فیلمهای حماسی تاریخی از همان ابتدای شکلگیری سینما بهعنوان یکی از ژانرهای اصلی و محبوب شناخته شدند. این آثار با دکورهای عظیم، داستانهای پرکشش و نبردهای بزرگ، تماشاگر را به زمانها و مکانهایی دور میبرند و تجربهای منحصربهفرد ارائه میدهند. اگرچه امروزه تولید چنین فیلمهایی به دلیل بودجههای کلان پرریسکتر شده، اما همچنان برخی فیلمسازان توانستهاند شاهکارهایی در این ژانر خلق کنند. در ادامه، ۱۰ فیلم برتر حماسی تاریخی معرفی میشوند که هرکدام جایگاه ویژهای در تاریخ سینما دارند.
۱۰. Kingdom of Heaven (2005)
کارگردان: ریدلی اسکات
بازیگران: اورلاندو بلوم، ادوارد نورتون، ایوا گرین، لیام نیسون
زمانی که این فیلم اکران شد، منتقدان آن را در کنار آثاری چون Alexander شکستخورده تلقی کردند. اما نسخه کارگردان که بعداً منتشر شد، نظرها را تغییر داد و امروز بسیاری آن را یکی از بهترین آثار مدرن این ژانر میدانند. داستان فیلم درباره شوالیهای جوان است که از فرانسه به اورشلیم میرود و در میانه جنگهای صلیبی به مدافع شهر بدل میشود. بازی اورلاندو بلوم در نقش اصلی و حضور چهرههایی چون نورتون و گرین به فیلم عمق بخشید.
۹. The Last Emperor (1987)
کارگردان: برناردو برتولوچی
بازیگران: جان لون، جوآن چن، پیتر اوتول
این فیلم زندگی پویی، آخرین امپراتور چین را از دوران کودکی تا بزرگسالی دنبال میکند. فیلم The Last Emperor اولین فیلم غربی بود که اجازه یافت در شهر ممنوعه پکن فیلمبرداری کند و همین موضوع باعث شد طراحی صحنه و میزانسن آن شکوهی مثالزدنی داشته باشد. در کنار عظمت بصری، فیلم به بررسی روانشناختی شخصیت اصلی میپردازد و نشان میدهد چگونه مردی که روزگاری همه چیز در اختیار داشت، سرانجام به فردی تنها و شکستخورده تبدیل میشود.
۸. The Last Duel (2021)
کارگردان: ریدلی اسکات
بازیگران: مت دیمون، آدام درایور، جودی کومر، بن افلک
یکی از فیلمهای کمتر دیده شده در بین آثار دهه اخیر، فیلم The Last Duel است که داستانی واقعی از فرانسه قرون وسطی را روایت میکند. فیلم درباره دو شوالیه است که به دلیل اتهام حمله به همسر یکی از آنها به دوئل مرگبار کشیده میشوند. روایت فیلم از سه زاویه دید مختلف بیان میشود که هر بار حقیقت اندکی تغییر میکند. این ساختار، اثری تأملبرانگیز درباره حقیقت، قدرت و جایگاه زنان در تاریخ خلق کرده است.
۷. Braveheart (1995)
کارگردان: مل گیبسون
بازیگران: مل گیبسون، سوفی مارسو، پاتریک مکگوهن
فیلم Braveheart نمونهای است از اینکه یک فیلم میتواند با وجود بیدقتیهای تاریخی، همچنان شاهکاری سرگرمکننده و الهامبخش باشد. مل گیبسون در نقش ویلیام والاس، شورشی اسکاتلندی ظاهر شد و با کارگردانی خود نیز اسکاری مهم به دست آورد. فیلم پر از صحنههای نبرد بزرگ و دیالوگهای انگیزشی است که آن را به یک اثر فرهنگی ماندگار بدل کرده است.
