را در لبه پنجره‌ای روشن، که نور مستقیم زیادی هم ندارد، نگه دارید.
– آبیاری
خاک گشنیزتان را مرتبا مرطوب نگه دارید اما از خیس ماندن آن جلوگیری کنید. چون گشنیز ریشه‌های عمیقی دارد، داشتن زهکش‌های خوب و به اندازه کافی برای گیاه ضروری است. قبل از آبیاری مطمئن شوید سوراخ‌های زهکش گلدان باز و به اندازه کافی هستند. اگر سوراخ‌ها ناکافی بودند، به وسیله میخ، دریل یا هر شئ دیگری، تعدادی سوراخ به کف گلدان اضافه کنید.
– دما
بهتر است گشنیزتان را در هوایی خنک نگه دارید چرا که گیاه در دماهای گرم تر سریعا شروع به زرد شدن و تولید دانه می کند. این مسئله یکی دیگر از دلایلی است که گشنیز را تبدیل به گیاهی عالی، برای پرورش در فصل زمستان می‌کند. بعد از گل دهی مزه گیاه تغییر می‌کند و خوش طعمی قبل را ندارد، پس تا جایی که می‌توانید گل دهی گشنیزتان را عقب بیاندازید.
– خاک
خاکی سبک، پر از اکسیژن و با زهکشی خوب، خاک مناسب برای کاشت گشنیز است. بهتر است خاک را با مقداری پرلیت و دانه‌های شن مخلوط کنید تا زهکشی آن افزایش یابد.
– کود دهی
گیاه را با کودهای مایعی که حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه هستند، تغذیه کنید. می‌توانید از کودهایی که مواد غذایی را به تدریج در خاک آزاد می‌کنند و در اختیار گیاه قرار می‌دهند هم استفاده کنید. اگر می‌خواهید محصولی ارگانیک داشته باشید، از کودهای ارگانیک استفاده کنید. طرز ساخت چند کود ارگانیک در پست‌های قبلی همین بخش (بخش طبیعت) آمده است.
تکثیر
بهتر است به جای تکثیر گشنیز به گلفروشی رفته و گلدان جدیدی تهیه کنید. این گیاه، گیاهی یک ساله است و به راحتی از طریق قلمه تکثیر نمی‌شود. این گیاه، همچنین، دانه تولید می‌کند و به راحتی از طریق دانه‌های خودش، خود را تکثیر می‌کند. پس اگر به گیاه اجازه دهید بالغ شود و دانه تولید کند، می‌توانید برای فصل بعد دانه‌های گشنیز خودتان را بکارید و گیاهی جدید داشته باشد.
چون گیاه گشنیز عمر کوتاهی دارد، برای اینکه همیشه در خانه گشنیز تازه داشته باشید، دانه‌های آن را به فاصله چند هفته از هم بکارید. اگر می‌خواهید دانه‌های گیاه خود را بکارید، برای آماده کردن دانه‌ها ابتدا آنها را به آرامی خرد کنید تا غلاف دانه شکسته شود و بعد دانه‌ها را یک شب در آب بخیسانید و قبل از اینکه بکارید، خشک‌شان کنید. اگر نمی‌خواهید دانه‌های خشک شده را همان لحظه بکارید مشکلی ندارد، می‌توانید آنها را تا چند ماه نگه دارید.
تعویض گلدان
گشنیز سبزی یک ساله است که ریشه عمودی عمیقی تولید می‌کند. به همین خاطر این گیاه تعویض گلدان را دوست ندارد و با کوچکتری تغییری در محیطش شروع به زرد شدن و دانه دادن می‌کند. پس بهتر است تنها یک بار گلدان این گیاه را تعویض کنید، آن هم زمانی است که تازه گیاه را از گلفروشی خریده اید. سپس گیاه را برای بقیه عمرش در این گلدان نگه دارید. گلدان گشنیزهای تازه از دانه درآمده را هم یک بار عوض کنید و آنها را از گلدان‌های مخصوص جوانه زنی به گلدان اصلی‌شان منتقل کنید.