۶. Gladiator (2000)
کارگردان: ریدلی اسکات
بازیگران: راسل کرو، واکین فینیکس، کانی نیلسن
فیلم Gladiator نهتنها ژانر حماسی تاریخی را دوباره احیا کرد بلکه جایزه اسکار بهترین فیلم را نیز به دست آورد. داستان انتقام ماکسیموس، ژنرال رومی که به بردگی فروخته میشود، با بازی درخشان راسل کرو جان گرفت. واکین فینیکس در نقش امپراتور جدید نیز حضوری فراموشنشدنی دارد. از صحنه نبرد آغازین تا مسابقات گلادیاتوری، فیلم سرشار از لحظات نفسگیر است و همچنان پس از دو دهه تماشایی باقی مانده است.
۵. Spartacus (1960)
کارگردان: استنلی کوبریک
بازیگران: کرک داگلاس، لارنس اولیویه، جین سیمونز
Spartacus داستان گلادیاتوری است که علیه جمهوری روم قیام میکند. کوبریک با دقتی مثالزدنی، صحنههای نبرد عظیم را کارگردانی کرد و فیلمی ساخت که هنوز هم تأثیرگذار است. اما آنچه Spartacus را جاودانه کرد، پیام آزادیخواهانه و شجاعت شخصیتهاست. صحنه معروف «من اسپارتاکوس هستم» یکی از ماندگارترین لحظات تاریخ سینماست.
۴. Ben-Hur (1959)
کارگردان: ویلیام وایلر
بازیگران: چارلتون هستون، جک هاوکینز، استیون بوید
Ben-Hur با مقیاسی عظیم ساخته شد و هنوز هم بهعنوان یکی از بزرگترین آثار سینمای کلاسیک شناخته میشود. داستان درباره شاهزادهای است که توسط دوست رومیاش خیانت میبیند و در مسیر انتقام قرار میگیرد. صحنه مسابقه ارابهرانی این فیلم از نظر فنی و اجرایی بینظیر است و بهعنوان یکی از بهترین سکانسهای اکشن تاریخ یاد میشود. با وجود زمان طولانی سهساعته، فیلم لحظهای خستهکننده ندارد.
۳. The Last of the Mohicans (1992)
کارگردان: مایکل مان
بازیگران: دنیل دی-لوئیس، مدیلین استو، راسل مینز
این فیلم در زمان جنگهای سرخپوستی آمریکا جریان دارد و داستان هاوکآی، فرزندخوانده بومیان موهیکان را دنبال میکند. فیلم ترکیبی از عشق، ماجراجویی و تراژدی است. دنیل دی-لوئیس با بازی پرشور خود بار دیگر ثابت کرد چرا یکی از بزرگترین بازیگران نسل خود است. موسیقی تروور جونز و رندی ادلمن نیز حالوهوای حماسی اثر را دوچندان کرده است.
۲. Seven Samurai (1954)
کارگردان: آکیرا کوروساوا
بازیگران: توشیرو میفونه، تاکاشی شیمورا
Seven Samurai اثری است که تأثیرش بر سینمای جهان غیرقابلانکار است. داستان گروهی سامورایی که از دهکدهای در برابر راهزنان دفاع میکنند، بارها و بارها در آثار دیگر بازآفرینی شده است. کوروساوا با قاببندیهای شاعرانه، طنز ظریف و تراژدی عمیق، فیلمی ساخت که هم یک اکشن پرهیجان است و هم مطالعهای عمیق درباره انسانیت.
۱. Lawrence of Arabia (1962)
کارگردان: دیوید لین
بازیگران: پیتر اوتول، الک گینس، عمر شریف
Lawrence of Arabia اوج ژانر حماسی تاریخی است. دیوید لین با این فیلم نهتنها صحنههایی با شکوه از بیابانهای وسیع خلق کرد، بلکه داستان پیچیده تی.ای. لارنس، افسر بریتانیایی را روایت کرد که توانست قبایل عرب را علیه امپراتوری عثمانی متحد کند. پیتر اوتول با بازی خیرهکننده خود شخصیت لارنس را به یکی از فراموشنشدنیترین چهرههای تاریخ سینما بدل کرد. این فیلم معیار و الگویی شد که کارگردانانی چون استیون اسپیلبرگ و کریستوفر نولان بارها به آن اشاره کردهاند.